FT για Ερντογάν: Η Δύση ετοιμάζεται για άλλα πέντε χρόνια με έναν «αναξιόπιστο σύμμαχο» στην Αγκυρα
Με την προοπτική συμβίωσης για ακόμη πέντε χρόνια με τον «αναξιόπιστο» Ερντογάν στην τουρκική ηγεσία προσπαθούν να συμβιβαστούν οι δυτικές πρωτεύουσες, σύμφωνα με εκτενές δημοσίευμα των Financial Times την Τετάρτη, 11 ημέρες πριν από τον δεύτερο και αποφασιστικό γύρο των προεδρικών εκλογών στην Τουρκία.
Από τις πρώτες παραγράφους του άρθρου της βρετανικής εφημερίδας προκύπτει η απογοήτευση από τη διαφαινόμενη επικράτηση του ισλαμιστή ηγεμόνα της γειτονικής χώρας στις 28 Μαΐου, με εκτενή απαρίθμηση των… αμαρτημάτων του, μεταξύ των οποίων αναφέρεται και η εργαλειοποίηση των μεταναστών τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 2020.
Χαρακτηριστικά προβάλλεται η άποψη του Ερικ Εντελμαν, πρώην πρέσβη των ΗΠΑ στην Αγκυρα, σχετικά με αυτό που αποκαλείται προβληματική σχέση των Αμερικανών με το καθεστώς Ερντογάν: «Πρόκειται να έχουμε έναν πολύ αναξιόπιστο σύμμαχο, οι πολιτικές του οποίου θα κατευθύνονται από τις ανάγκες και τις επιθυμίες ενός ανδρός», δηλώνει.
Χαρακτηριστικά σχολιάζεται ότι ο 69χρονος πρόεδρος της Τουρκίας πέρασε το μεγαλύτερο διάστημα της θητείας του πέφτοντας από τη μια κρίση διεθνών σχέσεων στην άλλη.
Το άρθρο γράφει ότι «μόνο τα τελευταία πέντε χρόνια, ο Ερντογάν είδε τη χώρα του να πλήττεται από αμερικανικές κυρώσεις για τη φυλάκιση ενός Αμερικανού πάστορα και την αγορά ενός ρωσικού συστήματος αεράμυνας, απείλησε να απελάσει 10 δυτικούς πρεσβευτές και έστειλε δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες στα σύνορα με την Ελλάδα, υποσχόμενος να “ανοίξει τις πύλες” προς την Ευρώπη. Το Σάββατο, μία ημέρα πριν από τον πρώτο γύρο, κατηγόρησε τον αντίπαλό του, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ότι συνεργάστηκε με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, για να τον νικήσει, δίχως να παρουσιάσει στοιχεία».
Κανείς δεν έχει την ψευδαίσθηση ότι θα άλλαζαν πολλά αν επικρατήσει ο κ. Κιλιτσντάρογλου, επισημαίνουν οι FT, αλλά η αλλαγή θα μπορούσε να είναι για το καλύτερο: «Ακόμα κι αν οποιαδήποτε νέα κυβέρνηση ήταν απίθανο να πραγματοποιήσει μια δραματική αλλαγή στην ουσία στην εξωτερική πολιτική και θα μπορούσε να παρουσιάσει τις δικές της προκλήσεις, ένας ανώτερος Τούρκος αξιωματούχος υποστήριξε πως θα υπήρχε μια “πολύ πιο θετική ατμόσφαιρα” ύστερα από αρκετά χρόνια με δημόσιες διαμάχες».
Υπογραμμίζεται, μάλιστα, ότι «υπάρχει πολλή καλή θέληση έναντι του κ. Κιλιτσντάρογλου μεταξύ των Δυτικών, τους αρέσει», λέει ο ίδιος αξιωματούχος. Αντιθέτως, πρόσθεσε, «τα συναισθήματά τους προς τον Ερντογάν ήταν “στα όρια του μίσους”».
Το βρετανικό άρθρο επισημαίνει πως το πρώτο διεθνές τεστ του Ερντογάν μετά την επανεκλογή του θα αφορά στην εισδοχή της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, λόγω των διαφορών σχετικά με Κούρδους σε σουηδικό έδαφος.
Προσθέτει ότι «ορισμένοι ανησυχούν διότι η ενίσχυση των αντιδυτικών ακραίων εθνικιστών της Τουρκίας στις βουλευτικές εκλογές της Κυριακής ίσως κάνουν τον Ερντογάν να καθυστερήσει περαιτέρω αυτή τη διαδικασία. Μπορεί να πιέσει για παραχωρήσεις από τις ΗΠΑ, ενδεχομένως υπέρ του σχεδίου της Αγκυρας για τον εκσυγχρονισμό των πολεμικών αεροσκαφών F-16 που διαθέτει και το οποίο έχει απορριφθεί από το Κογκρέσο.»
Από την άλλη πλευρά, στην Τουρκία εκτιμάται πως μπορεί να σκληρύνει περισσότερο η στάση των Ευρωπαίων έναντι του επί 21 χρόνια ηγέτη της Τουρκίας, τώρα που δεν θα εκτιμάται το ενδεχόμενο ενίσχυσης της εγχώριας δημοτικότητάς του αν κοντράρεται με τους Δυτικούς.
Ο Ιλκέ Τοϊγούρ, καθηγητής Ευρωπαϊκής Γεωπολιτικής στο Πανεπιστήμιο Κάρολος Γ’ στη Μαδρίτη, προειδοποίησε ότι οι σχέσεις θα μπορούσαν να επιδεινωθούν περισσότερο εάν οι δυτικές χώρες εγκαταλείψουν την αυτοσυγκράτηση που έδειξαν τον περασμένο χρόνο: «Κρατήθηκαν, γιατί δεν ήθελαν να γίνουν υλικό της εκστρατείας υπέρ του προέδρου Ερντογάν», είπε. «Αλλά, αν κερδίσει τον δεύτερο γύρο, δεν υπάρχει λόγος να σταματήσουν».
Υπάρχει βεβαίως και ο κίνδυνος πλήρους στροφής της Τουρκίας προς ανατολάς, καθώς, όπως επισημαίνει ο βετεράνος Τούρκος διπλωμάτης Αλπέρ Τσοσκούν, οι Ρώσοι και οι Κινέζοι δείχνουν να κατανοούν καλύτερα την τουρκική νοοτροπία.
Πηγή: Financial Times