Οικονομική ασφυξία στην αγορά: “Θηλιά” τα χρέη της πανδημίας
Ένας στους 4 φορολογούμενους δεν πληρώνει φόρο εισοδήματος. Μία στις 5 επιχειρήσεις χρωστάει ΦΠΑ. Πώς και πότε θα ρυθμιστούν τα χρέη της πανδημίας.
Τεράστιες είναι οι δυσκολίες που ενσκήπτουν για τον έλεγχο της πανδημίας, αλλά και το παρατεταμένο lockdown στην οικονομία δημιουργεί συνθήκες ασφυξίας στην αγορά και κίνδυνο εκτροχιασμού του προϋπολογισμού.
Παρά το γεγονός ότι, από τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ προκύπτει ότι, η ελληνική οικονομία «άντεξε» σε καλύτερο βαθμό από τις προβλέψεις, θεωρείται δεδομένο ότι θα υπάρξει νέα γενιά χρεών.
“Θηλιά” τα χρέη της πανδημίας
Τα χρέη αυτά αποτελούν «θηλιά» για την πραγματική οικονομία αφού έρχονται σε μία περίοδο που όλα έδειχναν ότι μετά από μία δεκαετία κλυδωνισμών θα οδηγούμαστε σε φάση με αξιοσημείωτους ρυθμούς ανάπτυξης.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) οι απλήρωτες υποχρεώσεις προς την εφορία θα φθάσουν το 2021 σε 6,2 δισεκατομμύρια ευρώ έναντι 5,5 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2020 – δηλαδή, η πανδημία θα αυξήσει τα χρέη προς το Δημόσιο κατά 700 εκατομμύρια ευρώ. Υπάρχουν και δυσμενέστερες εκτιμήσεις που αναφέρουν ότι η οικονομική στενότητα που πλήττει επιχειρήσεις και νοικοκυριά θα οδηγήσει σε νέες απλήρωτες υποχρεώσεις ύψους ενός δισεκατομμυρίου ευρώ.
Ένας στους τέσσερις δεν πληρώνει φόρο εισοδήματος
Είναι χαρακτηριστικά τα στοιχεία που προκύπτουν από την ανάλυση των δεδομένων της ΑΑΔΕ για την εισπραξιμότητα των οφειλών. Σύμφωνα με αυτά
- Ένας στους τέσσερις Έλληνες δεν πληρώνει ή δεν εξοφλεί το φόρο εισοδήματος
- Περίπου μία στις πέντε επιχειρήσεις ή ελεύθεροι επαγγελματίες δεν αποδίδουν το σύνολο του ΦΠΑ
- Ένας στους πέντε ιδιοκτήτες ακινήτων δεν πληρώνει τον αναλογούντα ΕΝΦΙΑ
- Μία στις οκτώ επιχειρήσεις δεν καταβάλλει το σύνολο του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων
Υπενθυμίζεται ότι το 2020 οι νέες οφειλές που βεβαιώθηκαν και έμειναν απλήρωτες ξεπέρασαν τα 7,1 δισεκατομμύρια ευρώ. Από αυτά τα 5,68 δισεκατομμύρια ευρώ ήταν βεβαιωμένα ποσά φόρων με αποτέλεσμα το συνολικό ύψος των ληξιπρόθεσμων χρεών προς την εφορία να αγγίζει τα 108 δισεκατομμύρια ευρώ.
Το δεκάμηνο Μάρτιος- Δεκέμβριος 2020 συσσωρεύτηκαν χρέη 5,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, τα οποία θεωρούνται χρέη που οφείλονται στην πανδημία.
Το σχέδιο για ρύθμιση με 72 έως 84 δόσεις
Σύμφωνα με πληροφορίες το οικονομικό επιτελείο θα ανακοινώσει μέσα στον Μάιο ή το αργότερο μέσα στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου το οριστικό πλάνο για την εξόφληση αυτών των χρεών.
Αφού το οικονομικό επιτελείο εμμένει στη θέση του ότι δεν θα υπάρχει «κούρεμα» χρεών, η αρχική πρόθεση ήταν να εξοφληθούν τα χρέη της πανδημίας σε 24 άτοκες ή 48 έντοκες (επιτόκιο 2,5%) δόσεις με την πρώτη δόση να καταβάλλεται τον Ιανουάριο 2022.
Όμως φαίνεται ότι υπάρχει στο τραπέζι και ευνοϊκότερο σενάριο για επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες που ανεβάζει σε 72 ή και 84 τις δόσεις για την εξόφληση. Στη ρύθμιση αναμένεται να συμπεριληφθούν όλα τα χρέη (ΦΠΑ, φόρος εισοδήματος και ΕΝΦΙΑ).
Πολλά θα κριθούν στην επόμενη φάση της αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας από τους θεσμούς, οι οποίοι αν και αναγνωρίζουν το πρόβλημα, θεωρούν ότι με μακροχρόνιες ρυθμίσεις δεν συμβάλλουν στην δημιουργία κουλτούρας πληρωμών και δεν μειώνουν τα χρέη των φορολογουμένων προς το δημόσιο.
Σημειώνεται ότι στον εγκεκριμένο προϋπολογισμό περιέχεται πρόβλεψη για έσοδα από φόρους (ΦΠΑ, φόρος εισοδήματος και ΕΝΦΙΑ) ύψους περίπου 33,7 δισεκατομμύρια ευρώ. Εφόσον και το 2021 παραμείνει στα ίδια επίπεδα με την προηγούμενη χρονιά το ρυθμός εισπραξιμότητας τότε θα υπάρχει απώλεια εσόδων για τα δημόσια ταμεία ύψους 6,2 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Και αυτή η εκτίμηση στηρίζεται στην παραδοχή ότι δεν πρέπει να υπάρξει περαιτέρω επιδείνωση της οικονομίας εξαιτίας της πανδημίας.