«Σημαντικό βήμα της Ευρώπης. Ανοίγει τον δρόμο για την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία». Με τη φράση αυτή ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς αναφέρθηκε στην έκθεση της Ε.Ε., στη συνάντηση που είχε στις Βρυξέλες με τον Περιφερειάρχη Θεσσαλίας Κώστα Αγοραστό.
Υπενθυμίζεται ότι το κείμενο της Ε.Ε. περιλαμβάνει σαφέστατες αιχμές προς την Τουρκία και τη στάση της έναντι της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Γίνεται σαφέστατη αναφορά στις υπερπτήσεις σε ελληνικά νησιά, τις ευθείες ρητορικές απειλές κατά της ελληνικής κυριαρχίας, ενώ επισημαίνεται ότι η Ε.Ε. «έχει στρατηγικό συμφέρον για την ανάπτυξη συνεργατικής και αμοιβαίας επωφελούς σχέσης με τη Τουρκία», ωστόσο καλεί εκ νέου σε αποφυγή κάθε απειλής που μπορεί να βλάψει τις σχέσεις καλής γειτονίας.
Συγκεκριμένα αναφέρεται, μεταξύ άλλων: «Μετά από κάποιες θετικές εξελίξεις το 2021, οι σχέσεις με την Ε.Ε. επιδεινώθηκαν το πρώτο εξάμηνο του 2022, λόγω επανειλημμένων παραβιάσεων του ελληνικού εναέριου χώρου από τουρκικά μαχητικά στο Αιγαίο και απειλητικών τουρκικών δηλώσεων σχετικά με την κυριαρχία των ελληνικών νησιών και κατά της Κύπρου. Επιπλέον, η Τουρκία συνέχισε να πραγματοποιεί στρατιωτικές ασκήσεις στις θαλάσσιες ζώνες της Κύπρου και τουρκικά πολεμικά πλοία παρεμπόδισαν παράνομα τις ερευνητικές δραστηριότητες στην Κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ). Παρά τη διεθνή καταδίκη, η Τουρκία συνέχισε το σχέδιό της να ανοίξει την περίκλειστη περιοχή των Βαρωσίων. Οι εντάσεις στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο δεν ευνοούσαν τις σχέσεις καλής γειτονίας και υπονόμευσαν την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια».
Υπενθυμίζεται ότι «η Ε.Ε., πιο πρόσφατα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου 2022, έχει επανειλημμένα προτρέψει την Τουρκία να αποφύγει κάθε είδους απειλή, να δημιουργήσει οποιαδήποτε πηγή τριβής ή να προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια που βλάπτει τις σχέσεις καλής γειτονίας και την ειρηνική επίλυση διαφορών».
Υπάρχουν, επίσης, σοβαρότατες ενστάσεις για την εσωτερική κατάσταση στη Τουρκία. Σημειώνεται, μεταξύ άλλων, ότι τα τελευταία χρόνια «η τουρκική κυβέρνηση δεν έχει αντιστρέψει την αρνητική τάση σε σχέση με τις μεταρρυθμίσεις, παρά την επανειλημμένη δέσμευσή της για ένταξη στην ΕΕ».
«Οι σοβαρές ανησυχίες της Ε.Ε. σχετικά με τη συνεχιζόμενη επιδείνωση της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, των θεμελιωδών δικαιωμάτων και της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης δεν έχουν αντιμετωπιστεί. Υπήρξε περαιτέρω οπισθοδρόμηση σε πολλούς τομείς. Αυξήθηκαν οι ανησυχίες για την οικονομική διακυβέρνηση και την καλή λειτουργία της οικονομίας της αγοράς», προστίθεται.
Επίτροπος Διεύρυνσης: Η Τουρκία να σέβεται την κυριαρχία όλων των κρατών μελών
Η Τουρκία πρέπει να σέβεται την κυριαρχία και τα την εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών μελών της Ε.Ε., τόνισε ο Επίτροπος για τη Διεύρυνση και τη Γειτονία, Όλιβερ Βάρελι, μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την έκθεση της Κομισιόν.
«Παρά την προσφορά της Ε.Ε. για εποικοδομητική δέσμευση με την Τουρκία, οι εντάσεις με μερικά κράτη-μέλη αυξήθηκαν ξανά το 2022. Τον Ιούνιο του 2022 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέφρασε βαθιά ανησυχία για τις πρόσφατα επαναλαμβανόμενες ενέργειες και δηλώσεις από την Τουρκία. Επανέλαβε ότι η Τουρκία πρέπει να σέβεται την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών μελών και έδωσε έμφαση στο ότι το ευρωπαϊκό συμβούλιο αναμένει από την Τουρκία να σέβεται πλήρως το διεθνές δίκαιο, να αποκλιμακώσει τις εντάσεις προς το συμφέρον της περιφερειακής σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, να προωθεί τις σχέσεις καλής γειτονίας με βιώσιμο τρόπο» τόνισε ο κ. Βάρελι.
Ενόχληση Άγκυρας
Βολές κατά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εκτόξευσε η Τουρκία, με αφορμή τις αναφορές για την Άγκυρα στην έκθεση της Κομισιόν για την διεύρυνση. Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών έκανε λόγο για έκθεση δίχως όραμα και για προκαταλήψεις σε βάρος της Άγκυρας.
Σύμφωνα με το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «αντικατοπτρίζει τις παράνομες και μαξιμαλιστικές απόψεις των Ελλήνων και των Ελληνοκυπρίων για τα θέματα της Ανατολικής Μεσογείου, του Αιγαίου και της Κύπρου».
«Η Ε.Ε. δεν είναι ένα διεθνές δικαστικό όργανο που αποφασίζει για τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας», ισχυρίζεται το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών σύμφωνα με το πρακτορείο Anadolu, ενώ καταλογίζει στην Κομισιόν ότι αγνοεί τις θέσεις της Τουρκίας και των Τουρκοκυπρίων «αποκαλύπτοντας ποιανού τα συμφέροντα λαμβάνει υπόψη».