Η 27χρονη Farkhunda θα γινόταν δασκάλα ισλαμικών σπουδών. Αντ’ αυτού, στις 19 Μαρτίου του 2015, λιντσαρίστηκε και ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου από εξαγριωμένο όχλο στην Καμπούλ, κατηγορούμενη (ψευδώς όπως αποδείχθηκε, όχι ότι αυτό θα έπρεπε να κάνει διαφορά) ότι έκαψε το Κοράνι. Οι θύτες της στη συνέχεια έκαψαν τη σορό της και την πέταξαν στην κοίτη ενός ποταμού.
Το φρικτό αυτό συμβάν απαθανατίστηκε σε βίντεο, το περιεχόμενο του οποίου δείχνει κάτι ενδεχομένως ακόμη πιο φρικιαστικό: στη σκηνή παρευρέθηκαν εκατοντάδες θεατές οι οποίοι παρακολούθησαν το περιστατικό άπραγοι. Τι ευθύνη έχει άραγε ένας απλός bystander για το τραγικό τέλος της Farkhunda; Μπορεί η φρίκη του θανάτου της να μας φαίνεται ξένη, μακρινή, μεσαιωνική. Και όμως, η ψυχολογία του πλήθους είναι ένα φαινόμενο που δεν γνωρίζει εποχή.
Μια άλλη πτυχή του συμβάντος που ηχεί ανατριχιαστικά διαχρονική είναι η μη ανοχή από κληρικούς οποιασδήποτε κριτικής σε σχέση με τον τρόπο που οι ίδιοι εφαρμόζουν και εκμεταλλεύονται για ίδιο όφελος την εκάστοτε θρησκεία: σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες η Farkhunda κατηγορήθηκε ότι έκαψε σελίδες από το Κοράνι όταν έκανε παρατήρηση σε έναν μουλά για την πρακτική του να πουλά φυλαχτά σε μουσουλμανικό ιερό. Το πιο περίεργο; Για το συμβάν αυτό άκουσα εβδομάδες αργότερα, με αφορμή τη σχετική δίκη η οποία ξεκίνησε το Σάββατο.
Μήπως ένας από τους λόγους που δεν “περνάει” τόσο αποτελεσματικά στα μίντια ένα τέτοιο περιστατικό είναι η έλλειψη ενός ξεκάθαρου κακού, ενός ξεκάθαρου θύτη; Ευθύνεται για το θάνατο της Farkhunda ο μουλάς; Αυτός που έριξε την πρώτη πέτρα; Το πλήθος; Οι περαστικοί; Οι αστυνομικοί που δεν έκαναν κάτι για να τον αποτρέψουν; Γιατί όχι όλοι; Όποιο κι αν είναι τελικά το αποτέλεσμα της δίκης, η οποία μάλιστα μεταδίδεται ζωντανά στην αφγανική τηλεόραση, η άγρια δολοφονία μιας νέας κοπέλας που είχε το θάρρος της γνώμης της θα έπρεπε να μας σοκάρει όλους και να μας υπενθυμίζει ότι η ανοχή στις επιταγές του όχλου είναι επικίνδυνη επιλογή.
