Υπέρ των ποσοστώσεων

Γράφει η Λίνα Παπαδοπούλου Επίκουρη καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου στη Νομική Σχολή ΑΠΘ

Γιατί υποεκπροσωπούνται οι γυναίκες στα πολιτικά αξιώματα;

Η μία απάντηση ερείδεται στην ελεύθερη βούληση: επειδή οι ίδιες δεν θέλουν να συμμετάσχουν, καθώς η πολιτική δεν είναι ελκυστική γι’ αυτές. Ετσι, λοιπόν, οι άνδρες μπορούν να απολαμβάνουν τον δημόσιο χώρο ως προνομιακό τους τόπο, μέχρι να αποφασίσουν να τον αλλάξουν. Το να υποχρεώσουμε τα κόμματα -δηλαδή τους άνδρες που κυριαρχούν σε αυτά- να αφήσουν λίγο χώρο για τις γυναίκες είναι αντιφιλελεύθερο και αντιδημοκρατικό και προσβάλλει τις τελευταίες, λένε όσοι απορρίπτουν τις ποσοστώσεις.

Η άλλη απάντηση ξεκινά από τη διάκριση ιδιωτικής και δημόσιας σφαίρας, με τις γυναίκες πρωταγωνίστριες κυρίως στην πρώτη και τους άνδρες στη δεύτερη. Πρόκειται για μια άνιση κοινωνική κατασκευή, μια στρέβλωση της ανθρώπινης κατάστασης.

Μπορεί και πρέπει να διορθωθεί, με μέτρα μακροπρόθεσμα, όπως η εκπαίδευση, η αλλαγή της στάσης των μέσων ενημέρωσης κ.λπ. Ωστόσο, η κατάσταση μπορεί να αλλάξει κι από μέσα, όταν μια ικανή μάζα γυναικών προσθέσει τα δικά της χαρακτηριστικά στην άσκηση πολιτικής. Γι’ αυτό και είναι σκόπιμο η συμμετοχή τους να ενισχύεται με τρόπο άμεσο και ευθύ, με θετικά μέτρα, όπως οι ποσοστώσεις. Οπως είναι σκόπιμο να ενισχύεται η απασχόληση των νέων με άμεσα μέτρα, όσο κι αν αυτό από μόνο του δεν λύνει το πρόβλημα της ανεργίας τους.

Ακούω ήδη την αντίρρηση: προσβάλλει τις γυναίκες, που είναι η πλειοψηφία του πληθυσμού, η ταύτισή τους με μειονεκτούσες ομάδες. Μόνο που ξεχνούν ότι το «μειονέκτημα» είναι -(και) εδώ- κοινωνικά δομημένο. Εξάλλου, η αναφορά σε πλειοψηφία δικαιώνει τις ποσοστώσεις, καθώς μας οδηγεί από την ισότητα στη δημοκρατία.

Γιατί θεωρούμε δημοκρατική τη γεωγραφική αναλογική εκπροσώπηση, όχι όμως και την έμφυλη; Αμφιβάλλει κανείς ότι αν η χώρα δεν ήταν χωρισμένη σε περιφέρειες, η Βουλή θα ήταν αθηνοκρατούμενη, όπως είναι ανδροκρατούμενη; ‘Η μήπως νιώθει προσβεβλημένος ο βουλευτής της περιφέρειας που χρωστάει την εκλογή του -όχι απλώς την υποψηφιότητά του- στο εκλογικό σύστημα που υποχρεώνει κάθε κόμμα να κατεβάσει χωριστό ψηφοδέλτιο σε κάθε περιφέρεια;

http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22788&subid=2&pubid=64004045