50 χρόνια Νέα Δημοκρατία: Tα σημαντικότερα γεγονότα στην ιστορία του κόμματος - Η στάση Σαμαρά, Καραμανλή

50 χρόνια μετά την ίδρυση της Νέας Δημοκρατίας από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, το κόμμα πρωτοστατούντος του Κυριάκου Μητσοτάκη επιστρέφει στην ιστορική έδρα της Ρηγίλλης για ένα ραντεβού ενότητας που απευθύνεται σε όλες τις γενιές του κόμματος.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να ανέβει στην ειδική εξέδρα που θα έχει στηθεί μπροστά από το κτίριο στον αριθμό «18» λίγο μετά τις 20:00. Για περίπου 35 χρόνια τα κεντρικά γραφεία της ΝΔ στεγάστηκαν στο νεοκλασικό της Ρηγίλλης, το οποίο συνδέθηκε με ορισμένες από τις πιο κρίσιμες στιγμές της μεταπολίτευσης, προτού η Νέα Δημοκρατία για λόγους οικονομικής διαχείρισης πάρει τον δρόμο για τη Συγγρού και αργότερα για την Πειραιώς.

Η σημερινή εκδήλωση προγραμματίζεται να είναι μια «βουτιά» στο ιστορικό παρελθόν της παράταξης, με τον πυρσό παρόντα, ενώ το μπαλκόνι του κτιρίου, στο οποίο γιορτάστηκαν νίκες, αλλά παράλληλα καταγράφηκαν και ιστορικές ήττες, αναμένεται να είναι σημαιοστολισμένο. Άλλωστε, η ΝΔ είναι το πιο ανθεκτικό κόμμα της μεταπολίτευσης, παραμένοντας εδώ και πενήντα χρόνια σε τροχιά εξουσίας.

Ο κ. Μητσοτάκης θα έχει νωρίτερα δώσει συνέντευξη στο Mega, ενώ ανεβαίνοντας στη σκηνή αναμένεται να κάνει μια «γέφυρα» του χθες με το σήμερα-των ιστορικών επιλογών της ΝΔ που δικαιώθηκαν συνδυαστικά με τις προκλήσεις του σήμερα που καλείται να υπηρετήσει το κόμμα υπό την ηγεσία του, διανύοντας μια περίοδο σχεδόν αδιατάρακτης πολιτικής κυριαρχίας.

Η στάση Καραμανλή-Σαμαρά

Κρίσιμη παράμετρος για τις εσωκομματικές ισορροπίες θα είναι η εμφάνιση ή μη των δύο πρώην πρωθυπουργών Κώστα Καραμανλή και Αντώνη Σαμαρά, έστω και λίγο στη Ρηγίλλης. Σύμφωνα με πληροφορίες από το περιβάλλον του κ. Καραμανλή, ο πρώην πρωθυπουργός θα ξεκαθαρίσει τις προθέσεις του σήμερα. Στο παρασκήνιο, παράλληλα, γίνονται αναλύσεις ότι οι δύο πρώην πρωθυπουργοί θα κινηθούν en bloque, δηλαδή είτε θα πάνε και οι δύο είτε κανείς εκ των δύο.

Χθες διακινήθηκαν αντικρουόμενες πληροφορίες για τις προθέσεις των δύο πρώην, με κάποιους να εκτιμούν ότι η στάθμιση του κ. Καραμανλή είναι διαφορετική, καθώς υπήρξε ο μακροβιότερος πρόεδρος της ΝΔ. Μάλιστα, ο κ. Καραμανλής δέχθηκε αρκετές εισηγήσεις από «καραμανλικά» στελέχη να δώσει το παρών, ενώ αντίστοιχες παραινέσεις υπήρξαν και προς τον Αντώνη Σαμαρά, στη λογική της υπέρβασης της δεδομένης του ενόχλησης. Η υπέρβαση της ενόχλησης του κ. Σαμαρά πάντως μοιάζει δύσκολη, συνεπώς μοιάζει δύσκολο να πάει. Από το περιβάλλον του Μεσσήνιου πολιτικού, πάντως, τηρείται απόλυτη σιγή.

 

Από τον Καραμανλή στον Μητσοτάκη

Η έλευση του Κωνσταντίνου Καραμανλή στην Ελλάδα μετά την κατάρρευση της χούντας (24/7/1974) συνοδεύτηκε από την αντιμετώπιση μεγάλων προβλημάτων (αποκατάσταση της Δημοκρατίας, αποφυγή πολέμου με την Τουρκία κ.ά.).

Μετά την αντιμετώπιση όλων των μεγάλων προβλημάτων έπρεπε η χώρα να οδηγηθεί σε εκλογές για να φανούν και οι πραγματικές προθέσεις του πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή και της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας, που κυβερνούσε τον τόπο μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας. Ετσι, σε συ-σκέψεις που είχε με στενούς συνεργάτες, όπως ήταν ο Κ. Τσάτσος, ο Γ. Ράλλης, ο Κ. Παπακωνσταντίνου κ.ά., ο πρωθυπουργός έλεγε από τις αρχές Αυγούστου του 1974 ότι η χώρα πρέπει να οδηγηθεί σε εκλογές.

Τελικά, στις 28 Σεπτεμβρίου 1974 ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής ανακοίνωσε την ίδρυση νέου κόμματος με την επωνυμία «Νέα Δημοκρατία», ενώ παράλληλα έδωσε στη δημοσιότητα την ιδρυτική διακήρυξη. Με τη νέα ονομασία ο Κ. Καραμανλής ήθελε συμβολικά και ουσιαστικά να εκφράσει αφενός μεν την προτεραιότητά του στη λειτουργία μιας πραγματικής Δημοκρατίας, απαλλαγμένης από τις κακοδαιμονίες και τις αδυναμίες του παρελθόντος και αφετέρου ήθελε να σηματοδοτήσει την έλευση μιας νέας περιόδου για τη χώρα μας.

Πρέπει στο σημείο αυτό να επισημάνουμε ότι το έμβλημα της Νέας Δημοκρατίας, δηλαδή ο «Πυρσός», δεν καθιερώθη τότε, αλλά λίγα χρόνια αργότερα.

Συγκεκριμένα, το έμβλημα του «Πυρσού» καθιερώθηκε με πρόταση του δημοσιογράφου Τίτου Αθανασιάδη το 1977, μετά το Προσυνέδριο της Ν.Δ. και το Α’ Συνέδριο. Την επιλογή βέβαια του «Πυρσού» την έκανε ο ίδιος ο πρόεδρος της Ν.Δ. Κ. Καραμανλής μεταξύ πέντε προτάσεων που είχαν συνυποβληθεί. Για την ιστορία, πρέπει να αναφέρουμε ότι ο «Πυρσός» συμβόλιζε το ελληνικό φως και σημειολογικά παρέπεμπε στην απόφαση της παράταξης να εκφράζει αταλάντευτα τις διαχρονικές αξίες του Ελληνισμού.

Επίσης, πρέπει να αναφέρουμε ότι πριν από την καθιέρωση του «Πυρσού» η Ν.Δ. είχε χρησιμοποιήσει στα ψηφοδέλτια των εκλογών του 1974 και 1977 τη φωτογραφία του αρχηγού Κωνσταντίνου Καραμανλή. Αξίζει να επισημάνουμε ότι η ιδρυτική διακήρυξη της Νέας Δημοκρατίας ήταν ένα σπουδαίο κείμενο και είχε μεγάλη απήχηση στη συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού.

Οι πιο σημαντικοί σταθμοί στην ιστορία του κόμματος

Το 1974 έρχεται και η πρώτη νίκη για το νεοσύστατο κόμμα. Ποιοι όμως είναι οι πιο σημαντικοί σταθμοί στην ιστορία του κόμματος από την ημέρα ίδρυσης της μέχρι σήμερα; Συνολικά 10 άνδρες ανέλαβαν τη θέση του Προέδρου της ΝΔ.

Η Νέα Δημοκρατία κερδίζει τις εκλογές με συντριπτική πλειοψηφία 54,37% το 1974 και εκλέγει 220 βουλευτές. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, υπό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, προχωρεί με σταθερά βήματα στην εδραίωση των δημοκρατικών θεσμών, στον εκσυγχρονισμό της Πολιτείας και επιχειρεί τη μεγάλη εθνική επιλογή της ένταξης της χώρας στην Ε.Ο.Κ.

Στις 8 Δεκεμβρίου του 1974 διεξάγει δημοψήφισμα, με το οποίο καταργείται η Βασιλεία και εγκαθιδρύεται η Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία. Το 1975 έρχεται η αναθεώρηση του Συντάγματος και ψηφίζεται ο νέος καταστατικός χάρτης της χώρας.

Το 1977, η Νέα Δημοκρατία κερδίζει εκ νέου τις εθνικές εκλογές λαμβάνοντας ποσοστό 42% και εκλέγοντας 172 βουλευτές σχηματίζει νέα κυβέρνηση υπό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή.

Τον Μάιο του 1980, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Συγκαλείται η Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματος για την εκλογή νέου αρχηγού, όπου επικρατεί ο Γεώργιος Ράλλης έναντι του Ευάγγελου Αβέρωφ, αναλαμβάνοντας χρέη πρωθυπουργού.

Στις βουλευτικές εκλογές της 18ης Οκτωβρίου του 1981 η Νέα Δημοκρατία συγκεντρώνει ποσοστό 35,86% και εκλέγει 115 βουλευτές, αναδεικνυόμενη σε Αξιωματική Αντιπολίτευση. Στις ευρωεκλογές που διεξάγονται την ίδια μέρα η Νέα Δημοκρατία λαμβάνει ποσοστό 31,34% και εκλέγει 8 ευρωβουλευτές.

Τον Δεκέμβριο του 1981 ο Γεώργιος Ράλλης θέτει θέμα εμπιστοσύνης προς το πρόσωπό του στην κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος και καταψηφίζεται. Νέος πρόεδρος εκλέγεται από την Κοινοβουλευτική Ομάδα ο Ευάγγελος Αβέρωφ, έναντι των Κωστή Στεφανόπουλου και Ιωάννη Μπούτου.

Τρία χρόνια μετά έρχεται, το 1984, η παραίτηση του Ευάγγελου Αβέρωφ. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης εκλέγεται νέος Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας. Ο Ευάγγελος Αβέρωφ με επιστολή του προς την κοινοβουλευτική ομάδα, παραιτείται από Πρόεδρος του κόμματος. Την 1η Σεπτεμβρίου, εκλέγεται Πρόεδρος ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης έναντι του Κωστή Στεφανόπουλου. Στις επόμενες εκλογές του 1985 η ΝΔ χάνει, αλλά ανεβάζει το ποσοστό της στο 40,85%.

Η Νέα Δημοκρατία κερδίζει στις βουλευτικές εκλογές της 18ης Ιουνίου του 1989 με ποσοστό 44,3 %, εκλέγοντας 145 βουλευτές. Λόγω του ιδιόμορφου εκλογικού νόμου που ψήφισε το ΠΑΣΟΚ λίγο πριν τις εκλογές η Ν.Δ δεν διαθέτει αυτοδυναμία στη Βουλή.

Στις εθνικές εκλογές της 5ης Νοεμβρίου 1989 η Νέα Δημοκρατία καταλαμβάνει ποσοστό 46,2%. Και πάλι, όμως, λόγω της ιδιομορφίας του εκλογικού νόμου εκλέγει μόνο 148 βουλευτές και δεν διαθέτει αυτοδυναμία. Ορκίζεται Οικουμενική Κυβέρνηση υπό τον Πρωθυπουργό Ξενοφώντα Ζολώτα με τη συμμετοχή της Ν.Δ., του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΝ.

Στις βουλευτικές εκλογές της 8ης Απριλίου 1990 η Νέα Δημοκρατία λαμβάνει ποσοστό 46,9%. Εκλέγει 151 βουλευτές και σχηματίζεται αυτοδύναμη κυβέρνηση με Πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη.

To 1993 o Κωνσταντίνος Μητσοτάκης παραιτείται και κινεί τη διαδικασία εκλογής νέου αρχηγού. Ο Μιλτιάδης Έβερτ εκλέγεται πρόεδρος του κόμματος έναντι του Ιωάννη Βαρβιτσιώτη. Έναν χρόνο μετά, πραγματοποιείται το 3ο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας στη Χαλκιδική.

Στις Εθνικές Εκλογές της 22ας Σεπτεμβρίου 1996, οι οποίες προκηρύχθηκαν αιφνιδίως, η Νέα Δημοκρατία συγκεντρώνει ποσοστό 38,12% ενώ το ΠΑΣΟΚ κερδίζει τις εκλογές με ποσοστό 41,19%.Ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Μιλτιάδης Έβερτ υποβάλλει την παραίτησή του και κινεί τη διαδικασία εκλογής νέου Προέδρου. Όμως, ο Μιλτιάδης Έβερτ επανεκλέγεται Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας υπερισχύοντας του συνυποψηφίου του Γιώργου Σουφλιά.

Από 21 έως 23 Μαρτίου 1997 συνέρχεται στην Αθήνα το Δ’ Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας με θέματα την εκλογή νέου Προέδρου από διευρυμένο εκλεκτορικό σώμα και την ψήφιση καταστατικού και προγράμματος του κόμματος. Τέσσερις ηγετικές προσωπικότητες της παράταξης μπαίνουν υποψήφιοι για την προεδρία: Μιλτιάδης Έβερτ, Κώστας Καραμανλής, Βύρων Πολύδωρας και Γιώργος Σουφλιάς. Οι δύο επικρατέστεροι οδηγούνται στο δεύτερο γύρο όπου και εκλέγεται νέος Πρόεδρος ο Κώστας Καραμανλής έναντι του Γιώργου Σουφλιά.

Στις βουλευτικές εκλογές της 9ης Απριλίου 2000 η Νέα Δημοκρατία ανεβάζει το ποσοστό της στο 42,7%. Το ΠΑΣΟΚ παραμένει πρώτο κόμμα με διαφορά μόλις 73.000 ψήφων. Συνέρχεται στην Αθήνα από τις 9 έως τις 11 Ιουνίου 2000 το Έκτακτο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας με στόχο την επιβεβαίωση της ιδεολογίας, την ανάδειξη της φυσιογνωμίας και την ανανέωση της οργανωτικής και λειτουργικής δομής του κόμματος.

Στις Εθνικές εκλογές της 7ηs Μαρτίου 2004 η Νέα Δημοκρατία κερδίζει με ποσοστό 45,36 % εκλέγοντας 164 βουλευτές. Ο νέος Πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής σχηματίζει την πρώτη του Κυβέρνηση.

Στις βουλευτικές εκλογές της 16ης Σεπτεμβρίου του 2007, η Νέα Δημοκρατία λαμβάνει ποσοστό 41,84% και εκλέγει 152 βουλευτές. Ο Κώστας Καραμανλής σχηματίζει εκ νέου Κυβέρνηση.

Στις βουλευτικές εκλογές του 2009 η ΝΔ χάνει και ο Κώστας Καραμανλής παραιτείται και παράλληλα προκηρύσσει έκτακτο συνέδριο για την εκλογή νέου αρχηγού.

Στις 10 Νοεμβρίου 2011, με τη στήριξη της Νέας Δημοκρατίας, του ΠΑΣΟΚ και του ΛΑΟΣ ο Λουκάς Παπαδήμος έλαβε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, προκειμένου να μπορέσει η χώρα να αντιμετωπίσει την έκτακτη κατάσταση που δημιουργήθηκε από την οικονομική κρίση και να οδηγηθεί σε εθνικές εκλογές το συντομότερο δυνατό.

Οι εκλογές διεξήχθησαν στις 5 Μαΐου 2012 και η Νέα Δημοκρατία ήταν πρώτο κόμμα με 108 έδρες. Λόγω αδυναμίας σχηματισμού κυβέρνησης, η χώρα οδηγήθηκε σε νέες εκλογές, ενώ υπηρεσιακός Πρωθυπουργός καθορίστηκε ο Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας Παναγιώτης Πικραμένος.

Στις εθνικές εκλογές που πραγματοποιήθηκαν τον Ιούνιο του 2012, η Νέα Δημοκρατία επικράτησε με 29.66% και 129 έδρες και ο Αντώνης Σαμαράς αναδείχθηκε ο 13ος Πρωθυπουργός της Ελλάδας, σχηματίζοντας κυβέρνηση συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ και τη Δημοκρατική Αριστερά.

το 2015 παραιτείται από τη θέση του Προέδρου ο Αντώνης Σαμαράς και αναλαμβάνει Πρόεδρος ο Ευάγγελος Μεϊμαράκης και μετά την παραίτησή του χρέη μεταβατικού Προέδρου αναλαμβάνει ο Γιάννης Πλακιωτάκης, ώστε ο κ. Μεϊμαράκης να συμμετέχει στις εσωκομματικές εκλογές.

Στις 10 Ιανουαρίου 2016 διεξάγεται ο δεύτερος γύρος εσωκομματικών εκλογών, με τη συμμετοχή περίπου 450000 μελών. Πρόεδρος του κόμματος αναδεικνύεται ο Κυριάκος Μητσοτάκης με ποσοστό 52,43% έναντι 47,57% του Ευάγγελου Μεϊμαράκη.

Στις εθνικές εκλογές της 7ης Ιουλίου 2019, η Νέα Δημοκρατία κέρδισε με ποσοστό 39,9% και διαφορά 8,32% από τον ΣΥΡΙΖΑ. Την επόμενη ημέρα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ορκίστηκε πρωθυπουργός.

Με πληροφορίες από Εελύθερος Τύπος, ΕΡΤ, Πρώτο Θένα