Οι αλβανικές προκλήσεις και οι βλέψεις της Τουρκίας στα Βαλκάνια
Μετά την πρόσφατη απόφαση του αλβανού Πρωθυπουργού Έντι Ράμα, να εντάξει στην Κυβέρνηση του το ανθελληνικό κόμμα των Τσάμηδων (PDIU), μια νέα πρόκληση έρχεται να βαρύνει περαιτέρω το κλίμα στις σχέσεις με τηνΕλλάδα.
Η Αλβανία, με ρηματική διακοίνωση της προς το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών, ζητά την τροποποίηση του προγράμματος ερευνών που έχει εκπονήσει η χώρας μας στο Ιόνιο για την εξόρυξη υδρογονανθράκων, ώστε να μην επιτραπεί η έρευνα στο οικόπεδο 1, που θεωρεί ότι καταλαμβάνει μέρος της Αλβανικής υφαλοκρηπίδας.
Η κίνηση αυτή της Αλβανίας, έρχεται σε συνέχεια μιας παλαιότερης απόπειρας παρακώλυσης της διαδικασίας οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ των δυο χωρών. Συγκεκριμένα, το 2009, μετά την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων και την υπογραφή της σχετικής συμφωνίας, η αντιπολίτευση, της οποίας αρχηγός ήταν ο νυν Πρωθυπουργός Έντι Ράμα, κατήγγειλε τη συμφωνία, ως επιζήμια για τα αλβανικά συμφέροντα, με αποτέλεσμα αυτή να κηρυχθεί άκυρη από το Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας.
Σύμφωνα με έγκυρους διπλωματικούς κύκλους και στις δυο περιπτώσεις πίσω από τις κινήσεις Ράμα βρίσκεται η Τουρκία η οποία, μεταξύ άλλων, επιδιώκει να εμποδίσει τη χώρα μας, να ασκήσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα στην περιοχή του Ιονίου, φοβούμενη ότι η συμφωνία του 2009 θα μπορούσε να αποτελέσει ένα προηγούμενο, για μια μελλοντική συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στο Αιγαίο.
Ούτε η χρονική συγκυρία ούτε η επιλογή της Αλβανίας για την υλοποίηση του τουρκικού σχεδίου είναι τυχαία.
Η Αλβανία είναι μια φτωχή χώρα, στην οποία η Ελλάδα μέχρι πριν ξεσπάσει η οικονομική κρίση, εμφάνιζε μεγάλη οικονομική και πολιτική διείσδυση, καθώς πολλές ελληνικές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται σε αυτή, αλλά και χιλιάδες Αλβανοί ζουν και εργάζονται στη χώρα μας, στέλνοντας πίσω στην πατρίδα τους πολύτιμο συνάλλαγμα. Η ελληνική μειονότητα της Αλβανίας, είναι μια από τις ισχυρότερες των Βαλκανίων, με έντονη οικονομική και πολιτική δράση, ενώ και η Ορθόδοξη παρουσία, είναι πολύ ισχυρή και ακμάζουσα. Τέλος, βασική στόχευση της αλβανικής πολιτικής ήταν και παραμένει η ένταξη της στην ΕΕ, της οποίας μέλος είναι η χώρα μας.
Η οικονομική διείσδυση της Ελλάδας και ο ευρωπαϊκός προσανατολισμός της Αλβανίας, έφεραν πιο κοντά τις δυο χώρες, εξομάλυναν τις διαφορές του παρελθόντος και οδήγησαν σε μια μακρά περίοδο ειρήνης, στα βορειοδυτικά σύνορα μας.
Η βαθιά όμως οικονομική κρίση των τελευταίων ετών, σε συνδυασμό με την επιδείνωση των σχέσεων μας με τους ευρωπαίους εταίρους μας, έχουν περιορίσει σε μεγάλο βαθμό τις δυνατότητες άσκησης επιρροής της χώρας μας στα Βαλκάνια και απειλούν να ανατρέψουν, σε βάρος μας, τις υπάρχουσες ισορροπίες.
Η Τουρκία, διαβλέποντας την αστάθεια που τείνει να δημιουργηθεί στην περιοχή, με αφορμή την οικονομική κρίση στην Ελλάδα, αλλά και την πρόσφατη πολιτική κρίση στα Σκόπια, καθώς επίσης και εξαιτίας της δυσαρέσκειας που δημιουργεί στην Αλβανία, τα Σκόπια και τη Σερβία η καθυστέρηση στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις τους με την ΕΕ, προσπαθεί να επωφεληθεί, ώστε να αυξήσει την επιρροή της στην περιοχή.
Με ιδεολογικό πρόσχημα την συνένωση όλων των μουσουλμάνων των Βαλκανίων και με το πλεονέκτημα που της δίνει η 16η θέση στη λίστα των πλουσιότερων χωρών του κόσμου, η Τουρκία επιχειρεί να αποκαταστήσει τις σχέσεις της με τις χώρες της Βαλκανικής, δημιουργώντας νέες προοπτικές συνεργασίας.
Οι άμεσοι στόχοι της στην περιοχή θα μπορούσαν να συνοψιστούν ως εξής:
Πρώτος στόχος της, θα είναι η διαμόρφωση ενός ευνοϊκού πλαισίου στο Διεθνές Δίκαιο, για την ασφάλεια των εθνοτικών μειονοτήτων. Δευτερεύοντος , θα επιδιώξει να εξασφαλίσει εγγυήσεις, οι οποίες θα της δίνουν τη δυνατότητα επέμβασης, σε υποθέσεις που αφορούν τις μουσουλμανικές μειονότητες των Βαλκανίων. Σε ότι αφορά την χώρα μας, θα επιδιώξει την περαιτέρω αποδόμηση της ελληνικής επιρροής στην περιοχή, μέσω της αναβίωσης αλυτρωτικών διεκδικήσεων, από χώρες όπως η Αλβανία, τα Σκόπια κ.α., ανοίγοντας ένα νέο πεδίο αντιπαράθεσης στα βορειοδυτικά σύνορα μας.
Οι στόχοι της Τουρκίας, αν και μεγαλεπήβολοι , θα μπορούσαν να δημιουργήσουν προβλήματα στην περιοχή, αν δεν επιδειχθεί η δέουσα προσοχή τόσο από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης όσο και από την πλευρά της ΕΕ. Σε κάθε περίπτωση, οι ισορροπίες είναι λεπτές, καθώς τα Βαλκάνια παραμένουν ένας κρίσιμος παράγοντας για τη διεθνή ειρήνη.
