Αμύγδαλα: ένας ισχυρός σύμμαχος για την υγεία μας!

Η αμυγδαλιά, Prunus amygdalus
Καρποφόρο δένδρο φυλλοβόλο της οικογένειας ροδιδών (Rosaceae) που περιλαμβάνει επίσης το μήλο, το αχλάδι, το ροδάκινο, το κεράσι, το δαμάσκηνο, το νεκταρίνι, το βερίκοκο, και τη φράουλα.  Το δένδρο αυτό, παρόλο το μικρό μέγεθος του καρπού του, αποτελεί σύμβολο Αναγέννησης, υγείας, ελπίδας, καλοτυχίας. Συμβολίζει ακόμα τον πλούτο, την ευμάρεια, τη σοφία, τη γονιμότητα αλλά και βίο ανθόσπαρτο. Γι’ αυτό και το αμύγδαλο προσφέρεται σε γάμους με μέλι ή ζάχαρη. Οι Ρωμαίοι ξεκίνησαν το έθιμο της ρίψης αμυγδάλων στις νύφες, για να ευλογηθούν με πολλούς απογόνους, ένα έθιμο που συνεχίζεται σε διάφορα μέρη της Ευρώπης. Τα άνθη του εκπτύσσονται πριν από τα φύλλα, είναι εντυπωσιακά, λευκά με ευχάριστη οσμή και με πέταλα ελαφρά ρόδινα.
Η αμυγδαλιά κατάγεται από την Δυτική Ασία. Σήμερα η αμυγδαλιά καλλιεργείται σε 44 χώρες ενώ τα 10 τελευταία χρόνια παρατηρείται μία αύξηση των καλλιεργούμενων στρεμμάτων.  Είναι ένα δέντρο που φθάνει τα 3—8 μέτρα ύψος. Είναι φυλλοβόλο δέντρο. Έχει φύλλα απλά, λογχοειδή, οδοντωτά, γυαλιστερά. Οι οφθαλμοί της διακρίνονται σε ξυλοφόρους και ανθοφόρους. Τα άνθη της έχουν χρώμα  άσπρο ή ροζ ανοιχτό. Ο καρπός της είναι δρύπη και αποτελείται από το εξωκάρπιο, το μεσοκάρπιο και το ενδοκάρπιο που περικλείει το σπέρμα.

Η αμυγδαλιά είναι ένα από τα ανθεκτικότερα δένδρα στην ξηρασία, αντέχει στους δυνατούς ανέμους, αναπτύσσεται σε ασβεστώδη εδάφη, ακόμα και σε πετρώδη εδάφη και με μεγάλη κλίση. Αγαπά τα πολύ ζεστά κλίματα, μπορούν όμως μερικές ποικιλίες γλυκοπύρηνων αμυγδάλων να καλλιεργηθούν και σε βορειότερες περιοχές. Έχει μεγάλη σπουδαιότητα στη μελισσοκομία, δίνει άφθονη γεύση και νέκταρ.
Η θρεπτική αξία του αμύγδαλου είναι σημαντική, όχι τόσο σε θεραπευτικό επίπεδο, όσο για την πρόληψη σημαντικών ασθενειών, πρόωρης γήρανσης του οργανισμού από τοξίνες και έλλειψη βιταμινών και τη διατήρηση της υγιούς λειτουργίας του καρδιαγγειακού, γαστρεντερικού και αναπνευστικού συστήματος. Η θρεπτική τους αξία, λοιπόν, είναι σημαντική και η δράση του απλώνεται σε ένα μεγάλο πεδίο καταστάσεων, από τις οποίες ακολουθούν οι 10 σημαντικότερες.
1. Eπιδρούν θετικά στα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα και μειώνουν την «κακή»
2. Μειώνουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων
3. Βοηθούν στην οικοδόμηση γερών δοντιών και οστών
4. Βοηθούν τον εγκέφαλο να λειτουργεί σωστά
5. Σας προστατεύουν από την οστεοπόρωση
6. Βοηθούν στην απώλεια βάρους

7. Χαρίζουν στον οργανισμό σας καλά λίπη
8. Εμποδίζουν την αύξηση του σακχάρου στο αίμα
9. Μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης Αλτσχάιμερ
10. Ενισχύουν την άμυνα του ανοσοποιητικού συστήματος
Διατροφική αξία στα 100γρ περιέχονται
Ενέργεια
755 θερμίδες
Πρωτεΐνη
7,1 γραμμάρια
Υδατάνθρακές
23,3 γραμμάρια
Ολικό Λίπος
52,1 γραμμάρια
Κορεσμένα
8,6%
Μονοακόρεστα
59,7%
Πολυακόρεστα
31,7%
ω-3
0,5%
ω-6
31,2%
Νερό
5,2 γραμμάρια
Ασβέστιο
405 mg
Κάλλιο
4,7 mg
Μαγνήσιο
720 mg
Νάτριο
2,5 mg
Σίδηρος
3,0 mg
Φώσφορος
1235 mg
Χρώμιο
14,3 mg
Βιταμίνη E
25.87 mg
Φυλλικό οξύ
29 mcg
Το αμύγδαλο έχει σημαντικές αντιοξειδωτικές, αντικαρκινικές και προστατευτικές ιδιότητες, κυρίως λόγω της υψηλής περιεκτικότητας του σε βιταμίνη Ε. Προστατεύει από εκφυλιστικές ασθένειες τον οργανισμό και προλαμβάνει την γήρανση των ιστών και των κυττάρων. Η βιταμίνη Ε είναι ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό διαλυτό σε λιπαρά, που απαιτείται για τη διατήρηση της ακεραιότητας της κυτταρικής μεμβράνης, των βλεννογόνων των μεμβρανών και του δέρματος και συμβάλλει στην προστασία από τις επιβλαβείς ελεύθερες ρίζες οξυγόνου. Περιέχουν επίσης πολλές σημαντικές βιταμίνες του συμπλέγματος Β, όπως ριβοφλαβίνη, νιασίνη, θειαμίνη, παντοθενικό οξύ, βιταμίνη Β-6, και φυλλικό οξύ. Αυτές οι βιταμίνες λειτουργούν ως συν-παράγοντες ενζύμων, που εμπλέκονται στον κυτταρικό μεταβολισμό .
Τα αμύγδαλα, δεν περιέχουν γλουτένη και χρησιμοποιούνται πολύ για την παραγωγή τροφίμων «ελευθέρων γλουτένης». Όπως είναι ευνόητο, είναι μια εξαιρετική επιλογή για τα άτομα με αλλεργία ή δυσανεξία στη γλουτένη , άτομα που πάσχουν από κοιλιοκάκη. Περιέχουν αρκετά μέταλλα, όπως μαγγάνιο, κάλιο, ασβέστιο, σίδηρο, μαγνήσιο, ψευδάργυρο και σελήνιο
Περιέχουν επίσης ασβέστιο, πρωτεΐνες, κάλιο, φώσφορο, σίδηρο και μαγνήσιο. Στοιχεία τα οποία συντελούν στη διατήρηση της καλής υγείας.
Μια σημαντική ιδιότητα των αμυγδάλων, είναι η μείωση των επιπέδων της κακής χοληστερίνης, της λεγόμενης LDL, ενώ παράλληλα ρυθμίζει τη συνολική χοληστερίνη. Αποτέλεσμα είναι η προστασία της καρδιάς από καρδιαγγειακά νοσήματα. Παράλληλα, οι φυτικές ίνες που περιέχονται, συμβάλλουν στη σωστή λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος.
Επίσης από ορισμένες μελέτες φαίνεται ότι υπάρχει κάποια προστατευτική δράση σε περιπτώσεις καρκίνου του παχέος εντέρου.
Η συστηματική βρώση αμυγδαλών, προστατεύει τον οργανισμό από ιώσεις και κρυολογήματα, ενισχύοντας το ανοσοποιητικό σύστημα. Ενώ παράλληλα καταπολεμά τα συμπτώματα κρυολογήματος και συμβάλλει στη γρήγορη ανάρρωση κατά τη διάρκεια κρυολογήματος.
Τα μονοακόρεστα λίπη που περιέχει το αμύγδαλο, συμβάλλουν στη ρύθμιση και σταθεροποίηση του βάρους, ενώ παράλληλα η περιεκτικότητα του σε πρωτεΐνη, προστατεύει και ενισχύει τη δομή των μυών όπως επίσης το ασβέστιο που περιέχει συμβάλλει σημαντικά στην πρόληψη της οστεοπόρωσης.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι να αμύγδαλα έχουν αντιφλεγμονώδεις και επουλωτικές ιδιότητες, αν και υπάρχουν βότανα στην ελληνική φύση που έχουν τις ίδιες ιδιότητες με πολύ καλύτερα αποτελέσματα.
Η πυκνότητα σε θρεπτικά στοιχεία στα αμύγδαλα, όπως είναι οι φυτικές ίνες, οι πρωτεΐνες και τα μονοακόρεστα λιπαρά, τα κάνουν πολύ καλή τροφή για τους διαιτούντες, καθώς προκαλούν εύκολα το αίσθημα του κορεσμού και της ικανοποίησης, με αποτέλεσμα να παρουσιάζονται λιγότερες τάσεις για λαιμαργία. Τέλος, η περιεκτικότητά τους σε Β βιταμίνες και ψευδάργυρο, μειώνει σημαντικά τις λιγούρες για κάτι γλυκό, βοηθώντας έτσι σημαντικά στην απώλεια κιλών
Αμυγδαλέλαιο
Τo αμυγδαλέλαιο – το λάδι που παραλαμβάνεται από τα αμύγδαλα – θεωρείται εξαιρετικά μαλακτικό. Βοηθά το δέρμα να διατηρεί την απαλή υφή του και προστατεύει από την ξηρότητα. Χρησιμοποιείται στη μαγειρική, αλλά και ως “φορέας ή έλαιο βάσης” τόσο για παραδοσιακά όσο και για σύγχρονα φάρμακα, στην αρωματοθεραπεία, στην βιομηχανία καλλυντικών.
Αμυγδαλόγαλο
Το αμυγδαλόγαλο είναι ένα πολύ θρεπτικό και εύπεπτο φυτικό γάλα που περιέχει 50% περισσότερο ασβέστιο από τα ζωικά γάλατα με καλύτερη απορρόφηση από το σώμα μας και χωρίς καθόλου τοξίνες.
Τα αμύγδαλα είναι καλύτερα ωμά από ψητά
Όταν αγοράζετε συσκευασμένα αμύγδαλα να προτιμάτε αυτά που είναι ωμά γιατί τα ψητά μπορεί να έχουν ψηθεί σε ανθυγιεινά λίπη.
Τα ωμά αμύγδαλα δεν είναι «ακριβώς ωμά»
Δεδομένου ότι έχουν παρουσιαστεί κάποια δείγματα σαλμονέλας, κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, ο FDA έχει εγκρίνει διάφορες μεθόδους παστερίωσης που να είναι αποτελεσματικοί στην επίτευξη της μείωσης πιθανής μόλυνσης των αμυγδάλων, ενώ παράλληλα δεν επηρεάζει την ποιότητα τους.
Αλλεργία στα Αμύγδαλα
Τα αμύγδαλα μπορεί να προκαλούν αλλεργία σε ορισμένα άτομα. Αναφέρεται ότι η αλλεργία στα αμύγδαλα δεν είναι τόσο κοινή, όπως αυτή σε άλλους ξηρούς καρπούς, όπως το καρύδι, το κάσιους, το φιστίκι κλπ. Ο τύπος και η σοβαρότητα των συμπτωμάτων μπορεί να ποικίλει από άτομο σε άτομο. Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν έμετο, διάρροια, πόνο στην κοιλιά, πρήξιμο στα χείλη, πρήξιμο στο λαιμό που ίσως οδηγεί σε δυσκολία στην αναπνοή, αίσθηση δυσφορίας και άλλα πιο σοβαρά προβλήματα. Ως εκ τούτου, πρέπει να δίνεται προσοχή σε άτομα με αλλεργία στο καρύδι ή στους ξηρούς καρπούς γενικότερα κατά τη χρήση παρασκευασμάτων διατροφής που πιθανόν περιέχουν αμύγδαλο ή προϊόντα τους.  Η δριμύτητα των αλλεργικών αντιδράσεων εξαρτάται από ποια πρωτεΐνη του αμυγδάλού ο ασθενής έχει γίνει αλλεργικός.

της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακή βιολόγος, medlabnews.gr