Επιστήμονες στη Βρετανία ανέπτυξαν για πρώτη φορά ένα τεστ, το οποίο μπορεί να προβλέψει ποιες ασθενείς που είχαν υποβληθεί σε θεραπεία για καρκίνο του μαστού, θα εμφανίσουν υποτροπή, περίπου οκτώ μήνες προτού οι όγκοι επανεμφανισθούν και γίνουν ορατοί στα μηχανήματα απεικόνισης του νοσοκομείου.
Το πρωτοποριακό τεστ, το οποίο μπορεί να σώσει πολλές ζωές, είναι σε θέση να ανιχνεύσει μικρούς αριθμούς καρκινικών κυττάρων που έχουν εμφανίσει αντίσταση στην αντικαρκινική θεραπεία. Η διάγνωση γίνεται με την ανίχνευση του καρκινικού DNA στο αίμα της ασθενούς. Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Ερευνών για τον Καρκίνο (ICR) του Λονδίνου και του Ιδρύματος Royal Marsden, με επικεφαλής τον ειδικό στην μοριακή ογκολογία δρα Νίκολας Τέρνερ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό “Science Translational Medicine”, δήλωσαν ότι το τεστ αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την έγκαιρη χρήση «υγρών» βιοψιών (και όχι βιοψιών σε ανεπτυγμένους πλέον συμπαγείς όγκους), πράγμα που θα βοηθήσει καθοριστικά στην παρακολούθηση και θεραπεία της νόσου.
Επιπλέον, οι ασθενείς θα απαλλαγούν από την ανάγκη για τη διενέργεια των επεμβατικών βιοψιών. Το νέο τεστ αναλύει τα δείγματα αίματος και εντοπίζει έγκαιρα τις τυχόν μεταλλάξεις στο DNA των καρκινικών κυττάρων, που μπορεί να αποβούν μοιραίες για την καρκινοπαθή, έτσι ώστε να προσαρμοσθεί ανάλογα η θεραπευτική αγωγή. Όσο νωρίτερα γίνεται η διάγνωση της υποτροπής, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να αποφευχθεί μέσω έγκαιρης χημειοθεραπείας η εξάπλωση (μετάσταση) του καρκίνου, οπότε η αντιμετώπισή του θα γίνει πιο δύσκολη.
Οι ερευνητές δοκίμασαν το τεστ λαμβάνοντας δείγματα συμπαγών όγκων και αίματος από 55 καρκινοπαθείς με νόσο αρχικού σταδίου, που είχαν κάνει χημειοθεραπεία μετά την χειρουργική αφαίρεση του καρκίνου του μαστού και οι οποίες είχαν δυνητικά θεραπευθεί. Το τεστ απεδείχθη ικανό να προβλέψει με αρκετά μεγάλη ακρίβεια ποιά ασθενής θα εμφάνιζε υποτροπή (12 από τις 15 που τελικά υποτροπίασαν μεταξύ των 55), κατά μέσο όρο 7,9 μήνες πριν γίνουν και πάλι ορατοί οι όγκοι.
Η ανίχνευση του υποτροπιάσαντος καρκίνου είναι εφικτή σε όλα τα όργανα του σώματος εκτός του εγκεφάλου (αυτό συνέβη στις υπόλοιπες τρεις γυναίκες από τις 15 που υποτροπίασαν). Υπήρξε και μία περίπτωση ψευδώς θετικού αποτελέσματος, δηλαδή ανιχνεύθηκε υποτροπή, χωρίς όμως αυτό να έχει συμβεί στην πραγματικότητα.
Το τεστ -το κόστος του οποίου παραμένει άγνωστο- μπορεί να εφαρμοσθεί σε όλες τις επί μέρους κατηγορίες καρκίνου του μαστού. Οι βρετανοί γιατροί δήλωσαν πάντως ότι θα χρειασθούν λίγα χρόνια ακόμη, έως ότου το τεστ κριθεί έτοιμο για χρήση ρουτίνας στα νοσοκομεία. Του χρόνου θα ξεκινήσουν μεγαλύτερες κλινικές δοκιμές σε καρκινοπαθείς. Περίπου το 95% των γυναικών διαγιγνώσκονται με καρκίνο του μαστού στο αρχικό μη μεταστατικό στάδιο της νόσου, πράγμα που αυξάνει τις πιθανότητες θεραπείας τους.