“Η αισιοδοξία είναι το όπιο του λαού,” αστειεύεται (με πολύ δυσάρεστες επιπτώσεις) ο Ludvik Jahn, στο μυθιστόρημα του Milan Kundera, The Joke. Μήπως τελικά η φράση αυτή κρύβει μέσα της μια δόση αλήθειας; Δεν έχω κανένα πρόβλημα με την αισιοδοξία ως στάση ζωής, άλλωστε και τον εαυτό μου αισιόδοξο θα τον χαρακτήριζα. Αλλά για μένα, η λογική και η κατανόηση της πραγματικότητας και των παραμέτρων της έχει καίρια σημασία, ειδικά σε μια διαπραγμάτευση.
Η αισιοδοξία σκέτη μας κάνει να νιώθουμε καλά για λίγο, να βλέπουμε γύρω μας υπέροχα, ψυχεδελικά σχήματα, φιγούρες που μας λένε πως είμαστε καταπληκτικοί. Μας κάνει να νιώθουμε δυνατοί, ανίκητοι, έτοιμοι να πετάξουμε. Μέχρι που τελειώνει η επήρειά της και προσγειωνόμαστε με έναν δυνατό γδούπο στην πραγματικότητα, την οποία ειρήσθω εν παρόδω θα μπορούσαμε να είχαμε αντιμετωπίσει πολύ πιο αποτελεσματικά αν δεν είχαμε χάσει χρόνο στη φάση της υπέρμετρης αισιοδοξίας. Αφήστε που τώρα έχουμε να διαχειριστούμε κι ένα αδιανόητο hangover.
Η πραγματικότητα όπως την αντιλαμβάνομαι είναι η εξής: υπάρχει στο τραπέζι ένα χρονόμετρο και μια συμφωνία για παράταση του υφιστάμενου προγράμματος, προκειμένου το χρονόμετρο να μηδενιστεί και να μας δοθεί ένα διάστημα για να ετοιμάσουμε και να παρουσιάσουμε το νέο πρόγραμμα το οποίο επιθυμούμε. Αν ο χρόνος τελειώσει χωρίς να έχει επέλθει συμφωνία, οι επιπτώσεις είναι αβέβαιες – το μόνο βέβαιο είναι πως θα είναι υπαρκτές.
Πρέπει να κάνουμε πίσω σε κάποιες από τις “κόκκινες γραμμές” μας για να κερδίσουμε αυτόν τον χρόνο, ακόμα κι αν αυτό είναι εξαιρετικά δύσκολο πολιτικά για την κυβέρνηση. Αν το κάνουμε αυτό, εκτιμώ πως οι Ευρωπαίοι θα μαλακώσουν τη στάση τους και θα μας δώσουν κάποια από αυτά που ζητούμε – για αυτούς είναι σημαντικό να μη φανεί πως δεν υποκύπτουν κατευθείαν στις απαιτήσεις της πιο αδύναμης Ελλάδας.
Ακούω όμως διάφορα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ να εκτιμούν πως η Ευρώπη μπλοφάρει. Πολύ φοβάμαι πως οι Ευρωπαίοι εκτιμούν πως εμείς μπλοφάρουμε, για τον πολύ απλό λόγο ότι έχουμε πιο πολλά να χάσουμε από ότι αυτοί. Δεν είναι πια το 2012, είναι το 2015 (με ό,τι αυτό συνεπάγεται), επομένως πρέπει όλοι με σοβαρότητα και ψυχραιμία να δώσουμε το μήνυμα ότι θέλουμε μια συμφωνία. Αν ο χρόνος τελειώσει, εισερχόμαστε αυτομάτως σε ένα πολύ επικίνδυνο roller coaster.
