Η έρευνα του BBC Verify για το πλήγμα στο νοσοκομείο της Γάζας – Τι γνωρίζουμε και τι αγνοούμε μέχρι τώρα

Όπως εκατοντάδες φορές έχει συμβεί σε πλήγματα κατά άμαχων οι δυο πλευρές της αντιπαράθεσης το Ισραήλ και η Χαμάς στην Λωρίδα της Γάζας έσπευσαν αν επιρρίψουν την ευθύνη στον αντίπαλο . Γύρω τους συσπειρωθήκαν σε διεθνές επίπεδο όλοι αυτοί που χρησιμοποιούν για την ικανοποίηση των συμφερόντων και των προσδοκιών τους τέτοιου είδους εγκλήματα , στη συντριπτική τους πλειονότητα χωρίς ούτε ένα στοιχεία που να συνηγορεί υπέρ τους . Σας παρουσιάζουμε τις δυο αναλύσεις που είδαν χθες το φως της δημοσιότητας για το θέμα .

Η πρώτη είναι το πρώτο συμπέρασμα του  BBC Verify που από τη πρώτη στιγμή δεσμεύθηκε να προσπαθήσει να ξεδιαλύνει τι ακριβώς συνέβη στο προαύλιο του νοσοκομείου της Γάζας , εξετάζοντας βίντεο, εικόνες και άλλα στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων των μαρτυριών αυτοπτών μαρτύρων.

Ταυτοχρονα δημοσιογράφος του BBC μετέβη στο σημείο της έκρηξης παρά  την περιορισμένη πρόσβαση και μετέφερε και δημοσίευσε αυθεντικές εικόνες από το πλήγμα . Σύμφωνα με το BBC νέες πληροφορίες προκύπτουν συνεχώς, οπότε το βρετανικό ειδησεογραφικό δίκτυο θα συνεχίσει τις επόμενες ώρες και ημέρες να ενημερώνει την έρευνά του  “καθώς μαθαίνουμε συνεχώς περισσότερα και μιλάμε με ειδικούς για τα στοιχεία.”

Το BBC σημειώνει  “ότι εκτός από τις φυσικές μάχες, η σύγκρουση αυτή εξελίσσεται και ως πόλεμος πληροφοριών. Δεν είναι η πρώτη φορά που οι αρχές του Ισραήλ και της Γάζας δίνουν εντελώς διαφορετικές μαρτυρίες για μια έκρηξη. Γιαυτό και εξετάζουμε ενδελεχώς  τους διάφορους ισχυρισμούς και τις δηλώσεις τους. ”

Η έκρηξη 

Η έκρηξη στο νοσοκομείο συνέβη γύρω στις 19:00 τοπική ώρα την Τρίτη. Ένα βίντεο 20 δευτερολέπτων που κυκλοφόρησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και υποτίθεται ότι δείχνει την έκρηξη ήταν το πρώτο σημαντικό οπτικό στοιχείο που προέκυψε για το περιστατικό.

Σε αυτό ακούγεται ο σφυριχτός ήχος ενός εισερχόμενου βλήματος, ακολουθούμενος από έκρηξη και μια τεράστια φωτιά. 

Ζωντανά πλάνα από το δίκτυο μέσων ενημέρωσης Αλ Τζαζίρα που προβλήθηκαν στις 18:59 τοπική ώρα έδειξαν ένα λαμπρό φως να υψώνεται στον ουρανό πάνω από τη Γάζα.

Ορισμένοι σχολιαστές υποστήριξαν  ότι πρόκειται για ρουκέτα η οποία φαίνεται να εκρήγνυται ή να διαλύεται. Από το βίντεο, φαίνεται μια λάμψη μακριά, ακολουθούμενη από μια πολύ μεγαλύτερη έκρηξη πιο κοντά στην κάμερα που έχουμε γεωεντοπίσει. 

Άλλα πλάνα που εμφανίστηκαν σε κανάλια κοινωνικής δικτύωσης έδειξαν αυτό που φαίνεται να είναι η ίδια έκρηξη από διαφορετικές γωνίες και αποστάσεις.

Συμβουλευτήκαμε ειδικούς για να διαπιστώσουμε αν τα διαθέσιμα στοιχεία – συμπεριλαμβανομένου του μεγέθους της έκρηξης και των ήχων που ακούστηκαν προηγουμένως – μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον προσδιορισμό της αιτίας της. 

Μέχρι στιγμής τα ευρήματα είναι ασαφή. Το BBC Verify έδειξε τα στοιχεία σε διάφορους ειδικούς σε θέματα όπλων, ορισμένοι από τους οποίους λένε ότι δεν συνάδουν με αυτό που θα περίμενε κανείς από μια τυπική ισραηλινή αεροπορική επιδρομή.

Ήρθαμε σε επαφή με 20 δεξαμενές σκέψης, πανεπιστήμια και εταιρείες με εμπειρογνωμοσύνη στον τομέα των όπλων. Εννέα από αυτές δεν έχουν ακόμη απαντήσει, πέντε δεν ήθελαν να σχολιάσουν, αλλά μιλήσαμε με εμπειρογνώμονες στις υπόλοιπες έξι.

Ρωτήσαμε αν τα διαθέσιμα στοιχεία – συμπεριλαμβανομένου του μεγέθους της έκρηξης και των ήχων που ακούστηκαν προηγουμένως – θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να προσδιοριστεί η αιτία της έκρηξης στο νοσοκομείο.

Μέχρι στιγμής, τα ευρήματα είναι ασαφή. Τρεις εμπειρογνώμονες με τους οποίους μιλήσαμε λένε ότι δεν συνάδει με αυτό που θα περίμενε κανείς από μια τυπική ισραηλινή αεροπορική επιδρομή με ένα μεγάλο πυρομαχικό.

Ο J Andres Gannon, επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Vanderbilt, στις ΗΠΑ, λέει ότι η έκρηξη φαίνεται να είναι μικρή, πράγμα που σημαίνει ότι η θερμότητα που δημιουργήθηκε από την πρόσκρουση μπορεί να προκλήθηκε από υπολείμματα καυσίμων πυραύλων και όχι από έκρηξη πολεμικής κεφαλής.

Ο Justin Bronk, ανώτερος ερευνητής στο Royal United Services Institute (Rusi) στο Ηνωμένο Βασίλειο, συμφωνεί. Αν και είναι δύσκολο να είμαστε σίγουροι σε τόσο πρώιμο στάδιο, λέει, τα στοιχεία δείχνουν ότι η έκρηξη προκλήθηκε από ένα αποτυχημένο τμήμα πυραύλου που χτύπησε στο πάρκινγκ και προκάλεσε πυρκαγιά καυσίμου και προωθητικού.

Ο κ. Gannon λέει ότι δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί από το υλικό αν το βλήμα έπληξε τον επιδιωκόμενο στόχο του. 

Η Valeria Scuto, επικεφαλής αναλυτής για τη Μέση Ανατολή στην Sibylline, μια εταιρεία αξιολόγησης κινδύνων, σημειώνει ότι το Ισραήλ έχει τη δυνατότητα να πραγματοποιήσει άλλες μορφές αεροπορικής επίθεσης με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, όπου μπορεί να χρησιμοποιήσει πυραύλους Hellfire. Οι πύραυλοι αυτοί παράγουν σημαντική ποσότητα θερμότητας, αλλά δεν θα άφηναν απαραίτητα μεγάλο κρατήρα. Αλλά λέει ότι ανεπιβεβαίωτο υλικό δείχνει ένα μοτίβο πυρκαγιών στο χώρο του νοσοκομείου που δεν συνάδει με αυτή την εξήγηση.

 

Οπτικά στοιχεία από το σημείο της έκρηξης

Το BBC μπόρεσε να συνδιάσει  λεπτομέρειες των κτιρίων και τη διάταξη του χώρου του νοσοκομείου Al Ahli με δημόσια διαθέσιμες δορυφορικές εικόνες, για να διαπιστώσει ότι το νοσοκομείο ήταν ο τόπος της έκρηξης.Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, φαίνεται ότι η έκρηξη συνέβη σε μια αυλή που αποτελεί μέρος του χώρου του νοσοκομείου.

Οι εικόνες του εδάφους μετά την έκρηξη δεν δείχνουν σημαντικές ζημιές στα γύρω κτίρια του νοσοκομείου. Κανένα κτίριο δεν έχει καταρρεύσει τζαμιά έχουν σπάσει ελάχιστα και το μόνο σημάδι του πλήγματος είναι ένας πολύ μικρός κρατήρας και καμένα αυτοκίνητα.

Το νοσοκομείο ανήκει και διοικείται από την Αγγλικανική Εκκλησία. 

Ο Canon Richard Sewell, πρύτανης του Κολλεγίου του Αγίου Γεωργίου στην Ιερουσαλήμ, δήλωσε στο BBC ότι περίπου 1.000 εκτοπισμένοι άνθρωποι βρίσκονταν στην αυλή του νοσοκομείου όταν χτυπήθηκε, ενώ περίπου 600 ασθενείς και προσωπικό βρίσκονταν μέσα στο κτίριο. 

Χάρτης με την τοποθεσία του νοσοκομείου- Τα θύματα – Τι βρήκε ο δημοσιογράφος του BBC

Ο δημοσιογράφος του BBC Rushdi Abualouf επισκέφθηκε το νοσοκομείο Al-Ahli. Οι μάρτυρες εκεί αναφέρουν σκηνές καταστροφής και λένε ότι τα πτώματα εξακολουθούν να συλλέγονται.
Ένας άνδρας του είπε ότι γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένοι βρίσκονταν στο νοσοκομείο όταν έγινε η έκρηξη.
Εξακολουθούμε να αναλύουμε εικόνες και πλάνα των θυμάτων για να διαπιστώσουμε τι μπορούν να μας πουν για την έκρηξη από τη φύση των τραυμάτων τους.

Το BBC έχει δει εξαιρετικά γραφικές εικόνες των θυμάτων και των επιζώντων στον τόπο της έκρηξης, οι οποίες δείχνουν καταστροφικά τραύματα.

Ο παθολόγος Derrick Pounder, ιδρυτικό μέλος των Ιατρών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Ηνωμένο Βασίλειο και ειδικός στον τομέα των τραυματισμών από συγκρούσεις, είδε ορισμένες από τις εικόνες. “Το συνολικό μοτίβο των διάσπαρτων τραυματισμών είναι αυτό που θα αναμενόταν από θραύσματα που προέρχονται από έκρηξη”, δήλωσε.

Αλλά είπε επίσης ότι δεν ήταν δυνατόν να διακρίνει κανείς με σαφήνεια όλους τους τραυματισμούς στον περιορισμένο αριθμό των επαληθευμένων εικόνων που είναι διαθέσιμες.
Το παλαιστινιακό υπουργείο Υγείας δήλωσε την Τετάρτη ότι 471 άνθρωποι σκοτώθηκαν από την έκρηξη.

Οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας (IDF) δήλωσαν ότι ο αριθμός αυτός έχει διογκωθεί σκόπιμα, αλλά δεν έχει δώσει στη δημοσιότητα τη δική της εκτίμηση για το πόσοι έχασαν τη ζωή τους. Λόγω της έλλειψης πρόσβασης ανεξάρτητων οργανώσεων στην περιοχή, είναι δύσκολο να επαληθευτεί ο αριθμός των νεκρών.

Τι δεν γνωρίζουμε ακόμη

Ένα από τα πιο κρίσιμα στοιχεία είναι η φύση του κρατήρα που άφησε πίσω της η έκρηξη.Οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας (IDF) λένε ότι η απουσία μεγάλου κρατήρα ή ζημιών από την έκρηξη σε παρακείμενα κτίρια αποδεικνύει ότι η έκρηξη δεν προκλήθηκε από τα όπλα τους. 

Μπορείτε να δείτε έναν μικρό κρατήρα και βλέπουμε αν κάποιο από τα άλλα σημάδια αντιπροσωπεύουν άλλους κρατήρες.

Δεν υπάρχουν θράσματα πυραύλου 

Ένα άλλο σημαντικό μέρος των αποδεικτικών στοιχείων που λείπουν είναι τα θραύσματα πυραύλων. Τα βλήματα είναι συχνά αναγνωρίσιμα από τα συντρίμμια του κελύφους τους και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να προσδιοριστεί η προέλευση του βλήματος. Αλλά σε αυτή την περίπτωση, δεν έχουμε δει αυτά τα αποδεικτικά στοιχεία.

Ηχογράφηση 

Οι Ισραηλινές IDF έδωσαν στη δημοσιότητα μια ηχογράφηση που λέει ότι είναι μια υποκλαπείσα συνομιλία μεταξύ δύο μαχητών της Χαμάς που αναγνωρίζουν ότι το νοσοκομείο χτυπήθηκε από βλήμα που εκτοξεύτηκε από την Παλαιστινιακή Ισλαμική Τζιχάντ (PIJ). Η PIJ είναι η δεύτερη μεγαλύτερη μαχητική ομάδα στη Γάζα και υποστήριξε την επίθεση της Χαμάς κατά του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου.

Δεν είναι δυνατόν να επαληθευτεί ανεξάρτητα αυτή η ηχογράφηση. Σε ανακοίνωσή της, η PIJ αρνήθηκε οποιαδήποτε ανάμειξη και κατηγόρησε το Ισραήλ για την έκρηξη.

Ο Canon Richard Sewell, πρύτανης του Κολλεγίου του Αγίου Γεωργίου στην Ιερουσαλήμ, δήλωσε στο BBC ότι περίπου 1.000 εκτοπισμένοι άνθρωποι βρίσκονταν καταφύγιο στην αυλή όταν χτυπήθηκε, και περίπου 600 ασθενείς και προσωπικό βρίσκονταν μέσα στο κτίριο.

New York Times : Το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ δείχνει παλαιστινική ομάδα

Σύμφωνα με τους New York Times Aμερικανοί αξιωματούχοι δηλώνουν ότι έχουν στη διάθεσή τους πολλαπλές πληροφορίες -συμπεριλαμβανομένων δορυφορικών δεδομένων υπέρυθρης ακτινοβολίας- που δείχνουν ότι η φονική έκρηξη σε νοσοκομείο της Γάζας την Τρίτη προκλήθηκε από ένοπλη παλαιστινιακή ομάδα. Πρόκειται για τις ίδιες πληροφορίες που μετέφερε ο πρόεδρος Μπαιντεν δείχνοντας χθες από το Ισραήλ ως υπεύθυνη για το πλήγμα παλαιστινιακή ένοπλη ομάδα 

Οι πληροφορίες περιλαμβάνουν δορυφορικά και άλλα υπέρυθρα δεδομένα που δείχνουν την εκτόξευση ρουκέτας ή πυραύλου από θέσεις παλαιστινιακών μαχητών εντός της Γάζας. Οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες έχουν επίσης αναλύσει βίντεο ανοικτής πηγής από την εκτόξευση που δείχνει ότι δεν προήλθε από την κατεύθυνση ισραηλινών στρατιωτικών θέσεων, δήλωσαν οι αξιωματούχοι. Ισραηλινοί αξιωματούχοι έχουν επίσης παράσχει στις Ηνωμένες Πολιτείες υποκλοπές από αξιωματούχους της Χαμάς που λένε ότι το χτύπημα προήλθε από δυνάμεις ευθυγραμμισμένες με παλαιστινιακές μαχητικές ομάδες.

“Ενώ συνεχίζουμε να συλλέγουμε πληροφορίες, η τρέχουσα εκτίμησή μας, με βάση την ανάλυση των εναέριων εικόνων, των υποκλοπών και των πληροφοριών ανοικτής πηγής, είναι ότι το Ισραήλ δεν ευθύνεται για τη χθεσινή έκρηξη στο νοσοκομείο της Γάζας”, δήλωσε η Αντριέν Γουάτσον, εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας.

Άλλοι Αμερικανοί αξιωματούχοι, οι οποίοι μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας για να συζητήσουν τις ευαίσθητες πληροφορίες, προειδοποίησαν ότι η ανάλυση είναι προκαταρκτική και ότι συνεχίζουν να συλλέγουν και να αναλύουν στοιχεία.

Πολλοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί μέχρι στιγμής καταρρίπτουν τους ισχυρισμούς ότι οι ισραηλινές δυνάμεις ευθύνονται για την έκρηξη και ήταν αρκετά ισχυρά ώστε ο πρόεδρος Μπάιντεν να προβεί σε σχόλια που υποστηρίζουν την εξιστόρηση των γεγονότων από το Ισραήλ.

“Με βάση αυτά που έχω δει, φαίνεται ότι αυτό έγινε από την άλλη ομάδα, όχι από εσάς”, είπε ο κ. Μπάιντεν στον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου κατά τη διάρκεια κοινής εμφάνισης στη σπάνια επίσκεψή του σε καιρό πολέμου στο Ισραήλ. Ο κ. Μπάιντεν δήλωσε αργότερα ότι είχε βασίσει τα σχόλιά του σε αμερικανική στρατιωτική αξιολόγηση.

Ανώτερος αξιωματούχος του Υπουργείου Άμυνας δήλωσε ότι με βάση τα δεδομένα της εκτόξευσης που συλλέχθηκαν από αισθητήρες υπερύθρων, οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν “αρκετά σίγουρες” ότι η εκτόξευση δεν προερχόταν από ισραηλινές δυνάμεις.

Οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας δήλωσαν ότι μετά από εξέταση, διαπίστωσαν ότι μια δυσλειτουργική ρουκέτα που εκτοξεύθηκε από την παλαιστινιακή Ισλαμική Τζιχάντ προκάλεσε την καταστροφική έκρηξη στο νοσοκομείο Ahli Arab. Η ομάδα αρνήθηκε τον ισχυρισμό και το υπουργείο Υγείας της Γάζας που διοικείται από τη Χαμάς δήλωσε ότι ισραηλινό πλήγμα προκάλεσε την έκρηξη, η οποία, όπως είπε, σκότωσε εκατοντάδες Παλαιστίνιους.

Την Τρίτη, ισραηλινοί αξιωματούχοι παρείχαν στις αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες υποκλαπείσες επικοινωνίες μεταξύ μελών της Χαμάς που έδειχναν ότι ο πύραυλος εκτοξεύθηκε από την πλευρά τους. Ισραηλινοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι ο πύραυλος εκτοξεύθηκε από την παλαιστινιακή Ισλαμική Τζιχάντ, μια ομάδα που έχει συμμαχήσει με τη Χαμάς.

Αμερικανοί αξιωματούχοι πέρασαν τη νύχτα αναλύοντας αυτές τις υποκλοπές μαζί με τα στοιχεία ανοικτής πηγής, βίντεο που κατέγραψαν δημοσιογράφοι και άλλοι και τα οποία δείχνουν μια ρουκέτα να πετάει κοντά στο νοσοκομείο.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες χρησιμοποιούν τακτικά τη συλλογή υπέρυθρων δορυφορικών δεδομένων για την ανάλυση εκτοξεύσεων. Το σύστημα προειδοποίησης ήταν ένα από τα πρώτα στοιχεία πληροφοριών που έδειξαν ότι το αεροπλάνο της Malaysia Airlines καταρρίφθηκε