Ο πόλεμος στην Ουκρανία άλλαξε τους συσχετισμούς στην Ευρώπη, όπως επισημαίνει σε ανάλυσή της η γαλλική εφημερίδα «Le Monde» προσθέτοντας ότι ο γαλλογερμανικός άξονας έχει αποδυναμωθεί.
«Αν και στο παρελθόν έπαιξε κυρίαρχο ρόλο σε παλαιότερες κρίσεις, όπως της κρίσης του χρέους στην ευρωζώνη, το προσφυγικό και η πανδημία, τώρα ο γαλλογερμανικός άξονας εμφανίζει ένα έλλειμμα ηγεσίας από την έναρξη του πολέμου του Πούτιν στην Ουκρανία. Αν και οι «27» έδειξαν ότι είναι ενωμένοι απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα, η ισορροπία ισχύος εντός της ΕΕ αλλάζει», επισημαίνεται.
Τριγμούς στην προβολή ισχύος του γαλλογερμανικού άξονα προκαλεί η ενεργή στήριξη των ΗΠΑ προς την Ουκρανία, αλλά και η δυναμική επιστροφή του ΝΑΤΟ στο παιχνίδι της προάσπισης της ασφάλειας της Ευρώπης. Το γεγονός αυτό προκαλεί μεγάλη ανακούφιση των χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, αλλά και εκείνων της Βαλτικής, που έβλεπαν στην Ουάσιγκτον τον καλύτερο εγγυητή της ασφάλειάς τους μετά την κατάρρευση του Σιδηρού Παραπετάσματος και δεν διστάζουν πλέον να υψώσουν τις φωνές τους, τονίζεται ακόμη στη γαλλική εφημερίδα.
Η ανάκτηση της πρωτοβουλίας των κινήσεων έναντι των ΗΠΑ από τον γαλλογερμανικό άξονα, όταν οι δύο ισχυρότερες ευρωπαϊκές οικονομίες καθυστέρησαν να απαντήσουν θετικά στις εκκλήσεις του Κιέβου για βοήθεια, ήταν μία από τις προκλήσεις της ομιλίας του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν στις 9 Μαΐου στο Στρασβούργο.
Σύμφωνα, πάντως, με ουκρανικές πηγές, η Γαλλία ήταν από τις πρώτες χώρες που πρόσφερε αμυντικό στρατιωτικό εξοπλισμό στις δυνάμεις του Κιέβου, χωρίς να προσπαθήσει να δημιουργήσει «ντόρο», ενώ η Γερμανία παραμέρισε τους αρχικούς της δισταγμούς που προκάλεσαν μίνι διπλωματική διαμάχη με την Ουκρανία και απώλεια αξιοπιστίας για το Βερολίνο σε ευρωπαϊκό επίπεδο και προχώρησε σε ανάλογα βήματα.
Η ομιλία Μακρόν όμως στο Στρασβούργο, προβλημάτισε τους Ευρωπαίους εταίρους και κυρίως εκείνους της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης, σχετικά με την ανησυχία του Γάλλου προέδρου «να μην ταπεινωθεί η Ρωσία» στην περίπτωση ήττας της στην Ουκρανία.
«Η Γαλλία υποστηρίζει ότι δεν πρέπει να τιμωρηθεί πολύ σκληρά η Ρωσία για να μη ριζοσπαστικοποιηθεί όπως η Γερμανία μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο αλλά εμείς βλέπουμε την κατάσταση μάλλον όπως στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο πιστεύοντας ότι πρέπει να τιμωρηθεί η Ρωσία, να υποχρεωθεί να πληρώσει πολεμικής αποζημιώσεις και να διασφαλίσουμε την αλλαγή καθεστώτος στη Μόσχα», δήλωσε στη γαλλική εφημερίδα «Le Monde» η επικεφαλής του Λιθουανικού Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, Μαργκαρίτα Σεσελγκίτε.
Αντίστοιχη είναι η άποψη για τις κινήσεις του γαλλογερμανικού άξονα και στην Εσθονία. «Η Γαλλία και η Γερμανία φαίνεται ότι θεωρούν αναγκαία την επίτευξη το συντομότερο δυνατό μιας συμφωνίας με τον Πούτιν, κάτι που στέλνει το σήμα ότι δεν θέλουν να αποκρούσουν τη ρωσική επιθετικότητα, αλλά προτιμούν έναν συμβιβασμό για τη σταθεροποίηση της κατάστασης. Αλλά μια τέτοια λύση θα είναι προσωρινή γιατί η Ρωσία θα θεωρήσει ότι μπορεί να αποκομίσει κέρδη με στρατιωτική επίθεση», επισημαίνει η διευθύντρια του Εσθονικού Ινστιτούτου Εξωτερικής Πολιτικής, Κριστι Ράικ.
Έντονο προβληματισμό για τις προθέσεις του Ελιζέ προκάλεσε η παρουσίαση από τον Μακρόν της ιδέας περί δημιουργίας μιας «Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας», που θα επιτρέπει σε χώρες εκτός ΕΕ, όπως η Ουκρανία, να ενταχθούν στις «ευρωπαϊκές βασικές αξίες», αποτρέποντας παράλληλα τη διεύρυνση της Ένωσης .
Όπως τονίζει ο πρόεδρος της Λιθουανίας, Γκιτάνας Ναουσέντα: «Αισθάνομαι ότι πρόκειται για μια προσπάθεια συγκάλυψης της προφανούς έλλειψης πολιτικής βούλησης για τη λήψη αποφάσεων αναφορικά με τη χορήγηση καθεστώτος υποψήφιας προς ένταξη χώρας».
Στο Κίεβο πάντως θα ήθελαν σε κάθε περίπτωση μια κοινή πρωτοβουλία του γαλλογερμανικού άξονα για την επίλυση της κρίσης, όπως τόνισε ο Ουκρανός πρέσβης στη Γερμανία, Αντρίι Μελνικ.
«Πιστεύουμε ότι Γαλλία και η Γερμανία μπορούν να παίξουν μεσολαβητικό ρόλο» επισημαίνει σε γερμανικά ΜΜΕ, προσθέτοντας ότι οι συχνές τηλεφωνικές επαφές του Μακρόν με τον Πούτιν δείχνουν ότι υπάρχει μια σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ τους και ως εκ τούτου παρουσιάζεται μια «ευκαιρία που πρέπει να την αδράξουμε».
Ο ίδιος προσθέτει ότι περιμένουν ακόμη τον Μακρόν και τον Σολτς στο Κίεβο, όπου έχουν σπεύσει άλλοι ηγέτες όπως οι πρωθυπουργοί Βρετανίας και Καναδά, η επικεφαλής της Κομισιόν και ο ΓΓ του ΟΗΕ.