Η χθεσινή μέρα ήταν μάλλον διαφορετική απ ό,τι θα την είχε φανταστεί, για τον πρόεδρο Ερντογάν, ο οποίος άκουσε για πρώτη φορά βρέθηκε υπόλογο και άκουσε “τον εξάψαλμο” από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάϊεν και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ τόσο για το ζήτημα της καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην χώρα του, όσο (επιτέλους) και για τις μονομερείς, αλλεπάλληλες και άκρως προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας εναντίον Ελλάδας και Κύπρου.
Το ακόμα πιο ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι πριν από τη συνάντηση με τον Τούρκο πρόεδρο, ο Σαρλ Μισέλ, είχε συνάντηση με τον πρέσβη των ΗΠΑ στην Τουρκία. Οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. ευθυγραμμίζονται πλήρως με την ανάγκη για ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς και για μια θετική και αμοιβαία επωφελή σχέση μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας, ανέφερε πηγή της Ε.Ε.
Η αμήχανη στιγμή, που η Φον Ντερ Λάιεν βρήκε τον Ερντογάν στη θέση της…
Διπλωματική αμηχανία και σκληρή κριτική προκάλεσε ένα περιστατικό κατά τη χθεσινή συνάντηση στην Άγκυρα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον Σαρλ Μισέλ και την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, όταν η τελευταία βρέθηκε να στέκεται όρθια ενώ οι δύο άνδρες πήραν θέσεις σε προεδρικές πολυθρόνες.
Video της συνάντησης στο προεδρικό παλάτι στην Άγκυρα δείχνει τον πρόεδρο της Τουρκίας και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να θρονιάζονται σε χρυσοποίκιλτες πολυθρόνες, ενώ η Φον ντερ Λάιεν δείχνει αμήχανη, ως προς το που θα πρέπει να καθίσει. Η πρόεδρος της Κομισιόν στέκεται όρθια κοιτάζοντας τους δύο άνδρες, κάνει μια χειρονομία με το δεξί της χέρι και φαίνεται να λέει «εμ»…
Τελικά της πρότειναν να καθίσει σ’ έναν μπεζ καναπέ κάπου τέσσερα μέτρα μακριά, απέναντι από τον επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας, Μεβλιούτ Τσαβούσογλου, που έχει χαμηλότερη θέση σύμφωνα με το τυπικό διπλωματικό πρωτόκολλο από την πρόεδρο της Κομσιόν.
Οργή Ευρωβουλευτών για το περιστατικό με την Φον ντερ Λάιεν
Το περιστατικό προκάλεσε την οργή πολλών ευρωβουλευτών στις Βρυξέλλες.
«Πρώτα αποσύρονται από την Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης και τώρα αφήνουν την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής χωρίς κάθισμα κατά την διάρκεια επίσημης επίσκεψης. Είναι ντροπή #WomensRights», έγραψε στο Twitter η πρόεδρος της σοσιαλιστικής ομάδας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Ισπανίδα Ιράτχε Γκαρσία Πέρες.
Το μόνο που ψέλλισε άναυδη η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ήταν εκείνο το «Εμμ..!» , που έγινε και το νέο μότο για την θέση ότι «η σχέση Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας δεν πρέπει να διαμορφωθεί έτσι», όπως σχολίασε ο Γερμανός ευρωβουλευτής Σεργκέι Λαγκοντίνσκι.
«Γιατί ο Σαρλ Μισέλ δεν έκανε το αυτονόητο;»
Αλλά, αν η συμπεριφορά της τουρκικής πλευράς θεωρείται δεδομένη για όποιον έχει την παραμικρή πείρα από το πρωτόκολλο, αλλά και την ουσιαστική μεταχείριση των γυναικών σε ισλαμικό περιβάλλον, η στάση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου δεν θα πρέπει να θεωρείται καθόλου δεδομένη.
Σαρλ Μισέλ δεν ήταν προετοιμασμένος για την αναμενόμενη, αν όχι προμελετημένη, προσβολή; Και αν όχι, τι ήταν αυτό που τον εμπόδισε στην αυτονόητη αυθόρμητη αντίδραση;
Όπως αναρωτιέται και η Ολλανδή φιλελεύθερη ευρωβουλευτής Σοφί ιν τ’ Βελντ, γιατί ο πρόεδρος του Συμβουλίου παρέμεινε «σιωπηλός» την ώρα που η συνάδελφός του, γυναίκα μάλιστα, βρισκόταν όρθια και σε φανερή, όσο και εύλογη αμηχανία;
Μήνυμα στην Άγκυρα για το μεταναστευτικό
Η πρόεδρος της Κομισιόν, αναφερόμενη στο μεταναστευτικό που αποτέλεσε ένα από τα κύρια θέματα των συζητήσεων με τον πρόεδρο της Τουρκίας, είπε ότι η δήλωση ΕΕ-Τουρκίας του 2016 παραμένει ισχυρή και αναμένουμε από την Τουρκία να τηρήσει τις δεσμεύσεις της που περιλαμβάνουν την πρόληψη παράνομων αναχωρήσεων καθώς και την επανεκκίνηση επιστροφών από τα ελληνικά νησιά στην Τουρκία χωρίς καμία καθυστέρηση.
«Αυτό για μας είναι κρίσιμης σημασίας και θα είναι ένα σημαντικό δείγμα καλής θέλησης ότι η συνεργασία μας στο μεταναστευτικό λειτουργεί», είπε χαρακτηριστικά.
Σε άλλο σημείο των δηλώσεών της τόνισε ότι η Ε.Ε. δεν θα σταματήσει να επισημαίνει τις αρνητικές εξελίξεις και αυτό ισχύει και «για τις μονομερείς πράξεις έναντι των κρατών μελών της Ε.Ε. όπως είναι η Ελλάδα και η Κύπρος».
“Αγκάθι” τα ανθρώπινα δικαιώματα
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσαν τόσο η πρόεδρος της Επιτροπής όσο και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις τελευταίες εξελίξεις στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, για τις οποίες εξέφρασαν «βαθιά ανησυχία».
«Υπογράμμισα πολύ καθαρά ότι ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων και το κράτος δικαίου είναι κρίσιμης σημασίας για την Ε.Ε. Αυτό αποτελεί μέρος της σχέσης μας και πρέπει να γίνονται σεβαστοί οι διεθνείς κανόνες για τα ανθρώπινα δικαιώματα όπως η χώρα έχει δεσμευτεί ως ιδρυτικό μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης», είπε για το θέμα η πρόεδρος της Κομισιόν.
Έκανε, δε, ιδιαίτερη μνεία για την αποχώρηση της Τουρκίας από τη Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης που αφορά την προστασία των γυναικών και των παιδιών από τη βία. «Αυτό είναι λάθος σημάδι αυτή τη στιγμή», είπε και προσέθεσε κλείνοντας τη δήλωσή της ότι η Ε.Ε. δεν θα σταματήσει να επισημαίνει τις αρνητικές εξελίξεις και αυτό ισχύει και «για τις μονομερείς πράξεις έναντι των κρατών μελών της Ε.Ε. όπως είναι η Ελλάδα και η Κύπρος».
Σαρλ Μισέλ: Η Ε.Ε. θέλει σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην αν. Μεσόγειο
Απλώνουμε το χέρι μας με τη θετική μας ατζέντα και είναι στο χέρι της Τουρκίας να αδράξει αυτή την ευκαιρία με σταθερό και ισχυρό τρόπο, είπε από την πλευρά του ο Σαρλ Μισέλ, εκφράζοντας την προσδοκία να καταγραφεί πρόοδος στη σύνοδο του Ιουνίου.
Ο κ. Μισέλ αναφέρθηκε στην ανατολική Μεσόγειο λέγοντας ότι η Ε.Ε. θέλει σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην περιοχή και αμοιβαία επωφελή και θετική σχέση με την Τουρκία. Καλωσόρισε τις διερευνητικές επαφές μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας καθώς και την επικείμενη συνάντηση του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών στην Τουρκία
Τι αναφέρουν πηγές της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εξήγησαν στον Ταγίπ Ερντογάν την ισορροπημένη πρόταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για μία προοδευτική, αναλογική και αναστρέψιμη ατζέντα, αναφέρει πηγή της Ε.Ε.
Μπορεί να τεθεί επί τάπητος, σημειώνει η ίδια πηγή, υπογραμμίζοντας ότι αυτό θα συμβεί εάν συνεχιστεί η αποκλιμάκωση και η Τουρκία λάβει περαιτέρω θετικά μέτρα
“Παγωμάρα” στην Τουρκία
Αμηχανία και “παγωμάρα” επικράτησε στην τουρκική πλευρά μετά την συνάντηση του Τούρκου Προέδρου με τους Ευρωπαίους ηγέτες.
Χαρακτηριστικό του κλίματος είναι το ότι το πρακτορείο Anadolu επέλεξε να εστιάσει μόνο στο ζήτημα της θετικής ατζέντας και όχι στις αυστηρές παρατηρήσεις που έγιναν.
Όπως αναφέρουν τουρκικές πηγές πάντως, ο Τούρκος Πρόεδρος φαίνεται πως ζήτησε από την Ευρώπη να υπάρξει εστίαση στην θετική ατζέντα ενώ στο θέμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων και της Ανατολικής Μεσογείου, ζήτησε να μην υπάρχει μονομερής στάση- υπέρ της Αθήνας από την πλευρά των Βρυξελλών αλλά και να υπάρξει πίεση στην Αθήνα για συνέχεια του διαλόγου με την Άγκυρα.
Σε ό,τι αφορά το μεταναστευτικό, η Τουρκία φαίνεται να πήρε τα μηνύματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ζητώντας να λάβει περισσότερα χρήματα.
Άγνωστο σε κάθε περίπτωση παραμένει το τι στάση θα τηρήσει η χώρα όσον αφορά στο ζήτημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της σύμβασης της Κωνσταντινούπολης.