Προς τι η προσέγγιση Τουρκίας - Ισραήλ: Το ράπισμα από την Ουάσιγκτον, ο Μπάιντεν & η συμμαχία Αθήνας-Τελ Αβίβ
Δεν είναι τυχαίο φυσικά το γεγονός, ότι η Jerusalem Post, με άρθρο της, έσπευσε να υπενθυμίσει χθες, πως η τουρκική κυβέρνηση έχει φιλοξενήσει φέτος, όχι μία, αλλά δύο φορές στην Άγκυρα την ηγεσία της Χαμάς και πως ήταν ο ίδιος ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που είχε σταθεί ανοιχτά στο πλευρό της Χαμάς, όταν η οργάνωση διακήρυττε: «Η Ιερουσαλήμ είναι δική μας».
Η αραβόφωνη εφημερίδα Al-Monitor επίσης όχι τυχαία, αποκάλυψε χθες, πως ο επικεφαλής της MIT Χακάν Φιντάν έχει αναλάβει προσωπικά, με εντολή Ερντογάν, αποστολή προσέγγισης και αποκατάστασης των διπλωματικών σχέσεων με το Ισραήλ και, ήδη, έχει κάνει τρεις μυστικές συναντήσεις με ισραηλινούς αξιωματούχους.
Πρόκειται για την ίδια ΜΙΤ, την ίδια κυβέρνηση και τον ίδιο Ερντογάν που το 2018 έδιωχνε τον ισραηλινο πρέσβη από την Αγκυρα λόγω της αιματηρής επίθεσης του στρατού του Ισραήλ στην Γάζα και της απόφασης της Ουάσιγκτον να μεταφέρει την αμερικανική πρεσβεία από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ.
Η απομόνωση της Άγκυρας από την Ουάσιγκτον
Τι άλλαξε από τότε – και από τις ημέρες των εναγκαλισμών με την ηγεσία της Χαμάς – και η Αγκυρα σπεύδει τώρα να ρίξει ξανά γέφυρες προς το Ισραήλ;
Σύμφωνα με την Jerusalem Post η μεγάλη αλλαγή δεν είναι άλλη από την όλο και έντονη απομόνωση της Αγκυρας από την Ουάσιγκτον τους τελευταίους μήνες – μια απομόνωση, που ο Ταγίπ Ερντογάν επιχειρεί πλέον πάση δυνάμει να σπάσει.
Για μεγάλο διάστημα, όπως γράφει, η Αγκυρα κατάφερνε να χειρίζεται τις ισορροπίες της εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης Τραμπ, μέσα από ένα ισχυρό και καλά οργανωμένο lobby στην Ουάσιγκτον. Σταδιακά όμως, είτε με την κλιμάκωση της έντασης με το Ισραήλ, είχε με την αγορά των ρωσικών S-400 άρχισε να χάνει ερείσματα και κρίσιμους συμμάχους.
Οι πιο φιλικοί προς την Τουρκία παράγοντες του Στέητ Ντιπάρτμεντ, όπως ο ειδικός απεσταλμένος για την Συρία και την αντιμετώπιση του ISIS Τζέημς Τζέφρι, αποχώρησαν από το υπουργείο Εξωτερικών αμέσως μετά την εκλογική ήττα του Ντόναλντ Τραμπ. Και ο ίδιος ο Μάικ Πομπέο, στην τελευταία του περιοδεία στην Ευρώπη, απέφυγε να συναντήσει καν την τουρκική ηγεσία.
“Τέρμα η πολιτική του κατευνασμού”
Το μήνυμα προς την Άγκυρα, γράφει η Jerusalem Post, ήταν σαφές: «Τέρμα η πολιτική του κατευνασμού».
Το κόμμα του Ερντογάν, επισημαίνει, είχε ποντάρει στην νίκη Τραμπ. Ο Τραμπ όμως έχασε, και η Αγκυρα χάνει φίλους και στον Λευκό Οίκο και στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Και, κάπως έτσι, ήρθε η ώρα να στραφεί ξανά, και αναγκαστικά, προς το Ισραήλ.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η Τουρκία προσπαθεί να χρησιμοποιεί το Ισραήλ και το εβραϊκό και φιλο-εβραϊκό λόμπι τις ΗΠΑ για να αποκτήσει προνομιακή πρόσβαση στο DC. Μέσω αυτών των λόμπι επιχειρούσε να περάσει το μήνυμα ότι η συμμαχία με την Χαμάς είναι ξεχωριστό κεφάλαιο και πως η Τουρκία και το Ισραήλ μπορούσαν να δουλέψουν μαζί σε άλλα πεδία.
Η υπονόμευση της συμμαχίας Ελλάδας, Ισραήλ και Αιγύπτου
«Όταν η Τουρκία αντιλήφθηκε πως η Ελλάδα, η Κύπρος, το Ισραήλ, η Αίγυπτος και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα κινούνται προς μια νέα συμμαχία στην περιοχή, έστειλε τους ανιχνευτές της στην Ουάσιγκτον για να διερευνήσει εάν μπορούσαν να σπάσουν οι όλο και πιο ισχυρές γέφυρες μεταξύ Ισραήλ, Αιγύπτου και Ελλάδας», γράφει η Jerusalem Post.
Όταν μετά από έναν χρόνο είδε πως η προσπάθεια δεν αποδίδει, αποφάσισε να χρησιμοποιήσει ως «εργαλείο» το Ισραήλ.
«Στην Άγκυρα», γράφει η Al-Monitor, «υπάρχει η κλιμακούμενη ανησυχία πως η κυβέρνηση Μπάιντεν θα είναι λιγότερο επιεικής απέναντι στην επιθετικότητα του Ερντογάν – είτε αυτή εκφράζεται με τις επιχειρήσεις κατά των Κούρδων της Συρίας, είτε με την αποστολή στρατού στην Λιβύη, είτε με τις προκλήσεις κατά της Ελλάδας στο Αιγαίο και την Μεσόγειο».
Ως συνέπεια, ο Ερντογάν θεωρεί πως η στροφή προς το Ισραήλ είναι ο «κλάδος ελαίας» που μπορεί να τείνει προς την Ουάσιγκτον – είναι ένα μοντέλο, που το έχει χρησιμοποιήσει και στο παρελθόν.
Το ερώτημα που θέτει η Jerusalem Post είναι εάν (και) αυτή την φορά η Άγκυρα θα βρει πρόσφορο έδαφος και στην Ουάσιγκτον και στο Τελ Αβίβ.
«Στο παρελθόν», γράφει η Jeruaslem Post, «η Τουρκία χρησιμοποιούσε αυτές τις «επιθέσεις φιλίας» για να σαμποτάρει τις σχέσεις του Ισραήλ με την Ελλάδα, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και άλλα κράτη. Μένει να φανεί εάν το Ισραήλ και σήμερα πρόθυμο να μετατραπεί ξανά σε εργαλείο της κυβέρνησης της Άγκυρας».
