Η (χρυσή) σκυτάλη παραδίδεται. Μια "ευκαιρία ζωής" και ένα διαρκές διακύβευμα για τον εφιάλτη των "Λευκών" Όσκαρ

Η παράδοση της χρυσής σκυτάλης

H μάχη για την παρουσίαση της 91ης Τελετής Απονομής των Βραβείων Όσκαρ, ανέδειξε νικητή.

Η (χρυσή) σκυτάλη παραδίδεται. Από τον κωμικό, παραγωγό, σεναριογράφο, ηθοποιό φωνής και παρουσιαστή τoυ ομώνυμου βραδινού talk-show του ABC Jimmy Kimmel, στον επίσης κωμικό, ηθοποιό, σεναριογράφο και παραγωγό Kevin Hart.

Ο πρώτος, παρουσιαστής των δύο τελευταίων τελετών της Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, της 89ης και της 90ής. Ο δεύτερος, ο εκλεκτός της για την παρουσίαση της 91ης Τελετής Απονομής των Βραβείων Όσκαρ του Φεβρουαρίου του 2019.

 

Μια “ευκαιρία ζωής”

«Ευκαιρία ζωής» χαρακτήρισε ο Χαρτ την παρουσίαση των Βραβείων Όσκαρ, κάνοντας λόγο για μία ανυπόμονη στιγμή που «επιτέλους ήρθε».

«Με ρωτούσαν για χρόνια αν θα παρουσιάσω ποτέ τα Όσκαρ και η απάντησή μου ήταν πάντα η ίδια», γράφει ο Αφροαμερικανός ηθοποιός στον λογαριασμό του στο Instagram, από όπου και έκανε γνωστή την απόφαση της Ακαδημίας.

Ενημερώνοντας το κοινό του ευθύς αμέσως, στη συνέχεια της ανάρτησης, για το περιεχόμενο της απάντησής του: “Έλεγα ότι θα ήταν για μένα μία ευκαιρία ζωής, ως κωμικός, και ότι θα συνέβαινε όταν θα ήταν γραφτό. Είμαι πανευτυχής που ανακοινώνω ότι η μέρα αυτή επιτέλους έφτασε για μένα για να παρουσιάσω τα Όσκαρ”.

 

Την απόφαση για αυτήν την “ευκαιρία ζωής” χαιρέτισε μάλιστα και ο προκάτοχός του, Κimmel, ο οποίος μέσω Twitter απέδωσε συγχαρητήρια στην Ακαδημία για την “άριστη επιλογή” της. Congratulations amigo – @TheAcademy made an excellent choice. You are going to kill it

Η Ακαδημία, επίσης, απάντησε στο γεμάτο θέρμη tweet του Ηart, καλωσορίζοντάς τον στην “οικογένεια” όπως χαρακτηριστικά έγραψε. Welcome to the family, @kevinhart4real! #Oscars

Ανατρέχοντας πίσω στην ιστορία των Όσκαρ (με την πρώτη απονομή να λαμβάνει χώρα σε μία ιδιωτική τελετή, την 16η Μαΐου 1929, στο Hollywood Roosevelt Hotel με κοινό μόλις 270 ανθρώπων), και με αφορμή την επιλογή ενός Αφροαμερικανού για την παρουσίαση της 91ης Τελετής στις 24 Φεβρουαρίου στο Χόλιγουντ, η σκέψη οδηγείται αυτόματα στο ακτιβιστικό και “αντιστασιακό” περίβλημα που έχει λάβει ο θεσμός.

 

 

Ένας θεσμός… ακτιβιστικός

Φέτος, την 5η Μαρτίου 2018, στην 90ή Τελετή Απονομής, κυριάρχησε το #MeToo και το #Time’s Up. Tα συνθήματα των κινημάτων κατά της σεξουαλικής παρενόχλησης, με τις διάσημες γυναίκες να υψώνουν τη φωνή τους και να προτρέπουν την καταδίκη περιστατικών.

Δύο μήνες νωρίτερα, την 7η Ιανουαρίου 2018, στις Χρυσές Σφαίρες, οι διάσημες κυρίες θα ντύνονταν στα μαύρα για το ίδιο ζήτημα, ώστε να στείλουν ένα ηχηρό μήνυμα.

Και αν η “ενωμένη φωνή” των γυναικών αποτέλεσε την ευχάριστη έκπληξη, εάν παραβλέψουμε σε αυτό το σημείο τα εξαιρετικά χαμηλά ποσοστά τηλεθέασης (καθώς την τελετή του 2018 παρακολούθησαν μόνο 26,5 εκατομμύρια τηλεθεατές, έναντι, επί παραδείγματι, των 43 εκατομμυρίων το 2014), το ζήτημα των φυλετικών διακρίσεων επισκίασε τη διοργάνωση του 2016.

Ο λόγος; H απουσία Αφροαμερικανών υποψηφίων για τα Βραβεία, κάτι που είχε συμβεί και την αμέσως προηγούμενη χρονιά, το 2015.

Η επανάληψη του “σφάλματος” της Ακαδημίας, ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων με οργανώσεις προάσπισης πολιτικών δικαιωμάτων αλλά και Αφροαμερικανούς ηθοποιούς να ζητούν το μποϊκοτάζ της διοργάνωσης.

 

Ο εφιάλτης των “Λευκών Όσκαρ”

Ο Αφροαμερικανός σκηνοθέτης Spike Lee, επέλεξε λίγο διάστημα πριν την απονομή της 29ης Φεβρουαρίου 2016, και με αφορμή την επέτειο γέννησης του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ στις 15 Ιανουαρίου, να εκφράσει την απογοήτευσή του διαδικτυακά.

Προτάσσοντας το μήνυμα «Oscars So White… Again» («Τόσο λευκά τα Όσκαρ… και πάλι»), συμπύκνωσε την οργή του για την απουσία της Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου από το πεδίο της “πραγματικής μάχης” όπως χαρακτηριστικά έγραφε το μήνυμά του, μνημονεύοντας με το προαναφερθέν μότο, τις εκ νέου αντιδράσεις, σαν ένα déjà vu του #OscarsSoWhite.

Το 2015, στο πλαίσιο των έντονων αντιδράσεων της σχετικής απόφασης της Ακαδημίας, ο Earl Ofari Hutchinson, Πρόεδρος του μη κομματικού φόρουμ δημόσιας πολιτικής “Los Angeles Urban Policy Roundtable”, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου τόνισε τον “στόχο αποστολής ενός μηνύματος στην Ακαδημία και τη βιομηχανία του Κινηματογράφου”.

“Το μήνυμα είναι απλό: δεν εκπροσωπείτε την Αμερική. Οι γυναίκες, οι ισπανόφωνοι, οι Αφροαμερικανοί, οι έγχρωμοι…, δεν είναι ορατοί στο Χόλιγουντ”, πρόσθεσε.

Όπως είχε τότε επισημάνει ο Ντανιέλ Χαντ, διευθυντής του Κέντρου Αφροαμερικανικών Σπουδών του Πανεπιστημίου UCLA και συντάκτης μιας σχετικής έρευνας, «Από τα 6.000 μέλη της Ακαδημίας, περίπου το 93% είναι λευκοί, το 70% είναι άνδρες και η μέση ηλικία τους είναι τα 63 έτη», κάνοντας λόγο για ένα «κλαμπ ανθρώπων με έναν συγκεκριμένο τρόπο να κατανόησης της βιομηχανίας Κινηματογράφου», και περιγράφοντας με αριθμητικά στοιχεία την κατάσταση που επικρατεί στα εσωτερικά της Ακαδημίας, πέραν των επιλογών της για τις υποψηφιότητες.

Το ίδιο διάστημα, δημοσκόπηση του Reuters/Ipsos έριχνε “φως” στα πιστεύω της αμερικανικής κοινωνίας για τη σχέση της Ακαδημίας Κινηματογράφου με τους Αφροαμερικανούς. Τα ευρήματα της εν λόγω δημοσκόπησης έδειχναν ότι το 34% των 2.000 ερωτηθέντων δήλωσε ότι πιστεύει πως το Χόλιγουντ έχει πρόβλημα με τις μειονότητες. Το 62% των Αφροαμερικανών που ρωτήθηκαν επεσήμανε ότι η βιομηχανία του Kινηματογράφου έχει πρόβλημα με τις μειονότητες, σε σύγκριση με το 48% από τις υπόλοιπες ομάδες των μειονοτήτων.

 

Επιλογή – πρόκληση

Η φετινή επιλογή της Ακαδημίας στο πρόσωπο του Kevin Hart, δεν μπορεί παρά να κατευνάζει τα πνεύματα, αποτελώντας, σε κάθε περίπτωση, μία “δικλείδα ασφαλείας” για τη διοργάνωση, η οποία τo 2017 και το 2018 “ξέφυγε” από το μένος της κοινωνίας, με αρκετές υποψηφιότητες Αφροαμερικανών, και ειδικά φέτος που το “ακτιβιστικό” της μήνυμα επικεντρώθηκε στα σεξουαλικά σκάνδαλα.

Το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας πήγε το 2017 (μετά από μία επεισοδιακή ανακοίνωση λόγω του τραγικού λάθους με το μπέρδεμα των καρτών) στο καθηλωτικό “Moonlight” που περιέγραφε την περιπετειώδη ενηλικίωση του νεαρού Αφροαμερικανού Σαϊρόν στο Μαϊάμι της φτώχειας, της βίας και των ναρκωτικών.

 

Έξι οσκαρικές υποψηφιότητες, Χρυσή Σφαίρα καλύτερης δραματικής ταινίας και πάμπολλα βραβεία κριτικών για αυτήν την συγκινητική ιστορία προσωπικής αναζήτησης, με φόντο το “σκληρό” πρόσωπο της σύγχρονης Αμερικής. Μεταξύ των οσκαρικών υποψηφιοτήτων, και εκείνη για τον Β΄ Ανδρικό Ρόλο, με τον Mahershala Ali να κατακτά το Όσκαρ και να δηλώνει όλο νόημα:

“Nομίζω ότι είναι πολύ καλή στιγμή για να είσαι Αφροαμερικανός σε αυτή τη βιομηχανία. Νομίζω ότι οι ευκαιρίες μετατοπίζονται και αλλάζουν επειδή οι άνθρωποι μίλησαν” επεσήμανε ο οσκαρικός μουσουλμάνος ηθοποιός, με εμφανή την προέκταση της φράσης που χρησιμοποίησε η Πρόεδρος της Ακαδημίας, Cheryl Boone Isaacs, το πολύπαθο 2016, ότι η “Η αλλαγή δεν έρχεται τόσο γρήγορα όσο θα θέλαμε. Είναι ανάγκη να κάνουμε περισσότερα».

Tην ίδια χρονιά θραύση στις καρδιές των σινεφίλ έκανε η ταινία “Αφανείς Ηρωίδες” (Hidden Figures). Η αμερικανική βιογραφική ταινία του 2016 που βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα, καθώς και στο βιβλίο Hidden Figures της Μάργκοτ Λι Σέτερλι, περιγράφει τις ιστορίες τριών Αφροαμερικανίδων επιστημόνων, της Μέρι Τζάκσον, Κάθριν Τζόνσον και Ντόροθι Βον, οι οποίες, κόντρα σε όλες τις προκαταλήψεις της Αμερικής των αρχών του 1960, προσπαθούν να κάνουν τη διαφορά δουλεύοντας για το διαστημικό πρόγραμμα της NASA. H ταινία ήταν υποψήφια σε τρεις κατηγορίες στα Όσκαρ 2017.

 

Η Αφροαμερικανή διευθύντρια της Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου

Σε αυτό το σημείο αξίζει να αναφερθεί ότι η Cheryl Boone Isaacs, που ηγείται της Ακαδημίας από το 2013, είναι Αφροαμερικανίδα, γεγονός που προκαλεί από μόνο του μία αντίφαση.

Τα λόγια της ωστόσο ήταν κατευναστικά κατά τα “δύσκολα χρόνια”, με την ίδια να δηλώνει εξίσου «θλιμμένη και απογοητευμένη». Αλλά ταυτόχρονα ελπιδοφόρα μες στην τυπικότητά τους, με την ίδια να διαχειρίζεται στο μέγιστο δυνατό βαθμό το χάος.

Στην αρχή της ομιλίας της κατά την 88ή Τελετή Απονομής το “δυστυχές” 2016, η Cheryl Boone Isaacs μπορεί να έκανε λόγο για μία καταπληκτική χρονιά για την αμερικανική βιομηχανία Κινηματογράφου, πολύ γρήγορα όμως επικαλέστηκε τα λόγια του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ προτρέποντας στην από κοινού ανάληψη δράσης, μιλώντας μεν αόριστα, αλλά κατά βάθος πολύ στοχευμένα.

 

Το “ευτυχές” όμως 2017, στην 89η Τελετή, όπου εμφανίστηκε στη σκηνή του Dolby Theatre ακόμη πιο λαμπερή, σαν να από καιρό προετοιμασμένη για την μεγάλη ημέρα, εξύμνησε τα “νέα πρόσωπα” που βρέθηκαν στην λίστα των υποψηφιοτήτων, δίνοντας έμφαση στην “τέχνη που δεν πρέπει να έχει εμπόδια”. Και ο νοών νοείτο.

 

 

“Λευκά” Όσκαρ και σε “σκηνική παρουσία”

Στον απόηχο όλων των παραπάνω, η Τελετή Απονομής του 2019 αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Σε αυτά, θα πρέπει να προστεθεί και η “λευκή σκηνική παρουσία” των Όσκαρ. Τί εννοούμε; Το γεγονός ότι ο Kevin Hart θα βρίσκεται από του χρόνου ανάμεσα στους εξαιρετικά λίγους Αφροαμερικανούς που βρέθηκαν να πρωταγωνιστούν στον θεσμό από την σκηνή.

Μεταξύ των Αφροαμερικανών παρουσιαστών στην ιστορία των Όσκαρ βρίσκονται:

o 53χρονος Chris Rock (παρουσιαστής της 77ης Τελετής Απονομής τo 2005 και της 88ης το 2016),

η 63χρονη Αμερικανίδα ηθοποιός, Whoopi Goldberg (παρουσιάστρια της 71ης Τελετής Απονομής το 1999),

ο ηθοποιός, χορευτής, τραγουδιστής και μουσικός, Sammy Davis, Jr., 1925-1990 (παρουσιαστής της 44ης Τελετής Απονομής τo 1972 και της 47ης το 1975)

και ο κωμικός, ηθοποιός και κριτικός Richard Pryor, 1940-2005, (παρουσιαστής της 49ης Τελετής Απονομής τo 1977 και της 55ης το 1983).

 

 

Για την “επέλαση” της “λευκής σκηνικής παρουσίας”, 20 χρόνια πριν…

Η “επέλαση” της “λευκής σκηνικής παρουσίας” των Βραβείων αποτυπώθηκε πολύ γλαφυρά και δίχως επαναστατικές τάσεις, πριν από 20 χρόνια. Κατά την είσοδο της οικοδεσπότριας του θεσμού, Whoopi Goldberg, στη σκηνή του Dorothy Chandler Pavilion.

Σε μια στιγμή που πέρασε στην Ιστορία των Όσκαρ ως ένα από τα καλύτερα καλωσορίσματα του κοινού.

Με αφορμή την υποψηφιότητα της ταινίας “Εlizabeth” για το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας (το οποίο έχασε από το “Shakespeare in Love”), η Goldberg εμφανίστηκε ως μία άλλη “Ελισάβετ” από την Αφρική, σκορπώντας γέλια και χειροκροτήματα στην κατάμεστη αίθουσα με την εκπληκτική σκηνική της παρουσία.

 

“Είμαι η Αφρικανή Βασίλισσα” είπε η βραβευμένη ηθοποιός και μία από τις 15 προσωπικότητες στην ιστορία της Αμερικής που έχουν βραβευτεί με EGOT (δηλαδή με Emmy, Grmmy, Oscar και Tony μαζί).

 

Λες και είχε δει από τα “σπάργανά” του το πρόβλημα που θα αντιμετώπιζε ο θεσμός. Ένα πρόβλημα ίσως όχι τόσο σημαντικό για μεγάλη μερίδα του αμερικανικού πληθυσμού. Ο αντίκτυπός του όμως στην καρδιά της κοινωνίας και στα πραγματικά προβλήματα αυτού του έθνους είναι ανυπέρβλητος, κάτι που ουδείς μπορεί τώρα, μετά από 20 χρόνια, να παραβλέψει.

 

Στη “μαύρη” σκηνή των Όσκαρ

Ο Hart καλείται ενδόμυχα να διαχειριστεί τις προβληματικές αυτές πτυχές με τα απευθείας ανακλαστικά στην κοινωνία. Αν θέλετε, να επιβεβαιώσει και όλες εκείνες τις προσδοκίες του για την “ευκαιρία ζωής” που λέγαμε παραπάνω.

Το περιοδικό Time, το 2015, τον κατέταξε ανάμεσα στις 100 προσωπικότητες με την μεγαλύτερη επιρροή παγκοσμίως, στη λίστα του “Time 100”.

Την 24 Φεβρουαρίου θα μας αποδείξει εάν η παρουσία του από την “μαύρη” αυτή τη φορά σκηνή των Όσκαρ, θα τον κατατάξει και στη λίστα με τους καλύτερους οικοδεσπότες στην… παρ΄ολίγον 100ή επέτειο του κορυφαίου αυτού θεσμού.

Επιλογή ουσίας ή το απόλυτο καμουφλάζ;

Παρά ταύτα, το κοινό ήδη σχολιάζει πολυπλεύρως την απόφαση της Ακαδημίας. Άλλοι την χαιρετίζουν. Και άλλοι την θεωρούν ως το απόλυτο καμουφλάζ για μία ακόμη διοργάνωση που το μαύρο στοιχείο δεν θα εμφανίζεται στην ουσία του, αλλά μονάχα στο “περιτύλιγμα” την διοργάνωσης. Με τις υποψίες χρηστών του διαδικτύου να οδηγούν σε ένα διχαστικό κλίμα, τον σπόρο του οποίου “φύτεψε” η εν λόγω επιλογή.

Εκτός των υποψηφιοτήτων, γίνεται και λόγος για την αναγκαιότητα αλλαγής νοοτροπίας στα όργανα της Ακαδημίας, οι επιλογές της οποίας οδηγούν σε έλλειψη ποικιλομορφίας τόσο στην οργανική σύνθεσή της, όσο και στις επιλογές των υποψηφιοτήτων.

Σε κάθε περίπτωση, οι προεκτάσεις της απόφασης της Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου δεν θα αργήσουν να αποκαλυφθούν.

Οι λάτρεις του θεσμού, όσο και οι επικριτές του, δεν έχουν παρά να αναμένουν για την ανακοίνωση των υποψηφιοτήτων στις 22 Ιανουαρίου 2019.

Τη στιγμή που οι διοργανωτές, θα πρέπει να κάνουν υπομονή μέχρι την 24η Φεβρουαρίου, για να δουν εάν από αυτήν τη “μαύρη” σκηνή θα αυξήσουν και τα ποσοστά τηλεθέασης, υπό το φόβο μίας επιπλέον τηλεοπτικής κατρακύλας.

 

Το απόλυτο διακύβευμα του “Μαύρου Πάνθηρα”

Η σκυτάλη της παρουσίασης των χρυσών αγαλματιδίων παραδόθηκε. Από τον Kimmel στον Hart. Oι υπόλοιποι, δεν έχουμε παρά να περιμένουμε να δούμε εάν αυτή η “σκυτάλη” θα παραδοθεί και κατά την ίδια την τελετή απονομής, στα “νέα πρόσωπα” που θα έλεγε και η διευθύντρια της Ακαδημίας, και στις νέες υποψηφιότητες με το άρωμα της “Αφρικανής Βασίλισσας”. Με το απόλυτο στοίχημα για την αφροαμερικανική κοινότητα, να αποτελεί η υποψηφιότητα της ταινίας “Black Panther”, παραγωγής Marvel Studios και Walt Disney Studios Motion Pictures, 2018.