Αλλοιώνεται τελικά ο αστικός ιστός ή οι γειτονιές μας αποκτούν νέο χρώμα; Κινδυνεύουν οι ευρωπαϊκές πόλεις να μετεξελιχθούν σε υπνουπόλεις- ξενοδοχειοπόλεις ή πρόκειται για νέα τουριστικά ήθη με τα οποία θα πρέπει να συμφιλιωθούμε;
Γκρίνια, αντιδράσεις και τουρισμοφοβία προκαλεί σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες το τουριστικό κύμα που τροφοδοτούν η AirBnB και οι αεροπορικές εταιρίες χαμηλού κόστους. Εκατομμύρια επισκέπτες κατακλύζουν τις μεγάλες πόλεις σε όλη την Ευρώπη με τους κατοίκους να διαμαρτύρονται για ανεξέλεγκτη εισβολή που μετατρέπει τις πόλεις σε ξενοδοχειοπόλεις.
«Overdose»
Πριν από λίγες εβδομάδες, η Monde μιλούσε για τη Γαλλία ως μια χώρα πρωταθλήτρια στον τουρισμό που έχει πάθει πλέον overdose. H γαλλική εφημερίδα έθιγε στο editorial της τις αρνητικές συνέπειες του «υπερτουρισμού»- ενός νεολογισμού που χρησιμοποιούν αρκετά γαλλικά media. «Οι πόλεις μεταμορφώνονται σε μουσεία, σε θεαματικά πάρκα ή σε τόπους ατέρμονης ευωχίας. Και οι αυτόχθονες αντιδρούν στην ανεξέλεγκτη εισβολή» γράφει η Monde υπενθυμίζοντας πως η βιομηχανία του τουρισμού έχει ξεπεράσει εκείνη του πετρελαίου καθώς το 2017 ο αριθμός των τουρισμών παγκοσμίως ξεπέρασε το 1.3 δισ.
Από την άλλη, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάζονται στην ιστοσελίδα του δημαρχείου της Βαρκελώνης, χρειάζονται 4.5 εκατομμύρια ευρώ ετησίως για τη φροντίδα των τουριστικών ζωνών που υφίστανται φθορές από τις ορδές επισκεπτών. Οι τοπικές αρχές υποστηρίζουν δηλαδή πως χρειάζονται περισσότερα χρήματα για να αντισταθμίσουν την αρνητική επίδραση του τουρισμού.
Έχει περάσει καιρός από τότε που εξαπλώθηκε το κίνημα Τουρισμοφοβίας στη Βαρκελώνη με το σύνθημα Tourists go home. Η φοβία μεταδόθηκε και σε άλλους τόπους αφού το σύμπτωμα γιγαντώθηκε και εξαπλώθηκε. Ανάλογο είναι πλέον το τοπίο και σε άλλες περιοχές της Ισπανίας.
Λήψη «περιοριστικών μέτρων»
Πριν από λίγους μήνες η Μαγιόρκα για να προστατεύσει τη στέγαση των κατοίκων της αποφάσισε να απαγορεύσει τις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Οι αρχές του Παρισιού – το οποίο είναι και ο δημοφιλέστερος προορισμός της Airbnb με 60.000 καταχωρίσεις ακινήτων- περιόρισαν τις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Πλέον οι ιδιοκτήτες ακινήτων μπορούν να διαθέτουν το ακίνητο τους για 120 ημέρες ανά έτος. Το Άμστερνταμ έλαβε πιο σοβαρά μέτρα και περιόρισε τις βραχυχρόνιες μισθώσεις στις 30 ημέρες ανά έτος.
Την υιοθέτηση ανάλογων νόμων εξετάζει η Μαδρίτη, η Σεβίλλη, η Μάλαγα και άλλες ισπανικές πόλεις δεδομένου πως ο «τουρισμός με τη σημερινή μορφή διώχνει τους κατοίκους από τα σπίτια τους» εξαιτίας της εκτόξευσης των τιμών των ενοικίων.
Στην Αθήνα
Η εικόνα αυτή μας είναι ήδη οικεία. To real estate της Αθήνας έχει περάσει εδώ και καιρό σε «ξένα χέρια». Επενδυτές από την Ασία, τη Μέση Ανατολή αλλά και την Ευρώπη αγοράζουν διαμερίσματα στο κέντρο της ελληνικής πρωτεύουσας για να τα μετατρέψουν σε Airbnb. Επιδρούν έτσι καταλυτικά στην ελληνική κτηματομεσιτική αγορά με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν πλέον ακίνητα για τους Αθηναίους σε λογικές τιμές σε περιοχές της μεσαίας τάξη. Για την Ελλάδα -όπως και για την Ισπανία- ο τουρισμός είναι υπ’ αριθμόν ένα βιομηχανία.
Σε πρόσφατο τεύχος τους το Courrier International παρουσίασε τους 12 τόπους που δεν αντέχουν άλλο εκθέτοντας το πραγματικό πρόβλημα: τη συγκέντρωση των τουριστών σε ένα περιορισμένο αριθμό προορισμών .
Ενδεικτικά 30 εκατομμύρια τουρίστες επισκέπτονται τη Βενετία και αυτή όπως – λένε τα ιταλικά μέσα- είναι η «μεγαλύτερη απειλή στην ιστορία της».
Πως φτάσαμε έως εδώ;
Οι προσιτές τιμές του Airbnb και των αεροπορικών low cost έχουν δώσει τη δυνατότητα σε περισσότερους ανθρώπους απ όλα τα σημεία της υφηλίου να ταξιδεύουν. Επιπλέον η κρίση των τελευταίων ετών στις χώρες του βορειοαφρικανικού Μαγκρέμπ και στην Τουρκία έχουν στρέψει τους ταξιδιώτες του κόσμου ακόμα περισσότερο προς τη Μεσόγειο και τη Βαλτική. Το τουριστικό overdose μας αφορά. Και ως γνωστόν κάθε υπερβολική δόση σκοτώνει.
πηγή: economistas.gr