Φαινόμενα σεξουαλικής παρενόχλησης γυναικών σε προσφυγικούς καταυλισμούς στην Ελλάδα καταγράφει η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες ενώ η κατάσταση είναι ιδιαίτερα ανησυχητική σε άτυπους καταυλισμούς.
Για παράδειγμα στον αυτοσχέδιο καταυλισμό που είχε στηθεί έξω από το ξενοδοχείο «Χαρά» στους Ευζώνους και όπου είχε εγκατασταθεί και η Ζάρα από το Αφγανιστάν, μαζί με την αδερφή και τα δυο ανίψια της. Προηγουμένως διέμεναν στην Ειδομένη από όπου είχαν επιχειρήσει συνολικά 8 φορές να περάσουν τα σύνορα προς τα Σκόπια με τη βοήθεια διακινητών, ωστόσο ανεπιτυχώς.
«Ο καταυλισμός δεν είναι καλός για γυναίκες. Είμαστε μόνες, δεν έχουμε άνδρες μαζί μας, σύζυγο, αδερφό και δεν έχουμε χρήματα. Μας παρενοχλούν», λέει η Ζάρα.
Ακριβώς επειδή δεν διαθέτουν χρήματα, οι διακινητές ζητούν «άλλους τρόπους πληρωμής», όπως λέει: «Χρειαζόμαστε λεφτά για να περάσουμε τα σύνορα. Και δεν τα έχουμε. Και γι΄ αυτό…».
Ακατάλληλες υποδομές
Η Κατερίνα Κιτίδη, μέλος του τομέα Ενημέρωσης της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες στην Ελλάδα, επιβεβαιώνει του λόγου το αληθές:
«Συχνά καταφθάνουν αναφορές από όλη την Ελλάδα για απροστάτευτες και εκτεθειμένες σε σεξουαλική παρενόχληση γυναίκες. Αυτές οι αναφορές αφορούν και την ενδοοικογενειακή βία κατά γυναικών όπως επίσης το survival sex και τη παρενόχληση». Το survival sex περιγράφει την ανοχή της σεξουαλικής βίας για λόγους επιβίωσης.
Σύμφωνα με την Κατερίνα Κιτίδη, πολλά εξαρτώνται από την κατάσταση που επικρατεί στους προσφυγικούς καταυλισμούς:
«Όταν δεν υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές, αυξάνεται ο κίνδυνος σεξουαλικής βίας. Τουαλέτες και ντουζιέρες πρέπει να έχουν καλό φωτισμό, απαιτούνται ξεχωριστοί χώροι για γυναίκες και παιδιά, ασφαλή μέρη με κοινωνικούς λειτουργούς όπου να μπορούν να μιλήσουν για τα προβλήματά τους και να έχουν ψυχολογική στήριξη».
Ο φόβος της απέλασης
Και στους επίσημους καταυλισμούς όμως, συχνά η κατάσταση για τις γυναίκες δεν είναι απαραίτητα καλύτερη. Μια από τις εξαιρέσεις είναι ο καταυλισμός των Διαβατών, όπως λέει η Ζαμπρίνα Μίγιαντ από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες: «Έχουμε έναν χώρο για μητέρες με τα μικρά τους παιδιά. Αυτό δεν υπάρχει αλλού».
Στα Διαβατά δεν υπάρχουν καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση γυναικών. Εντούτοις η Ύπατη Αρμοστεία εκφράζει την ανησυχία ότι πολλές γυναίκες δεν προχωρούν καν σε καταγγελία, φοβούμενες ενδεχόμενη απέλασή τους, σημειώνει η Κατερίνα Κιτίδη:
«Πολλοί πρόσφυγες έχουν άδεια παραμονής 30 ημερών. Όταν αυτή εκπνεύσει, ενδεχομένως να επηρεάσει την απόφασή τους να καταγγείλουν ή όχι τέτοια περιστατικά».
Πριν από 2 εβδομάδες οι ελληνικές αρχές εισήγαγαν ένα νέο σύστημα καταγραφής που παρέχει στους αιτούντες άσυλο μεγαλύτερες άδειες παραμονής. Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες ελπίζει ότι με τον τρόπο αυτό ενδεχομένως να έρθουν στο φως περισσότερα περιστατικά και να διωχθούν οι δράστες.
Πηγή: DW