Η Νεμπράσκα είναι η πρώτη συντηρητική Πολιτεία που καταργεί τη θανατική ποινή στις ΗΠΑ τα τελευταία 40 και πλέον χρόνια, η οποία αψηφώντας το βέτο του ρεπουμπλικανού κυβερνήτη της, γίνεται η 19η πολιτεία στις 50 που αντικαθιστά την εσχάτη των ποινών με την ισόβια κάθειρξη.
Υπό χειροκροτήματα, και πέρα από τις κομματικές διαιρέσεις, το νομοθετικό σώμα της Νεμπράσκα ανέτρεψε με 30 ψήφους έναντι 19 το βέτο του κυβερνήτη Πίτερ Ρίκετς, ο οποίος υποστήριξε με νύχια και με δόντια τη διατήρηση της θανατικής ποινής σε αυτή την πολιτεία των κεντρικών ΗΠΑ.
«Οι λέξεις δεν αρκούν για να πω ότι έχω μείνει κατάπληκτος από την απώλεια ενός κρίσιμου εργαλείου για την προστασία του νόμου και των οικογενειών της Νεμπράσκα», αντέδρασε ο κυβερνήτης, εκτιμώντας ότι τα μέλη του νομοθετικού σώματος «δεν έλαβαν υπόψη τους πολίτες» με αυτή την ψήφο.
«Έχουμε υποχρέωση να δείξουμε τον δρόμο και το παράδειγμα στην κοινωνία, ο φόνος από την πολιτεία δεν μπορεί να εξυψώνεται, δεν πρέπει να καθαγιάζεται», δήλωσε ο εισηγητής του νόμου Ερνι Τσάμπερς στο τέλος μιας τεταμένης συζήτησης πριν από την ψηφοφορία καλώντας «τη Νεμπράσκα να μπει στην Ιστορία, στην καλή πλευρά της Ιστορίας».
Η Νεμπράσκα γίνεται η 19η αμερικανική πολιτεία στις 50, συν την ομοσπονδιακή πρωτεύουσα Ουάσινγκτον, που επισήμως καταργεί τη θανατική ποινή. Είναι η πρώτη πολιτεία που την καταργεί μετά το Μέριλαντ το 2013 και η έβδομη από το 2007.
Η ρεπουμπλικανική αυτή πολιτεία δεν είχε προβεί σε καμιά εκτέλεση από το 1997 και στο διάδρομο του θανάτου παραμένουν δέκα θανατοποινίτες οι οποίοι θα δουν την ποινή τους να μειώνεται σε ισόβια κάθειρξη. Ο ενδέκατος πέθανε την Τρίτη από καρκίνο ύστερα από 30 χρόνια στη φυλακή.
«Απέναντι στον κόσμο που κοιτάζει, η Νεμπράσκα ύψωσε τη φωνή της στην εθνική συζήτηση», δήλωσε η Ντανιέλ Κόνραντ, διευθύντρια της ισχυρής Ενωσης Προστασίας των Ελευθεριών της Νεμπράσκα. «Ως έθνος απομακρυνόμαστε από τη θανατική ποινή και η νίκη αυτή μαρτυρά αυτό που μπορεί να συμβεί σε άλλες πολιτείες».
Ουσιαστικά, 29 πολιτείες συνολικά, καθώς και η πρωτεύουσα Ουάσινγκτον και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δεν εφαρμόζουν πλέον την εσχάτη των ποινών: 19 την κατήργησαν με νόμο, 10 ουσιαστικά παραιτήθηκαν από την πρακτική αυτή ελλείψει προϊόντων που χρησιμοποιούνται στις εκτελέσεις ή λόγω της αύξησης εκτελέσεων που γίνονται με μη εγκεκριμένες ουσίες και εξελίσσονται άσχημα. Στην πράξη, το 80% των εκτελέσεων επικεντρώθηκαν σε τρεις πολιτείες το 2014: στο Τέξας, το Μιζούρι και τη Φλόριντα. Και παντού στη χώρα, οι θανατικές καταδίκες και οι εκτελέσεις υποχωρούν.
«Η Νεμπράσκα είναι ένας μικρόκοσμος αυτού που συμβαίνει σε εθνική κλίμακα», δήλωσε για τον Εθνικό Συνασπισμό Κατάργησης της Θανατικής Ποινής η διευθύντριά του της Νεμπράσκα Νταϊάν Ραστ-Τιέρνι, εκτιμώντας ότι η απόφαση αυτή δείχνει «ακόμη πιο ξεκάθαρα ότι η θανατική ποινή είναι μια συνήθεια του παρελθόντος».
Οι 31 πολιτείες που διατηρούν θεωρητικά τη θανατική ποινή αντιμετωπίζουν μια έλλειψη βαρβιτουρικών για τις θανατηφόρες ενέσεις: ορισμένες χρησιμοποιούν, με άκρα μυστικότητα, νέα μη εγκεκριμένα προϊόντα ή επιστρέφουν στην ηλεκτρική καρέκλα, το εκτελεστικό απόσπασμα, την εισπνοή αζώτου.
«Η θανατική ποινή είναι αυθαίρετη, εσφαλμένη, μεροληπτική, αμετάκλητη, ακριβή και αναποτελεσματική», δήλωσε ο Τέοντορ Σάιμον, πρόεδρος της Εθνικής Ενωσης δικηγόρων ποινικής δικαιοσύνης, εξαίροντας “το θάρρος” της Νεμπράσκα που προχώρησε σε έναν δικομματικό συμβιβασμό για να καταργήσει τη θανατική ποινή.
Αρκετά μέλη του μονοθετικού σώματος της Νεμπράσκα υπογράμμισαν τον «κίνδυνο να εκτελεστεί ένας αθώος»: 153 φυλακισμένοι έχουν αθωωθεί από τον διάδρομο του θανάτου από το 1973, σύμφωνα με απολογισμό του Κέντρου ενημέρωσης για τη θανατική ποινή.