Σαν σήμερα πριν 81 χρόνια Γλέζος και Σάντας κατέβασαν τη ναζιστική σημαία από την Ακρόπολη - Το μήνυμα Δένδια
Σαν σήμερα, πριν από 81 χρόνια, περίπου ένα μήνα μετά την εισβολή των Ναζί στην Ελλάδα, έλαβε χώρα μία από τις ηρωικότερες πράξεις αντίστασης κατά των κατακτητών.
Το βράδυ της 30ης προς την 31η Μαΐου ο Μανώλης Γλέζος και ο Λάκης Σάντας σκαρφαλώνουν στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης και κατεβάζουν την σημαία με την σβάστικα που κυμάτιζε τις προηγούμενες εβδομάδες.
Σε ανακοίνωση του Γερμανού φρουράρχου, που δημοσιεύτηκε σε αθηναϊκές εφημερίδες την 1η Ιουνίου 1941, γινόταν αναφορά σε «υπεξαίρεση» της σημαίας. «Κατά την νύκτα της 30ής προς 31ην Μαΐου υπεξηρέθη η επί της Ακροπόλεως κυματίζουσα γερμανική πολεμική σημαία παρ’ αγνώστων δραστών. Διενεργούνται αυστηραί ανακρίσεις. Οι ένοχοι και συνεργοί αυτών θα τιμωρηθούν διά της ποινής του θανάτου».
Όπως αναφέρει τον sansimera.gr, το παράτολμο σχέδιο γεννήθηκε στο μυαλό των δύο τότε φοιτητών ένα ανοιξιάτικο σούρουπο στο Ζάππειο, καθώς αντίκριζαν την Ακρόπολη και στρώθηκαν στη δουλειά για να το υλοποιήσουν. Πήγαν στην Εθνική Βιβλιοθήκη και διάβασαν ό,τι σχετικό με τον Ιερό Βράχο. Στη Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια ανακάλυψαν όλες τις σπηλιές και τις τρύπες της Ακρόπολης. Γρήγορα, αντιλήφθηκαν ότι η μόνη διαδρομή που έπρεπε να ακολουθήσουν για να μην γίνουν αντιληπτοί από τους Γερμανούς φρουρούς ήταν μέσω του Πανδρόσειου Άντρου.
Το πρωί της 30ης Μαΐου 1941, ο Γλέζος και ο Σάντας πληροφορήθηκαν από το ραδιόφωνο ότι η Κρήτη είχε πέσει. Οι Γερμανοί με προκηρύξεις κόμπαζαν για το κατόρθωμά τους. Οι δύο νέοι αποφάσισαν να δράσουν το ίδιο βράδυ. Όπλα δεν είχαν, παρά μόνο ένα φαναράκι κι ένα μαχαίρι. Η ώρα είχε φθάσει 9:30 το βράδυ. Η μικρή φρουρά της Ακρόπολης ήταν μαζεμένη στην είσοδο των Προπυλαίων και διασκέδαζε με νεαρές Ελληνίδες.
Με άγνοια κινδύνου, πήδηξαν τα σύρματα, σύρθηκαν ως τη σπηλιά του Πανδρόσειου Άντρου και άρχισαν να σκαρφαλώνουν από τις σκαλωσιές, που είχαν φτιάξει οι αρχαιολόγοι για τις ανασκαφές. Φθάνοντας σε απόσταση ολίγων μέτρων από τον ιστό της σημαίας δεν αντιλήφθηκαν κανένα φρουρό και με γρήγορες κινήσεις κατέβασαν από τον ιστό το μισητό σύμβολο του ναζισμού. Ήταν μία τεράστια σημαία, διαστάσεων 4×2 μ. Είχαν φθάσει πια μεσάνυχτα. Οι δύο «κομάντος» δίπλωσαν και πήραν μαζί τους τη σημαία και ακολουθώντας το ίδιο δρομολόγιο απομακρύνθηκαν από την Ακρόπολη, χωρίς και πάλι να γίνουν αντιληπτοί από τους Γερμανούς, που συνέχιζαν τη διασκέδασή τους.
Με έκπληξη η γερμανική φρουρά αντιλήφθηκε νωρίς το πρωί ότι η σβάστικα έλειπε από τον ιστό. Οι γερμανικές αρχές πανικοβλημένες διέταξαν ανακρίσεις. Μόλις στις 11 το πρωί ανάρτησαν μια νέα σημαία στον κενό ιστό.
Σύμφωνα με το sansimera.gr, Γλέζος και Σάντας καταδικάσθηκαν ερήμην σε θάνατο, οι άνδρες της φρουράς εκτελέστηκαν, οι Έλληνες διοικητές των αστυνομικών τμημάτων της περιοχής απαλλάχθηκαν από τα καθήκοντά τους, ενώ για τους φύλακες της Ακρόπολης δεν προέκυψε κάποιο ενοχοποιητικό στοιχείο.
Η υποστολή της σβάστικας από την Ακρόπολη αποτέλεσε ουσιαστικά την πρώτη αντιστασιακή πράξη στην κατεχόμενη Αθήνα, μία ενέργεια με συμβολικό χαρακτήρα, αλλά τεράστια απήχηση στο ηθικό των δοκιμαζόμενων Ελλήνων. Το Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς ιδρύθηκαν οι δύο μεγάλες αντιστασιακές οργανώσεις ΕΑΜ και ΕΔΕΣ.
Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, ο Μανώλης Γλέζος συνελήφθη τρεις φορές από τους Γερμανούς, φυλακίστηκε και κατόρθωσε να δραπετεύσει, ενώ ο Λάκης Σάντας ξέφυγε από τους διώκτες του και κατετάγη στον ΕΛΑΣ.
Με αφορμή την συμπλήρωση 81 χρόνων από εκείνη τη νύχτα, που η ναζιστική σβάστικα κατέβηκε από το πιο εμβληματικό σημείο της Ελλάδας, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας έγραψε στο λογαριασμό του στο twitter:
«Το κατέβασμα της σημαίας της ναζιστικής Γερμανίας στην Ακρόπολη από Μ. Γλέζο – Λ. Σάντα ήταν μία από τις πρώτες και πλέον εμβληματικές πράξης αντίστασης».
Το κατέβασμα της σημαίας της ναζιστικής Γερμανίας στην Ακρόπολη από Μ. Γλέζο – Λ. Σάντα ήταν μία από τις πρώτες και πλέον εμβληματικές πράξης αντίστασης. pic.twitter.com/gkCPYzqrE8
— Nikos Dendias (@NikosDendias) May 30, 2022