Η αλήθεια είναι ότι ειδική στα συλλαλητήρια δεν με λες. Έτσι, όταν βρέθηκα χθες στη συγκέντρωση “Μένουμε Ευρώπη”, αναρωτήθηκα κι εγώ, είναι αρκετοί αυτοί που ήρθαν; Είναι μεγάλη ή μικρή η συγκέντρωση; Είναι ικανή να κάνει κάποια διαφορά; Δεν θα σταθώ στους αριθμούς – αυτοί πρέπει να κυμαίνονται κάπου μεταξύ των 5.000 που αναφέρει η Αυγή και των 10.000 που αναφέρουν άλλα μέσα. Δεν θα μπω στη διαδικασία να πείσω κανέναν ως προς το αν οι άνθρωποι που βρέθηκαν εκεί ήταν πιο καπιταλιστές, πιο πατριώτες ή πιο καλομαθημένοι από τους αντίστοιχους της προχθεσινής συγκέντρωσης. Θα σταθώ στο αν έστειλε ένα μήνυμα και ποιο ήταν αυτό.
Απαντώντας στην κριτική ότι οι χθεσινοί διαδηλωτές δεν έχουν το μονοπώλιο στο να νιώθουν Ευρωπαίοι, θα ήθελα να συγκεκριμενοποιήσουμε λίγο το μήνυμα το οποίο έμοιαζαν να ασπάζονται. Δεν είναι ένα απλό ναι στην Ευρώπη των ονείρων μας, ή στην Ευρώπη των πακέτων Ντελόρ, ή στην Ευρώπη της τέχνης, της δημοκρατίας, των θεσμών. Είναι ένα δύσκολο ναι στην παραμονή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη και στην Ένωση, με όλες τις δυσκολίες που αυτό συνεπάγεται. Το μήνυμα αυτό -αντιλαμβανόμαστε ότι η συμφωνία θα είναι από πολλές απόψεις κακή, αλλά θα τη στηρίξουμε γιατί δεν διαπραγματευόμαστε ένα μέλλον εκτός Ευρώπης- είναι σπάνιο γιατί είναι ρεαλιστικό. Δείχνει μια πρόοδο μακριά από τον λαϊκισμό και τις εύκολες λύσεις.
Οι άνθρωποι που επέλεξαν να το εκφράσουν δεν είχαν έρθει με την κομματική ταυτότητα στο πέτο. Δεν ήρθαν στο Σύνταγμα επειδή τους τηλεφώνησε το γραφείο κάποιου πολιτευτή, αλλά επειδή αυθόρμητα ένιωσαν την ανάγκη να εκφράσουν την αγωνία τους. Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι οι πολιτικοί που βρέθηκαν ανάμεσά μας ήταν εκεί μάλλον ινκόγκνιτο, με λιγότερη φαμφάρα από ό,τι συνήθως. Λέει επίσης κάτι το ότι οι άνθρωποι που βρέθηκαν στη συγκέντρωση το έκαναν χωρίς σιγουριά ως προς την επιτυχία της, κάτι που συνήθως λειτουργεί ως παράγοντας ανασταλτικός.
Θα ήθελα να κλείσω με μια αναφορά σε κείμενα όπως αυτό, τα οποία προσπαθούν κατά τη γνώμη μου να διχάσουν τους πολίτες με ένα ψεύτικο δίλημμα ταξικό, καλού και κακού, φτωχού και πλουσίου, δεξιού και αριστερού. Αρνούμαι να μπω σ’ αυτή τη λογική. Ελπίζω στο επόμενο διάστημα να καταφέρουμε επιτέλους να συνεννοηθούμε μεταξύ μας και να συμφωνήσουμε σε έναν κοινό στόχο: την παραμονή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη και την επιστροφή όχι στην κακή κανονικότητα προηγούμενων δεκαετιών, αλλά σε μια νέα κανονικότητα, παραγωγικότερη, αποτελεσματικότερη, ρεαλιστικότερη και εν τέλει δικαιότερη.
