Ο πρώτος είναι πρώτος και ο δεύτερος τίποτα

Έχουμε μπει πλέον στην κανονική προεκλογική περίοδο με ξεκάθαρες στρατηγικές από τους δύο κεντρικούς παίκτες, τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Αλέξη Τσίπρα. Το σύνθημα και των δύο είναι όμοιο και λέει «ή εγώ, ή αυτός». Το περίφημο δημοκρατικό αντιδεξιό μέτωπο που επιχειρούσε να δημιουργήσει ο ΣΥΡΙΖΑ εδώ και έξι μήνες για συμμαχική κυβέρνηση με το ΠΑΣΟΚ και το Μέρα25, το «έκαψε» με μια φράση ο Αλέξης Τσίπρας στην Θεσσαλονίκη.

Του Γιάννη Πολίτη

Ενώ οι συνεργάτες του μετρούσαν τα κουκιά και κατέληγαν πως με 151 βουλευτές ο Τσίπρας, ο Βαρουφάκης και ο Ανδρουλάκης μπορούν να συγκυβερνήσουν, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ τούς πήρε την χαρά με την φράση ότι «δεν θα κάνουν κυβέρνηση ηττημένων». Με άλλα λόγια, αν το δικό του κόμμα δεν είναι πρώτο, το σενάριο της κεντροαριστερής κυβέρνησης μοιάζει αδύνατο.

Την ίδια ώρα, έχει αποκλειστεί από όλες τις πλευρές η συγκυβέρνηση ενός μεγάλου συνασπισμού στον οποίο θα συμμετέχουν η Νέα Δημοκρατία, ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ. Έτσι, το τοπίο σιγά σιγά ξεκαθαρίζει. Και τι μένει πάνω στο τραπέζι; Μόνο οι δύο μονομάχοι που βρίσκονται σε έναν ανελέητο πόλεμο για την πρώτη θέση. Και όποιος από τους δύο πετύχει τον στόχο του, θα πρέπει να βρει τρόπο να προσεγγίσει και να δελεάσει τον ρυθμιστή που θα είναι το ΠΑΣΟΚ, βρέξει χιονίσει. Είτε ο Νίκος Ανδρουλάκης πάρει 11%, είτε πάρει 12%, είτε 14%, αυτός θα καθορίσει τις εξελίξεις. Γιατί αυτό υπαγορεύει ο εκλογικός νόμος.

Τα μετεκλογικά σενάρια

Πάμε να δούμε τώρα τα σενάρια.

Πρώτη η ΝΔ

Αν η Νέα Δημοκρατία βγει πρώτη με ένα μεγάλο ποσοστό, της τάξης του 34%-35% (και αυτός είναι ένας εφικτός στόχος) και το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται λίγο πάνω από το 10%, δεν είναι ανέφικτη η συνεργασία όπως φαίνεται σήμερα που οι υποκλοπές έχουν δηλητηριάσει επικίνδυνα τις σχέσεις των κομμάτων. Το αν θα είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης πρωθυπουργός ή όχι σε ένα τέτοιο σχήμα, αυτό θα το αποφασίσουν οι ψηφοφόροι και όχι τα πολιτικά στελέχη. Αν βγει δυνατός από τις κάλπες με ένα ποσοστό που θα του έδινε αυτοδυναμία με τον παλιό εκλογικό νόμο, δεν μπορεί κανείς να του αρνηθεί να είναι επικεφαλής της κυβέρνησης, καθώς οι πιέσεις στον Νίκο Ανδρουλάκη από την ελληνική κοινωνία αλλά και από τις Βρυξέλλες και την Ουάσιγκτον θα είναι ασφυκτικές και αναμενόμενες. Ό,τι κι αν έχει ειπωθεί προεκλογικά, εκείνη την ώρα δεν θα έχει αξία. Γι’ αυτό και δεν χρειάζονται μεγάλα λόγια από καμία πλευρά, γιατί κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει το αποτέλεσμα των εκλογών.

Πρώτος ο ΣΥΡΙΖΑ

Το δεύτερο σενάριο λέει ότι, αν γίνει μεγάλη ανατροπή μέσα στον χειμώνα και ο ΣΥΡΙΖΑ εξασφαλίσει την πρώτη θέση, πάλι το ΠΑΣΟΚ θα βρεθεί στην ίδια δύσκολη κατάσταση. Αυτό είναι το παιχνίδι της Δημοκρατίας. Θα πιεστεί εντός και εκτός Ελλάδας να συγκυβερνήσει με τον νικητή. Αυτό είναι ένα ενδεχόμενο που απεύχεται η πλειοψηφία των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ, γιατί φοβούνται ότι έτσι το κόμμα τους θα αφομοιωθεί σταδιακά από την Κουμουνδούρου. Όμως, δεν θα καταφέρουν να αποφύγουν το πικρό ποτήρι, εάν αυτό απαιτήσουν οι πολίτες με την ψήφο τους.

Τώρα, πάντως, αυτό το σενάριο φαντάζει μακρινό, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει σταθερά δεύτερος παρότι δεν είναι στάσιμος. Το τελευταίο διάστημα παρατηρείται μια τάση αύξησης των ποσοστών τόσο της ΝΔ όσο και του ΣΥΡΙΖΑ, με μια ταυτόχρονη τάση μείωσης των ποσοστών του ΠΑΣΟΚ. Φαίνεται πως η υπόθεση των τηλεφωνικών παρακολουθήσεων που κυριάρχησε στην επικαιρότητα προκάλεσε μια πρόωρη πόλωση που ευνόησε τον δικομματισμό εις βάρος των υπόλοιπων κομμάτων. Το τοπίο ωστόσο φαίνεται να παραμένει ίδιο, καθώς η αύξηση των ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ γίνεται ταυτόχρονα με την αύξηση των ποσοστών της ΝΔ.

ΠΑΣΟΚ με άνω του 15%

Πάμε  στο τρίτο σενάριο. Στην περίπτωση που και η Νέα Δημοκρατία και ο ΣΥΡΙΖΑ βγουν αποδυναμωμένοι από τις εκλογές, δηλαδή ο πρώτος να έχει λίγο κάτω από το 30% και ο δεύτερος λίγο κάτω από το 25%, ενώ ο τρίτος καταφέρνει να ξεπεράσει το φράγμα του 15%, ε τότε πια ο Νίκος Ανδρουλάκης θα είναι πράγματι ο κυρίαρχος του παιχνιδιού, όπως πίστευαν αρκετοί τον πρώτο μήνα μετά την εκλογή του. Εκείνος θα οδηγήσει τις εξελίξεις και θα επιβάλλει πρωθυπουργό κοινής αποδοχής και κυβερνητικό πρόγραμμα που να είναι κοντά στις δικές του θέσεις. Είναι νωρίς ακόμη οι δημοσκόποι να προβλέψουν με ακρίβεια τι θα συμβεί την άνοιξη. Ο χειμώνας που έρχεται είναι βαρύς και η διαχείριση της ενεργειακής κρίσης θα καθορίσει εν πολλοίς το εκλογικό αποτέλεσμα.

Τρίτη κάλπη

Υπάρχει και ένα τέταρτο σενάριο, που οι περισσότεροι απεύχονται γιατί θα βάλει την χώρα σε μεγάλη περιπέτεια. Τι λέει αυτό; Ότι μετά τις δεύτερες εκλογές δεν προκύπτει αυτοδυναμία, όπως θα ήθελε η Νέα Δημοκρατία, ενώ το ΠΑΣΟΚ, παρά τις πιέσεις που θα δεχτεί, θα αρνηθεί κατηγορηματικά να συγκυβερνήσει. Τότε η τρίτη κάλπη είναι αναπόφευκτη και αυτή θα στηθεί μέσα στην καρδιά του καλοκαιριού, ενώ η χώρα θα παραπαίει μέσα σε μια παρατεταμένη ακυβερνησία την ώρα που η Τουρκία θα έχει εκλέξει την νέα της κυβέρνηση, που όποια κι αν είναι θα απειλεί και θα εκβιάζει με τον ίδιο ή χειρότερο τρόπο την Ελλάδα.