Ανήκω σε αυτούς που πιστεύουν πως το δημοψήφισμα στη Σκωτία δεν ήταν αυτό που θα κρίνει το μέλλον των αποσχιστικών τάσεων στην Ευρώπη. Αντίθετα, η περίπτωση της Καταλονίας είναι αυτή που θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ιστορικό προηγούμενο, για τέτοιου είδους κινήσεις στο μέλλον, καθώς συγκεντρώνει όλες εκείνες τις προϋποθέσεις, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην επικράτηση του Ναι, σε ένα ενδεχόμενο δημοψήφισμα.
Σκωτία ήταν απλά το δόλωμα όσων επιθυμούν περαιτέρω αποσταθεροποίηση στον ευρωπαϊκό χώρο. Ρόλο που παραδοσιακά παίζει η Αγγλία στις ευρωπαϊκές υποθέσεις. Απ` ότι φαίνεται μέχρι στιγμής το δόλωμα τσίμπησε, καθώς πριν καν ολοκληρωθεί το δημοψήφισμα στη Σκωτία, η Καταλονία έσπευσε να δηλώσει την πρόθεση της να διεξάγει και αυτή δημοψήφισμα για την απόσχιση της από την Ισπανία.
Γιατί όμως ήταν η Καταλονία αυτή που τσίμπησε πρώτη το δόλωμα, και όχι κάποια άλλη περιοχή, από τις πολλές στην Ευρώπη όπου υπάρχουν αποσχιστικά κινήματα;
Αν δούμε τις αποσχιστικές τάσεις ως μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου διαμελισμού και αποσταθεροποίησης της Ευρώπης, σίγουρα μια τέτοια κίνηση μόνο τυχαία δε μπορεί να θεωρηθεί. Η Καταλονία, είναι η ιδανική περίπτωση για την επίτευξη ενός τέτοιου σκοπού, καθώς πληροί όλες τις προϋποθέσεις Ιστορικές , πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές, ώστε οι πολίτες να ψηφίσουν υπέρ της απόσχισης.
Οι αποσχιστικές τάσεις έχουν βαθιές ρίζες στη συγκεκριμένη περιοχή. Η Καταλονία ως τμήμα της Ισπανίας δεν ενσωματώθηκε ποτέ σε αυτή. Η διατήρηση της γλωσσικής και πολιτιστικής της ταυτότητας της πρόσφερε ένα μεγάλο βαθμό αυτονομίας, και την απομάκρυνε από την κεντρική εξουσία της Ισπανίας. Είδη από το 2009 ξεκίνησε να προετοιμάζεται το έδαφος για την οριστική ρήξη με την Ισπανία, αρχικά με τη μορφή τοπικών δημοψηφισμάτων, και εν συνεχεία μαζικών διαδηλώσεων. Για να φτάσουμε σήμερα, το 50% των Καταλανών να επιθυμούν την απομάκρυνση τους από την Ισπανία.
Αλλά και σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, οι συνθήκες ευνοούν τον διαμελισμό. Η περιοχή της Καταλονίας η οποία αποτελεί την οικονομική “ατμομηχανή“ της Ισπανίας, και παραδοσιακά απολάμβανε ένα υψηλό βιοτικό επίπεδο, τα τελευταία χρόνια, υφίσταται σε μεγάλο βαθμό τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης που μαστίζει τις χώρες του νότου. Οι αποτυχημένες πολιτικές εξόδου από αυτή, καθώς και οι διεφθαρμένες πολιτικές ηγεσίες, δοκιμάζουν τις αντοχές της κοινής γνώμης, η οποία αναζητά απεγνωσμένα διέξοδο στα αδιέξοδα της. Σε μια κοινωνία που στενάζει, κάτω από σκληρές πολιτικές λιτότητας, η ιδέα της απόσχισης γίνεται όλο και πιο ελκυστική, ως μια λύση στο όλο πρόβλημα.
Μια ενδεχόμενη επικράτηση του Ναι σε ένα προσεχές δημοψήφισμα, σε μια χώρα που ανήκει στο σκληρό πυρήνα της ΟΝΕ, θα έβρισκε εύκολα μιμητές σε χώρες όπως η Ιταλία, το Βέλγιο και η Γερμανία καθώς και εκεί υπάρχουν ισχυρά αποσχιστικά κινήματα, και οι κοινωνίες αντιμετωπίζουν άλλες περισσότερο και άλλες λιγότερο τα ίδια προβλήματα.
Αν οι προβλέψεις επαληθευτούν, η Ευρώπη μέσα σε ελάχιστο χρόνο θα βρεθεί αντιμέτωπη με μια νέα πραγματικότητα, όχι και τόσο ευχάριστη….
Ελένη Γεννητσεφτσή