Δεν πάει πολύς καιρός που στο φαντασιακό της ελληνικής κοινωνίας βασίλευε ένας άλλος Σώρρας και τον οποίο ελάχιστοι τολμούσαν να αμφισβητήσουν ως απατεώνα. Αυτός ήταν καθημερινά στα χείλη των Ελλήνων: «μα, πού είναι ο Αρτέμης;», «ο Αρτέμης πρέπει να μεριμνήσει», «ο Αρτέμης οφείλει να παρέμβει». Μόνο κάποιοι, κατά καιρούς, έλεγαν «δεν υπάρχει Αρτέμης», αλλά όχι αμφισβητώντας την παντοδυναμία του. Το ανέφεραν ως ψόγο στην αδιαφορία του.
Ο Αρτέμης που πιστεύαμε λεγόταν «κράτος» και τα αμύθητα δισ. που είχε θα έλυναν κάθε πρόβλημά μας. Οχι μόνο εκείνα που ήταν η δουλειά του να λύνει (κοινωνική πρόνοια, ασφάλεια, παιδεία), αλλά όλα, ακόμη κι εκείνα που προέκυπταν από τις δικές μας επιλογές. Έτσι φτιάχτηκαν οι αγρότες που είχαν εξασφαλισμένο το εισόδημα, ανεξαρτήτως αν επέμεναν σε καλλιέργειες που δεν ήθελε κανείς. Έτσι φτιάχτηκε και η αγορά με τους περισσότερους, αναλογικά, γιατρούς, δικηγόρους, μηχανικούς κλπ. στις χώρες του ΟΟΣΑ. Το κράτος ήταν εκεί να επιδοτήσει κάθε επιλογή των πολιτών του.
Υπάρχει ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Το 2012, το ελβετικό φράγκο αποδεσμεύτηκε από την ισοτιμία του ευρώ, προς ζημία πολλών Ελλήνων που είχαν πάρει δάνεια με ρήτρα ελβετικού νομίσματος. Τα κόμματα έσπευσαν ρητορικώς να καθησυχάσουν τους δανειολήπτες.
Δεν το έκανε μόνον ο ΣΥΡΙΖΑ· το έκανε και η Ν.Δ. που υποσχέθηκε πως «Ενας από τους πρώτους νόμους που θα κατατεθεί στη Βουλή, αμέσως μετά τις εκλογές, θα είναι αυτός που θα ρυθμίζει το ζήτημα που προέκυψε από τις συναλλαγματικές ισοτιμίες σε βάρος 70.000 δανειοληπτών, μετά τις εξελίξεις με το ελβετικό φράγκο». Τώρα γνωρίζουμε ότι το χρεοκοπημένο ελληνικό κράτος δεν μπορεί να βρει ένα επιπλέον δισ. ευρώ για να καλύψει και τους ατυχήσαντες δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο κι, επιπλέον, κάποια δισ. ακόμη για όσους κορόιδεψαν τα στελέχη της Aspis και έχασαν τα ασφαλιστικά τους συμβόλαια, όπως και τους μικρο ομολογιούχους του ελληνικού Δημοσίου που «κουρεύτηκε» η περιουσία τους.
Το θέμα είναι ότι η αντίδραση των κομμάτων στα ξαφνικά γυρίσματα της αγοράς είναι η κλασική: Εδώ είναι το κράτος, περίπου σαν τον Αρτέμη, για να καλύψει τη ζημία σας. Να θυμηθούμε τις εκστρατείες «δεν χρωστάμε, δεν πληρώνουμε» στις οποίες πρωταγωνιστούσε ο ΣΥΡΙΖΑ με μπροστάρη τον νυν πρωθυπουργό, ο οποίος προέβλεπε κι ευχόταν ότι «ο δρόμος της ανυπακοής (σ.σ.: των τσαμπατζήδων) θα γίνει μαζικός, είτε το θέλουν είτε όχι αυτοί που μας κανοναρχούν το βράδυ από τα δελτία των ειδήσεων».
Είναι αξίωμα στην οικονομία πως όταν επιδοτείς κάτι μεγιστοποιείς την παραγωγή του. Και ο ελληνικός ανορθολογισμός επιδοτήθηκε πολύ και επί μακρόν. Ο θεσμικός Σώρρας του ελληνικού φαντασιακού έφτιαξε «επιδόματα έγκαιρης προσέλευσης στην εργασία».
Επιδοτούσε «όλα τα κιλά, όλα τα λεφτά», ακόμη και κιλά που δεν υπήρχαν. Επιδότησε ακόμη και το «δικαίωμα» να προσληφθούν το 2007 δέκα χιλιάδες αγροφύλακες που δεν πρόκαμαν να προσληφθούν το 1993· τους προσέλαβε το 2007 και οι οποίοι από το 2008 άρχισαν να βγαίνουν στη σύνταξη.
Το φαινόμενο Σώρρα δεν είναι κεραυνός εν αιθρία. Είναι παράγωγο της επί μακρόν καλλιεργημένης αντίληψης στην Ελλάδα, ότι οικονομική πολιτική είναι ένα λεφτόδενδρο κάπου εκεί έξω, και το μόνο που πρέπει να κάνουν οι πολίτες είναι να πιστέψουν και να εκλέξουν πολιτικούς με μακριά χέρια, για να μπορούν να συλλέγουν τους καρπούς του μη μόχθου τους…
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Καθημερινή.
