Τα όρια της Αναθεώρησης

Από μια κυβέρνηση που έκανε τη γελοιότητα να ζητήσει από τον ελληνικό λαό να ψηφίσει αν πρέπει να γίνει αποδεκτό το «Preliminary Debt Sustainability Analysis», όλα μπορεί να τα περιμένει κανείς. Ακόμη και την αθλιότητα να προτείνει αναθεώρηση του Συντάγματος με την αντισυνταγματική μέθοδο ενός δημοψηφίσματος. Μια πρακτική που –ορθώς επισήμανε ο κ. Ευάγγελος Βενιζέλος– «επιχείρησε μόνο η δικτατορία το 1968 και το 1973».

Πολλοί ισχυρίζονται ότι η κυβέρνηση, μετά την υπερψήφιση του τρίτου μνημονίου, δεν έχει πλέον στρατηγική και γι’ αυτό κάνει κινήσεις εντυπωσιασμού. Της κάνουν μεγάλη χάρη. Το συμπίλημα ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ποτέ δεν είχε στρατηγική, εκτός αν κάποιοι νομίζουν ότι στρατηγική είναι το πάμε με τα πουκάμισα έξω στις Βρυξέλλες, και απειλούμε με Αρμαγεδδώνα και να αμολάμε κοτσάνες στον δημόσιο διάλογο.

Το μόνο πρόβλημα που έχει η κυβέρνηση, πλέον, είναι πως οι τηλεοπτικοί της αστέρες ξέμειναν από επαναστατικές μπαρούφες για τα πρωινάδικα. Δεν είχαν και δεν έχουν κανένα σχέδιο ανάταξης της οικονομίας· στην Παιδεία προτείνουν απολιθωμένες ιδέες της δεκαετίας του ’80· στα εθνικά θέματα, οι πληγές γέμισαν πύον· διά του μεταναστευτικού απομόνωσαν τη χώρα. Δεν υπάρχει τομέας που να μην έκαναν τα άσχημα χειρότερα. Επόμενο είναι να ψάχνουν ένα νέο «επαναστατικό» (τρομάρα μας!) αφήγημα και αυτό μπορεί να είναι ένα δημοψήφισμα για την αλλοίωση του πολιτεύματος. Οι πληροφορίες είναι συγκεχυμένες, αλλά το ίδιο και η κυβέρνηση. Γι’ αυτό και δεν πρέπει να αποκλείουμε τίποτε. Κυρίως τις θεαματικές ανοησίες περί δημοψηφισματικής αναθεώρησης του Συντάγματος.

Το Σύνταγμα είναι ο θεμελιώδης νόμος του κράτους, ο νόμος που διέπει τα όρια άσκησης των τριών εξουσιών. Δεν είναι τέλειο, και μια πολύ περιεκτική πρόταση αναθεώρησης δημοσιεύτηκε σε ένθετο βιβλίο την περασμένη Κυριακή στην «Καθημερινή» (5.6.2016). Η αναθεώρηση όμως γίνεται με συγκεκριμένο τρόπο και για συγκεκριμένες διατάξεις, όπως προβλέπει το ίδιο το Σύνταγμα (άρθρο 110). Πέραν τούτου ουδέν. Θα αποτελέσει απόπειρα συνταγματικής εκτροπής η αναθεώρηση του τρόπου αναθεώρησης, ακόμη κι αν αυτή καλύπτεται από τον δημοκρατικοφανή μανδύα ενός δημοψηφίσματος. Η λαϊκή βούληση δεν είναι υπεράνω των θεμελιωδών διατάξεων του Συντάγματος, διότι κάλλιστα κάποιος άλλος λαϊκιστής θα μπορούσε να προτείνει διά δημοψηφίσματος την αλλαγή διατάξεων που προστατεύουν τα ατομικά δικαιώματα.

Η αυστηρή τήρηση του Συντάγματος είναι για την προστασία όλων μας, και από κυβερνήσεις που θέλουν να καταχραστούν την εξουσία και από την πλειοψηφία που επιθυμεί την καταπίεση των μειοψηφιών. Υπάρχουν όρια στην έκφραση της λαϊκής βούλησης, όρια που θέτει το ίδιο το Σύνταγμα στο άρθρο 44: «O Πρόεδρος της Δημοκρατίας προκηρύσσει με διάταγμα δημοψήφισμα για κρίσιμα εθνικά θέματα… Δημοψήφισμα προκηρύσσεται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με διάταγμα και για ψηφισμένα νομοσχέδια που ρυθμίζουν σοβαρό κοινωνικό ζήτημα, εκτός από τα δημοσιονομικά…».

Με το Σύνταγμα δεν πρέπει να παίζει κανείς, ασχέτως του βαθμού απελπισίας που μπορεί να έχει περιέλθει. Ανοίγει ο ασκός του Αιόλου και ανοίγουν οι ορέξεις πολλών για σταδιακή διάβρωση της Δημοκρατίας. Υπάρχουν πολλά κακά προηγούμενα στη γειτονιά μας και καλόν είναι να διδαχθούμε από αυτά.

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Καθημερινή.