Αλαφροϊσκιωτη. Κάπου μεταξύ του παρόντος και του επέκεινα. Υπερβατική. Απελευθερώνει δυνάμεις, αισθήσεις, ερεθίσματα που ενεργοποιούν ακαριαία το νευρικό σύστημα. Εξτρεμιστικό σώμα. Σώμα κατακυριευμένο, δονούμενο, πάσχον. Σώμα παραφυσικώς υπέροχο.
Η Σβετλάνα Ζαχάροβα είχε μια μετεωρική άνοδο: γεννήθηκε στις 10 Ιουνίου του έτους 1979 σε μια μικρή και σκοτεινή ουκρανική πόλη, το Lutsk. Δεν είχε σκεφτεί να σπουδάσει χορό αλλά μια απρόσμενη τροπή των γεγονότων την καθόρισε. Η επιμονή της μητέρας της την οδήγησε σε ηλικία 10 ετών στην Σχολή Μπαλέτου του Κιέβου την οποία όμως αναγκάστηκε να εγκαταλείψει λίγους μήνες αργότερα λόγω μετάθεσης του πατέρα της που θα υπηρετούσε ως στρατιωτικός στη Δυτική Γερμανία.
Όταν η Σοβιετική Ένωση κατέρρευσε επέστρεψαν. «Αν δεν ήταν ο Mikhail Gorbachov, ίσως να μην είχα γίνει ποτέ μπαλαρίνα!», έχει δηλώσει κατά καιρούς αστειευόμενη. Η δεύτερη θέση στο διεθνή διαγωνισμό για νέους χορευτές στην Αγία Πετρούπολη της προσέφερε μια θέση στην Ακαδημία Vaganova, όπου όμως δεν ακολούθησε τη συνήθη πορεία αλλά μεταπήδησε κατευθείαν στο 3ο έτος σπουδών. Στα 18 της χρόνια κατέκτησε το άβατο της ρωσικής σκηνής ως πρίμα μπαλαρίνα του θεάτρου Μαριίνσκι της Αγιάς Πετρούπολης.
Η ανυπέρβλητης ωραιότητος φυσική ανατομία, τα ατελείωτα φτερωτά πόδια και τα ωραιότερα εκφραστικώς χέρια άρχισαν να προκαλούν τους νόμους του κλασικού μπαλέτου καθώς οι τεράστιες προβολές και ταυτόχρονα ο εμμονικός σχεδόν στοχασμός στην λεπτομέρεια δημιούργησε μεγάλη αίσθηση, διαιρώντας τους κριτικούς. Δεν άφηνε κανέναν αδιάφορο. Η παρουσία της ήταν θυελλώδης.
H διάσημη prima Olga Nikolayevna Moiseyava υπήρξε ο μέντοράς της ενώ σημαντικές συνεργασίες άρχισαν να διαδέχονται η μια την άλλη: ενέπνευσε τον έρωτα και τη προδοσία ως Giselle, μαγνήτισε ως φεγγοβολούσα Odil και σκοτεινή Odet, και αφέθηκε στη μαγεία των κλασικών μπαλέτων Η Ωραία Κοιμωμένη, Η μπαγιαντέρα, Ο κουρσάρος, Δον Κιχώτης, Ρωμαίος και Ιουλιέτα, Οι συλφίδες, Scheherazade, The Fountain of Bakhchisaray αλλά και σε νέες χορογραφίες των George Balanchine (http://youtu.be/2AhvvvNO9_M), MacMillan (http://youtu.be/JyIiDINqn5g), John Neumeier (http://youtu.be/K8pNqarj4Tc), Konstantin Bojarsky και Alexei Ratmansky.
Πήρε μέρος στις μεγαλύτερες περιοδείες και από το 1999 τα σπουδαιότερα μπαλέτα του κόσμου το New York City Ballet και το American Ballet Theater, η Όπερα του Παρισιού και η Σκάλα του Μιλάνου, η Όπερα της Ρώμης, το Εθνικό Μπαλέτο της Αγγλίας, καθώς και το New National Theatre Ballet του Τόκυο, υποκλίθηκαν στην αψεγάδιαστη ομορφιά της αρμονίας που ανέβλυζαν τα ακροδάκτυλά της.
Η σπουδαιότερη ερμηνεία της προλογίζεται έως σήμερα. Το Δεκέμβριο του 2001 στη κατάμεστη Όπερα του Παρισιού καταχειροκροτήθηκε ως Nikiya στο έργο Η μπαγιαντέρα σε χορογραφία του μεγαλειώδους Rudolph Nureyev.
Το καλοκαίρι του 2003 η ρωσική σκηνή παρουκολούθησε την Σβετλάνα να εγκαταλείπει τα Kirov μεταπηδώντας στη κοιτίδα των Bolsoi στη Μόσχα, έπειτα από 7 σεζόν διακρούς πίεσης για μετεγγραφή. Η πρόκληση των προοπτικών που ανοίγονταν ήταν αδιαμφησβήτη. Η λυρική ποιότητα και ο αναστέλων χρόνος μεταξύ των κινήσεών της κατέπληξαν τον κόσμο, τη στιγμή που η μεγάλη κριτικός Tobi Tobias την αποκάλεσε «Βασίλισσα του Adagio», ενώ το 2005 ανακηρύχθηκε τιμώμενη καλλιτέχνης της Ρωσίας και στις 21 Φεβρουαρίου του 2008 εστέφθη με την ύψιστη διάκριση ως Καλλιτέχνης του Λαού της Ρωσίας.
Αναζητώντας διακαώς νέες ερμηνευτικές προσεγγίσεις η Zakharova επαναπροσδιορίζει, αναζωογονεί, δυναμιτίζει τη χορευτική εμπειρία. Μια αραχνοϋφαντη φιγούρα εξαπολύει καταιγιστικές δυνάμεις αντοχής καθώς η αβίαστη ρευστότητα της εκτέλεσης, η ιδιοφυής σχεδόν αίσθηση σκοπού, η υπερβαίνουσα τεχνική και οι εντυπωσιακοί ακροβατισμοί της την καθιστούν μια εκ των κορυφαίων του κλασικού μπαλέτου.
Οι δραματικοί ρόλοι εκρήγνυνται εντός της. Η ευθραυστότητα της ομορφιάς της και η ευπλαστότητα του σώματός της αποτείουν φόρο τιμής στις μεγαλειώδεις ρυθμικές ποιότητες ενός χορευτή. Εξαιρετικά εκλεπτυσμένες κινήσεις οδηγούν τη διττότητα που χαρακτηρίζει τη μεγαλοσύνη του κλασικισμού που πρεσβεύει: κάθε φορά που το πόδι της ορθώνεται κατακόρυφα την ίδια στιγμή το άνω μέρος του σώματός της από τη μέση και πάνω διατηρεί μια συγκλονιστική γαληνότητα σαν να μην υπάρχει καμία επίγνωση των δυναμικών γραμμών που διατηρώνται κάτω από την tutu.
Ο χορός της ξεκινά και τελειώνει με τη μουσική. Τίποτα το περιττό δεν παρεμβάλεται. Είναι ολόκληρη ήχος. Διεγείρει τα αισθητήρια όργανα της όρασης, της ακοής από τις μεταβολές πίεσης που προκαλεί στον ατμοσφαιρικό αέρα. Προκαλεί την οπτική αντίληψη και τα ηχητικά κύματα, κάνει αντιληπτό τον υπερβατικό χώρο, ενεργοποιεί άυλες ουσίες που εμποτίζουν και αναρριγούν το δέρμα. Αποτελεί εμπειρία που αναζωογονεί τη ψυχή.
Τα φετινά Χριστούγεννα η Σβετλάνα Ζαχάροβα, «Prima assoluta ballerina» των Μπολσόι, φωτίζει το γιορτινό ουρανό της πόλης μας με τρεις μοναδικές παραστάσεις στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Ένα εκπληκτικό gala χορού, που συνδυάζει κλασικό και σύγχρονο ρεπερτόριο σε σημαντικά έργα του κλασικού μπαλέτου, που σφράγισε με την ερμηνεία της η Ζαχάροβα, εκτοξεύοντας τη φήμη της σε όλο τον κόσμο. Μαζί της, οκτώ ακόμη κορυφαίοι ερμηνευτές, όπως οι πρώτοι χορευτές των Μπολσόι Μιχαήλ Λομπούχιν, Αντρέι Μερκούριεφ και Αναστασία Στασκέβιτς, ο πρώτος χορευτής και χορογράφος της Nafas Dance Company Patrick De Bana και οι μεγάλοι σολίστ του Στανισλάφσκι Άννα Ολ, Σεμιόν Βέλιτσκο, Τατιάνα Μπολότοβα και Ντμίτρι Ζαγκρέμπιν.
Χορογραφίες των Μ. Πετιπά, Μ. Φοκίν, Γ. Γκριγκορόβιτς, M. Hiroyama, P. De Bana, J. Kylián, κ.ά.
Μουσική: J.S. Bach, W.A. Mozart, G.F. Handel, C. Saint-Saëns, T. Albinoni, C. Pugni, Π.Ι. Τσαϊκόφσκι, Σ. Ραχμάνινοφ κ.ά.
Σβετλάνα Ζαχάροβα-Χριστουγεννιάτικο Γκαλά, 11,12,13 Δεκεμβρίου, 2014, Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Λεωφ. Βασιλίσσης Σοφίας & Κόκκαλη
