Ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν «το νέο» στις εκλογές του ’81 – όταν πήρε 48%; Εχοντας διατελέσει υπουργός δύο δεκαετίες πριν – και αρχηγός κόμματος επί επτά συναπτά έτη; Κι όμως, με τα κριτήρια εκείνης της εποχής ήταν «το νέο» – με στελέχη που δεν τα ήξερε ο θυρωρός του μακαρίτη τού Κατσιφάρα. Όπως και ο Κώστας Καραμανλής, 23 χρόνια αργότερα. Οπως ο Αλέξης Τσίπρας τη φετινή χρονιά…
Κάποια στιγμή, όλοι – ή σχεδόν όλοι – όσοι διετέλεσαν πρωθυπουργοί έχοντας νικήσει σε εκλογές, ενσάρκωσαν «το νέο». Και όλοι, μα όλοι, έκαναν τον κύκλο τους – πάλι ανάλογα με τα κριτήρια της εποχής τους. Μόνον ο Παπανδρέου ξεγέλασε τον νόμο της φθοράς – και επανεξελέγη το 1993. Αλλά αυτό συνέβη εξαιτίας της βλακώδους δίωξής του που έστησαν οι πολιτικοί του αντίπαλοι.
Ο,τι είναι νέο σήμερα, θα είναι παλιό αύριο – ή το πολύ μεθαύριο και ο νόμος της φθοράς είναι αδυσώπητος. Αυτό που έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια, είναι η μαζική υιοθέτηση του «νέου» με μοναδικό επιχείρημα ότι δεν είναι «το παλιό»: η μόδα ξεκίνησε από τον Κώστα Καραμανλή και έκτοτε καλά κρατεί. Ο νέος είναι ωραίος – και οι υπόλοιποι στα σπίτια τους.
Βεβαίως, αυτή η συμπεριφορά των ψηφοφόρων είναι εξηγήσιμη: θεωρούν «παλιό» ό,τι εκτιμούν ως αποτυχημένο. Και μέσα στην παραζάλη της κρίσης, τείνουν να γαντζώνονται σε ό,τι θα μπορούσε να αλλάξει τα πράγματα. Και μετά απογοητεύονται – αλλά η αλλαγή έχει γίνει.
Ωστόσο, αυτή η οπτική των εκλογικών σωμάτων – που είναι γενικευμένη και δεν γνωρίζει κομματικά ή ιδεολογικά τείχη – μικραίνει συνεχώς τον κύκλο «του νέου», που γίνεται «παλιό» πολύ πιο σύντομα σε σχέση με το παρελθόν.
Και πού τελειώνει η ιστορία; Σε ένα αδιέξοδο – προσεχώς, θα αλλάζουμε τους «νέους» σαν τα πουκάμισα, χωρίς να νοσταλγούμε τους «παλιούς», αλλά και χωρίς να βρίσκουμε λύσεις στα παλιά προβλήματα.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο www.tanea.gr