Η βιώσιμη ανάπτυξη έχει εισέλθει δυναμικά στην ευρωπαϊκή ατζέντα στοχεύοντας στον επαναπροσδιορισμό της ανάπτυξης, τόσο στον τομέα της οικονομίας όσο και στους τομείς της κοινωνικής και περιβαλλοντικής προστασίας.
Η διάσταση της έμφυλης ισότητας δεν μπορεί να απουσιάζει από το μοντέλο της βιώσιμης ανάπτυξης ως βασική παράμετρος, αλλά και ως οριζόντια πολιτική (gender mainstreaming) σε επίπεδο σχεδιασμού, εφαρμογής και αξιολόγησης, η οποία θα διατρέχει διαφορετικούς τομείς και πολιτικές.
Η σταδιακή μετάβαση από την παραδοσιακή οικονομία προς τη βιώσιμη ανάπτυξη διέπεται από μια μοναδική ευκαιρία, ώστε η μετάβαση αυτή να προχωρήσει απαλλαγμένη από τις παθογένειες και τις αδυναμίες που εντοπίζονται στην αγορά εργασίας και στη διάρθρωση της οικονομίας.
Υπενθυμίζεται ότι το χάσμα μεταξύ των φύλων συνεχίζει να καταγράφεται ως σημαντικό, με τις γυναίκες στην Ευρώπη, για παράδειγμα, να εργάζονται 59 ημέρες “for free” λόγω της διαφοράς στην αμοιβή μεταξύ γυναικών και ανδρών, καθώς αμείβονται λιγότερο για τις ίδιες εργατοώρες (European Commission 2014).
Συγχρόνως, η φτώχεια θα μπορούσε να ειπωθεί ότι «έχει φύλο», επειδή επιβαρύνει περισσότερο τις γυναίκες/μητέρες σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς –μεταξύ άλλων- είναι εκείνες που συνεχίζουν να «σηκώνουν» το μεγαλύτερο βάρος των ευθυνών και στο νοικοκυριό, γεγονός που αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα στην εξωστρέφειά τους και στη δυνατότητα πρόσβασης στην εργασία, στην εκπαίδευση και στα κοινά.
Υιοθετώντας το μοντέλο της βιώσιμης ανάπτυξης, οι χώρες δύναται να αντιμετωπίσουν τις παραπάνω εντοπισμένες αδυναμίες, εντάσσοντας την έμφυλη ισότητα ψηλά στις προτεραιότητές τους.
Η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου, εκτός απο ζήτημα δικαιοσύνης και δημοκρατίας, είναι και ζήτημα αξιοποίησης του συνόλου του ανθρώπινου δυναμικού για την ενίσχυση των αναπτυξιακών δυνατοτήτων. Οι γυναίκες αποτελούν ποσοστό μεγαλύτερο του 50% του παγκόσμιου πληθυσμού, όμως παρά ταύτα αντιμετωπίζουν αποκλεισμούς και μειωμένη πρόσβαση στην αγορά εργασίας.
Άρα, η βιώσιμη ανάπτυξη και η πράσινη οικονομία αποτελούν ένα προνομιακό πεδίο, στο οποίο οι γυναίκες θα μπορούσαν να πρωταγωνιστήσουν. Τα στοιχεία από τους διεθνείς οργανισμούς, όπως Sustain Labour 2013, UNEP/ILO/IOE/ITUC2008, αποδεικνύουν ότι η συμμετοχή των γυναικών σε προγράμματα και χρηματοδοτήσεις σχετικές με την «πράσινη απασχόληση», όπως οι μικρομεσαίες ενεργειακές επιχειρήσεις, ο οικοτουρισμός ή οι οικολογικές καλλιέργειες (αγροτικά κτηνοτροφικά προϊόντα), έχουν υψηλό δείκτη επιτυχίας.
Υπογραμμίζεται επομένως, ότι η ισόρροπη επένδυση και στα δύο φύλα, γιατί αυτό είναι το βασικό ζητούμενο, αποδίδει περισσότερο στην κοινωνία, στο περιβάλλον αλλά και στην οικονομία. Όπως προκύπτει με βάση τα στατιστικά στοιχεία, υπάρχει ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της μείωσης του “gender gap” της εκάστοτε χώρας και της αύξησης του ΑΕΠ και της ανταγωνιστικότητάς της (World economic Forum, 2013).
Αυτό που μένει λοιπόν, είναι να αξιοποιήσουμε το ανθρώπινο δυναμικό, ισότιμα και δίκαια, ώστε να συμβάλλουμε στη διαμόρφωση ενός καλύτερου μέλλοντος για όλες και όλους!
*H Zέφη Δημαδάμα είναι υποψήφια Αντιπρόεδρος Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος Γυναικών