«Είναι πολύ, πολύ μεταδοτικός ο νέος ιός και είναι σχεδόν βέβαιο ότι πρόκειται να γίνει πανδημία. Αλλά θα είναι καταστροφικός; Δεν γνωρίζω», δήλωσε στους «Τάιμς της Νέας Υόρκης» ο δρ Anthony Fauci, διευθυντής του Εθνικού Ινστιτούτου Αλλεργίας και Λοιμωδών Νοσημάτων των ΗΠΑ.
Ο συνεχώς αυξανόμενος αριθμός διαγνωσμένων περιστατικών λόγω του νέου κορωναϊού ανησυχεί τους επιστήμονες, οι οποίοι δεν μπορούν ακόμη να εκτιμήσουν πόσοι θάνατοι μπορεί να υπάρξουν στο μέλλον.
Μια πανδημία -δηλαδή μια εξαπλωνόμενη επιδημία σε τουλάχιστον δύο ηπείρους του πλανήτη- μπορεί να έχει διεθνείς επιπτώσεις, παρά τους αυστηρούς ταξιδιωτικούς περιορισμούς και τις εκτεταμένες καραντίνες, μέτρα που ήδη επιβάλλουν όλο και περισσότερες χώρες.
Η μεγάλη αβεβαιότητα πια, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι όχι τόσο αν θα υπάρξει πανδημία (αυτό θεωρείται πιθανότατο), αλλά πόσοι άνθρωποι θα πεθάνουν παγκοσμίως.
Κι ενώ οι επιστήμονες δεν είναι σε θέση μέχρι στιγμής να γνωρίζουν πόσο φονικός θα αποδειχθεί ο «2019-nCoV», υπάρχει πια ολοένα μεγαλύτερη επιστημονική συναίνεση ότι μεταδίδεται εύκολα μεταξύ των ανθρώπων, περισσότερο όπως η κοινή γρίπη που είναι ιδιαίτερα μεταδοτική, παρά όπως οι προηγούμενοι θανατηφόροι ιοί SARS και MERS, που μεταδίδονταν πιο δύσκολα από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Μέσα στις τελευταίες τρεις εβδομάδες ο αριθμός των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων αυξήθηκαν από περίπου 50 στην Κίνα σε περισσότερα από 17.000 σε τουλάχιστον 23 χώρες, ενώ οι θάνατοι έχουν πια ξεπεράσει τους 360. Όμως, σύμφωνα με το ΑΠΕ, τα διάφορα επιδημιολογικά μοντέλα εκτιμούν ότι στην πραγματικότητα τα περιστατικά λοίμωξης είναι τουλάχιστον 100.000. Αν και αυτός ο ρυθμός μετάδοσης μεταξύ των ανθρώπων δεν είναι ακόμη τόσο γρήγορος όσο αυτός της γρίπης, είναι εντυπωσιακά ταχύτερος από αυτό που είχαν δει οι επιστήμονες, όταν εμφανίστηκαν οι συγγενικοί κοροναϊοί SARS και MERS. Όταν ο πρώτος σταμάτησε να μεταδίδεται τον Ιούλιο του 2003, μετά από εννεάμηνη εξάπλωση, είχαν επιβεβαιωθεί μόνο 8.098 περιστατικά, ενώ στην περίπτωση του MERS που εμφανίστηκε το 2012 και έκτοτε κυκλοφορεί, έχουν καταγραφεί μόνο γύρω στις 2.500 περιπτώσεις ασθενών.
Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι ακόμη και το κλείσιμο των συνόρων δεν μπορεί να εμποδίσει τον ιό να διεισδύσει σε μια χώρα, όμως τέτοια μέτρα -όπως και οι εξονυχιστικοί έλεγχοι ταξιδιωτών στις πύλες εισόδου- μπορούν να καθυστερήσουν την εξάπλωση και να παρέχουν χρόνο για την ανάπτυξη εμβολίων και φαρμάκων.
Από την άλλη, πιο αισιόδοξος ο δρ Μάικλ Ράιαν του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, δήλωσε πως «οι έως τώρα ενδείξεις δείχνουν ότι αυτός ο ιός μπορεί ακόμη να τεθεί υπό έλεγχο» και ότι «είναι ανάγκη ο κόσμος να συνεχίσει να προσπαθεί».
Δυστυχώς τα επιδημιολογικά μοντέλα του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων εκτιμούν ότι τρεις στους τέσσερις ασθενείς με τον ιό που φθάνουν στην Ευρώπη από την Κίνα, βρίσκονται ακόμη στο αφανές στάδιο της επώασης, δεν έχουν συμπτώματα (πυρετό, βήχα, δύσπνοια κ.α.), συνεπώς περνάνε απαρατήρητοι από τους ελέγχους στα αεροδρόμια.
Ασαφές παραμένει ακόμη ποιοι άνθρωποι κινδυνεύουν περισσότερο από τον νέο ιό, κατά πόσο οι μολυσμένες επιφάνειες αντικειμένων μεταδίδουν εύκολα τον ιό, πόσο γρήγορα αυτός μεταλλάσσεται και αν θα αρχίσει μόνος του να εξαφανίζεται, όταν ο καιρός ζεστάνει.
Αντίθετα, πολλοί ιοί, όπως της γρίπης, ευνοούνται στην εξάπλωση τους από την πτώση της θερμοκρασίας. Αλλά, ακόμη κι αν μπει «φρένο» στον ιό φέτος το καλοκαίρι, είναι πιθανό ένα δεύτερο ξέσπασμά του από το φθινόπωρο, σύμφωνα με τους επιστήμονες, κάτι που έχει συμβεί σε κάθε μεγάλη πανδημία γρίπης- όπως αυτές του 1918 και του 2009.