Τη διάθεση του πρώτου παγκοσμίως εμβολίου κατά της ελονοσίας ενέκρινε η ευρωπαϊκή ρυθμιστική αρχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τη σύσταση να χρησιμοποιηθεί για βρέφη στην Αφρική, τα οποία κινδυνεύουν από την νόσο που προκαλείται από το τσίμπημα μολυσμένου κουνουπιού.
Το εμβόλιο RTS,S ή Mosquirix, που θα παρασκευάζει η βρετανική φαρμακοβιομηχανία GlaxoSmithKline σε συνεργασία με το πρόγραμμα Malaria Vaccine Initiative της διεθνούς ΜΚΟ PATH, θα είναι το πρώτο εμβόλιο κατά της ελονοσίας το οποίο θα λάβει άδεια κυκλοφορίας στην αγορά και αναμένεται να βοηθήσει στην πρόληψη εκατομμυρίων κρουσμάτων της νόσου στις χώρες που θα το χρησιμοποιήσουν. Οι συστάσεις για την άδεια κυκλοφορίας φαρμάκου από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA) υιοθετούνται συνήθως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσα σε διάστημα περίπου δύο μηνών.
Το Mosquirix, το οποίο εν μέρει θα χρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Bill & Melinda Gates, θα περάσει από αξιολόγηση από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), ο οποίος έχει δεσμευτεί να δώσει τη σύστασή του για το πότε και σε ποιες αγορές θα κυκλοφορήσει το εμβόλιο μέχρι το τέλος του χρόνου.
Ο Άντριου Γουίτι, ο επικεφαλής της GSK, δήλωσε ότι η θετική σύσταση από πλευράς του EMA είναι ένα ακόμη σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της διάθεσης του πρώτου εμβολίου κατά της ελονοσίας για τα μικρά παιδιά.
«Παρότι το RTS,S από μόνο του δεν αποτελεί ολοκληρωμένη απάντηση στην ελονοσία, η χρήση του μαζί με τις παρεμβάσεις αυτές που έχουμε σήμερα στη διάθεσή μας, όπως κουνουπιέρες και εντομοκτόνα, μπορούν να συνεισφέρουν ουσιαστικά στο να ελεγχθούν οι συνέπειες της ελονοσίας στα παιδιά στις αφρικανικές αυτές κοινότητες που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη», ανέφερε σε ανακοίνωσή του.
Η σύσταση του EMA προβλέπει ότι τα εμβόλια θα λάβουν άδεια για να χρησιμοποιούνται σε βρέφη που ηλικιακά βρίσκονται σε όλο το φάσμα που καλύφθηκε στις δοκιμές, δηλαδή από έξι εβδομάδων ως 17 μηνών. Κάποιοι ειδικοί στην ελονοσία έχουν εκφράσει ανησυχία ότι οι πολυπλοκότητες και τα πιθανά κόστη χρήσης αυτού του πρώτου εμβολίου, που μάλιστα παρέχει μερική προστασία, το καθιστούν λιγότερο ελκυστικό και περισσότερο επικίνδυνο.
Ωστόσο, ο Τζο Κόεν, επιστήμονας στην GSK, ο οποίος ηγήθηκε της παρασκευής του Mosquirix από το 1987, δήλωσε σήμερα ότι δεν αμφιβάλλει πως το εμβόλιο θα μειώνει σημαντικά τον αριθμό των κρουσμάτων και των θανάτων από τη νόσο μεταξύ των παιδιών στην Αφρική.
Η ελονοσία στοίχισε τη ζωή σε περίπου 584.000 ανθρώπους το 2013, η μεγάλη πλειονότητα των οποίων ήταν στην υποσαχάρια Αφρική. Ποσοστό που ξεπερνά το 80% των θανάτων από ελονοσία αφορά παιδιά κάτω από πέντε ετών.
Οι ειδικοί στον τομέα της παγκόσμιας υγείας ήλπιζαν εδώ και χρόνια ότι οι επιστήμονες θα μπορέσουν να παρασκευάσουν ένα αποτελεσματικό εμβόλιο κατά της ελονοσίας και οι ερευνητές στην GSK εργάζονταν για την παρασκευή του RTS,S επί 30 χρόνια.
Οι ελπίδες ότι αυτό το εμβόλιο θα είναι η οριστική απάντηση στην εξάλειψη της ελονοσίας διαψεύστηκαν όταν τα αποτελέσματα από τις δοκιμές που δόθηκαν στη δημοσιότητα το 2011 και το 2012 έδειξαν ότι η χορήγησή του απλώς μείωσε τα κρούσματα της νόσου σε βρέφη 6 ως 12 εβδομάδων κατά 27% και κατά περίπου 46% στα νήπια από 5 ως 17 μηνών.