Στην αρχαία Κίνα έπιναν... μπύρα

Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν αντικείμενα και άλλα ίχνη σε μια τοποθεσία της βόρειας Κίνας, που δείχνουν ότι οι αρχαίοι Κινέζοι έφτιαχναν μπίρα και μάλιστα από κριθάρι, πριν από τουλάχιστον 5.000 χρόνια, με διαδικασίες όχι πολύ διαφορετικές από τις σημερινές. Παραμένει ασαφές το πότε ξεκίνησαν να πίνουν μπίρα στην αρχαία Κίνα, ενώ κανείς επιστήμονας δεν βάζει το χέρι του στη φωτιά τι είδους γεύση είχε η προϊστορική κινεζική μπίρα, καθώς παραμένει άγνωστη η ακριβής συνταγή της, αλλά μάλλον γλύκιζε.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον κινεζικής καταγωγής Ζιαζίνγκ Γουάνγκ του Κέντρου Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνια των ΗΠΑ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών (PNAS) των ΗΠΑ.

Η έρευνα έφερε στο φως κεραμικά σκεύη ζυθοποιίας σε δύο σημεία στην περιοχή Μιτζιάγια, που χρονολογούνται στο 3400 έως 2900 π.Χ. Η περιοχή κατοικείτο από τον νεολιθικό πολιτισμό των Γιανγκσάο, οι οποίοι πιθανώς εξάπλωσαν στην υπόλοιπη Κίνα τη γνώση της ζυθοποιίας και τη συνήθειά τους να πίνουν μπίρα.

Κιτρινωπά χημικά υπολείμματα, σπόροι και φυτόλιθοι που βρέθηκαν σε κούπες, χωνιά και αμφορείς, δείχνουν ότι τα σκεύη αυτά είχαν χρησιμοποιηθεί για τη ζύμωση της μπίρας, το φιλτράρισμα και την αποθήκευσή της. Εστίες φωτιάς που υπήρχαν στον ίδιο χώρο, πιθανώς παρείχαν την αναγκαία θερμότητα για την πολτοποίηση της πρώτης ύλης.

cc_2mijiaya-stove-fragment_16x9

Η ανάλυση των υπολειμμάτων μέσα στα σκεύη αποκαλύπτει μια απρόσμενη συνταγή μπίρας, με την ταυτόχρονη χρησιμοποίηση κριθαριού, κεχριού, διαφόρων βολβών (γλυκοπατάτας, κρίνων κ.α.) και «δακρύων του Ιώβ». Η παρουσία οξαλικού άλατος (οξαλάτης), ενός υποπροϊόντος της ζύμωσης της μπίρας που ανιχνεύθηκε με ειδική τεχνική ιοντικής χρωματογραφίας, υποστηρίζει την πεποίθηση ότι επρόκειτο για σκεύη ζυθοποιίας.

Η εύρεση υπολειμμάτων κριθαριού στην περιοχή Μιτζιάγια πριν 5.000 χρόνια είναι η αρχαιότερη στην Κίνα, 1.000 χρόνια νωρίτερα από ό,τι είχε βρεθεί έως τώρα. Οι επιστήμονες θεωρούν πιθανό ότι το κριθάρι -που πρωτοκαλλιεργήθηκε στην Κεντρική Ασία – χρησιμοποιείτο για την παραγωγή μπίρας πολύ πριν αποτελέσει εκτεταμένη γεωργική καλλιέργεια στην Κίνα 3.000 αργότερα.

Τα αρχαιότερα γραπτά κινεζικά κείμενα που μαρτυρούν την ύπαρξη μπίρας, ανάγονται περίπου στο 1.200 π.Χ. και προέρχονται από τη δυναστεία Σανγκ. Η Κίνα έχει μια μακρά παράδοση ζύμωσης αλκοολούχων ποτών με πρώτη ύλη το ρύζι, με τις αρχαιότερες ενδείξεις να φθάνουν το 7000 π.Χ.

Το κριθάρι χρησιμοποιείται πλέον ευρέως στην παραγωγή μπίρας, επειδή διαθέτει υψηλά επίπεδα ενζύμων που μετατρέπουν τα άμυλα σε σάκχαρα κατά τη διαδικασία της ζύμωσης. Μπίρα από κριθάρι μπορεί να παράχθηκε για πρώτη φορά στην αρχαία Μεσοποταμία πριν από τουλάχιστον 8.000 χρόνια, ενώ χρησιμοποιείτο ευρέως για τη δημιουργία μπίρας και από τους αρχαίους Αιγύπτιους. Πιστεύεται ότι η τεχνολογία παραγωγής μπίρας συνέβαλε στην ανάπτυξη πιο πολύπλοκων και ιεραρχικών κοινωνικών.

Μερικές σύγχρονες ζυθοποιίες, όπως η αμερικανική Dogfish, έχουν επιχειρήσει να αναβιώσουν μπίρες του μακρινού παρελθόντος.