Ένα από τα πιο εντυπωσιακά ψηφιδωτά στον ελληνικό χώρο, το γνωστό ως ψηφιδωτό της «Οικίας του Διονύσου» στο Δίον, θα μεταφερθεί σε ειδικό χώρο προκειμένου να πραγματοποιηθούν εργασίες συντήρησης, τις οποίες θα μπορεί να παρακολουθεί το κοινό.
Βρίσκεται στον αρχαιολογικό χώρο του Δίου, στο σημείο όπου εντοπίστηκε, δηλαδή στο δάπεδο κεντρικού δωματίου κτίσματος του 2ου αι. μ. Χ., που ήταν ένα από τα σημαντικότερα κτιριακά συγκροτήματα της αρχαίας πόλης. Πρόκειται πιθανότατα για χώρο συμποσίου, σχεδόν τετράγωνο σε κάτοψη και εμβαδού 100 τ.μ.
Το μοναδικό ψηφιδωτό απεικονίζει, στην κεντρική του παράσταση, τον θρίαμβο του Διονύσου, με τον θεό του κρασιού, γυμνό, να βρίσκεται πάνω σε άρμα που σέρνουν θαλάσσιοι πάνθηρες, τους οποίους με τη σειρά τους οδηγούν με χαλινάρια δυο θαλάσσιοι κένταυροι. Δίπλα στον Διόνυσο στέκεται ένας παπποσειληνός.
Η παράσταση πλαισιώνεται από μικρότερες, στις οποίες απεικονίζονται θεατρικές μάσκες. Οι πολύ μικρές ψηφίδες, δείγμα υψηλής καλλιτεχνικής ποιότητας, και οι χρωματικές αντιθέσεις που χαρακτηρίζουν την κεντρική παράσταση, προσδίδουν μνημειακότητα στις μορφές και γενικά την εντύπωση ζωγραφικού έργου.
Όμως το έξοχο ψηφιδωτό της «Οικίας του Διονύσου», όπως ονομάστηκε η έπαυλη λόγω της θεματολογίας του έργου, δεν μπορεί να μείνει για πολύ ακόμα στον χώρο αυτό, σύμφωνα με τα όσα αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο. Όπως σημειώθηκε στην πρόσφατη συνεδρίαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου και παρά το γεγονός ότι προστατεύεται με στέγαστρο, το έργο κινδυνεύει λόγω της ιδιαίτερης θέσης του (ακριβώς από κάτω βρίσκονται τοίχοι και όπου υπάρχουν κενά, παρουσιάζονται καθιζήσεις), αλλά και των νερών που πλημμυρίζουν το Δίον πολλούς μήνες το χρόνο και τα οποία, παρά τις αποστραγγίσεις, δεν παύουν να αναβλύζουν.
Την κατάσταση σημείωσε με λεπτομέρειες ο ανασκαφέας του αρχαιολογικού χώρου, καθηγητής Δημήτρης Παντερμαλής, ο οποίος έθεσε ζήτημα σωτηρίας του ψηφιδωτού σε περίπτωση μη μεταφοράς του.
«Το ψηφιδωτό δεν μπορεί να συντηρηθεί στην κατάσταση που είναι, αφού έχουν δημιουργηθεί ακμές από τις οποίες χάνονται ψηφίδες. Για ένα ψηφιδωτό που έχει ψηφίδα όσο το νύχι, που σημαίνει πολύ υψηλή ποιότητα και το οποίο θεωρώ ότι για την εποχή του ήταν από τα κορυφαία ψηφιδωτά, δεν μπορείς να το κρατήσεις εκεί», εξήγησε, συμπληρώνοντας ότι το πρόβλημα είχε ανακύψει ήδη από την ανακάλυψη του έργου, το 2002.
Γι’ αυτό το λόγο και κατασκευάστηκε ένα κτίριο στο οποίο μπορεί να γίνει συντήρηση ενός ψηφιδωτού 100 τ.μ., ενώ παράλληλα το κοινό θα έχει τη δυνατότητα να παρακολουθεί τις εργασίες. Όσο για την επιστροφή του αυτό είναι ένα θέμα που μένει να συζητηθεί στο μέλλον και αφού γίνουν ειδικές μελέτες προστασίας από τα νερά.
Η αρμόδια Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεώτερων Μνημείων ήταν αρνητική ως προς τη μεταφορά του ψηφιδωτού, υποστηρίζοντας τοπικές μόνον αποσπάσεις. Ωστόσο, μετά και την παράθεση των πληροφοριών από τον κ. Παντερμαλή, τα μέλη έδωσαν το πράσινο φως στη μελέτη απόσπασης, μεταφοράς, συντήρησης και έκθεσης του ψηφιδωτού δαπέδου στον ειδικό χώρο που έχει κατασκευαστεί γι’ αυτό τον σκοπό.
Για τις εργασίες συντήρησης έχει εξασφαλιστεί χορηγία, ενώ μετά την απόσπαση του ψηφιδωτού, η οποία θα γίνει το μέγιστο σε 116 τεμάχια (με ειδική μέριμνα ώστε να ακολουθηθούν υπάρχουσες φθορές και η κεντρική παράσταση/μορφές να μην τεμαχιστούν), θα πραγματοποιηθεί ανασκαφή κάτω από το δάπεδο του δωματίου.