Θύελλα αντιδράσεων από αντιπολίτευση, δήμους και περιφέρειες κατά της ΠΝΠ που «δεσμεύει» τα αποθεματικά φορέων
Με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου όλα τα ταμειακά διαθέσιμα των Φορέων της Γενικής Κυβέρνησης και των οργανισμών ΟΤΑ που δεν πρόκειται να χρησιμοποιηθούν το επόμενο 15νθήμερο μεταφέρονται υποχρεωτικά στην Τράπεζα της Ελλάδος. Η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου εξαιρεί τα ασφαλιστικά ταμεία αλλά και τις εισηγμένες εταιρείες στο Χρηματιστήριο στις οποίες διατηρεί το Δημόσιο συμμετοχή (παρ. 5 του ν. 3429/2005) καθώς και συνδεδεμένες εταιρείες με τις εισηγμένες. Επίσης εξαιρούνται εταιρείες που είναι σε διαδικασία αποκρατικοποίησης καθώς και ΝΠΙΔ χρηματοδοτούμενα από το Δημόσιο ή ΝΠΔΔ σε ποσοστό άνω του 50% (παρ. 6).
Η κυβέρνηση προχώρησε στην απόφαση προκειμένου να καταφέρει να εξοφλήσει τις υποχρεώσεις της. Το Μέγαρο Μαξίμου υπεραμύνεται της απόφαση υποστηρίζοντας ότι αυτή η πρακτική ισχύει σε αρκετές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άλλωστε η ρύθμιση αυτή αναφέρεται σε φορείς οι οποίοι χρηματοδοτούνται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό και δίνει τη δυνατότητα στο Δημόσιο να δανείζεται για μία χρονική περίοδο ως και 15 ημέρες ποσά τα οποία οι φορείς δεν έχουν ανάγκη. Με αυτό τον τρόπο, υποστηρίζει η κυβέρνηση, οι φορείς εξασφαλίζουν πιο αποδοτική τοποθέτηση των ταμειακών τους διαθεσίμων, αφού τα επιτόκια των εμπορικών τραπεζών δεν ξεπερνούν το 1%, ενώ στην Τράπεζα της Ελλάδος η απόδοση είναι της τάξης του 2,5%. Υπενθυμίζουμε ότι με πρόσφατη τροπολογία της κυβέρνησης, τα ταμειακά διαθέσιμα των φορέων είναι πλήρως εξασφαλισμένα με δικαίωμα αποζημίωσης από το Δημόσιο.
Τέλος, αρκετοί φορείς έχουν ήδη καταθέσει τα διαθέσιμά τους στην Τράπεζα της Ελλάδος. Αυτοί, κάθε στιγμή που προκύπτει ανάγκη μπορούν να εκταμιεύουν τα ποσά που επιθυμούν, όπως έκανε η Αττικό Μετρό, η οποία εκταμίευσε πρόσφατα 150 εκατ. ευρώ από την Τράπεζα της Ελλάδος.
Συγκεκριμένα η ΠΝΠ αναφέρει:
“Οι Φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, όπως αυτοί προσδιορίζονται από το ισχύον «Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης» που τηρείται με ευθύνη της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής και οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης α΄ και β΄ βαθμού, υποχρεούνται να καταθέτουν τα ταμειακά τους διαθέσιμα και να μεταφέρουν τα κεφάλαια προθεσμιακών τους καταθέσεων σε λογαριασμούς ταμειακής διαχείρισης που τηρούν στην Τράπεζα της Ελλάδος, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης γενικής ή ειδικής διάταξης ή διαδικασίας. Από την υποχρέωση αυτή εξαιρούνται τα κεφάλαια που απαιτούνται για την κάλυψη των ταμειακών τους αναγκών για το επόμενο δεκαπενθήμερο, καθώς και τα κεφάλαια που έχουν κατατεθεί από τους ανωτέρω φορείς στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.
Εξαιρούνται επίσης οι Δημόσιες Επιχειρήσεις κατά την έννοια της παραγράφου 5, οι Δημόσιοι Οργανισμοί κατά την έννοια της παραγράφου 6 του άρθρου 1 του Ν.3429/2005 (Α΄ 314) καθώς και οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, οι οποίοι δύνανται να μεταφέρουν τα ως άνω αναφερόμενα κεφάλαια στην Τράπεζα της Ελλάδος για τον ίδιο σκοπό.
Επί των κεφαλαίων που είναι κατατεθειμένα ή θα κατατεθούν στους ανωτέρω λογαριασμούς της Τράπεζας της Ελλάδος εφαρμόζονται οι διατάξεις της περίπτωσης ζ’ της παραγράφου 11 του άρθρου 15 του Ν. 2469/1997 (Α’ 38), όπως ισχύουν.
Η απόφαση της κυβέρνηση πυροδότησε θύελλα αντιδράσεων τόσο από την αντιπολίτευση όσο και από τους ΟΤΑ.
Οι αντιδράσεις των κομμάτων
«Αφού αναζήτησαν χρήματα χωρίς δεσμεύσεις από τους εταίρους, αφού περιπλανήθηκαν σε άλλες χώρες, για να βρουν λεφτά και αφού έχουν κηρύξει μια γενικευμένη στάση πληρωμών, σήμερα οι φωστήρες της κυβέρνησης, εγκλωβισμένοι στα αδιέξοδά τους, προχωρούν στη δεύτερη Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου. Δεύτερη ΠΝΠ σε λιγότερο από 100 ημέρες!» σημειώνει σε δήλωσή του ο εκπρόσωπος της ΝΔ Νίκος Καραγκούνης. Αφού σχολιάζει το ότι η κυβέρνηση προχωρά σε μια ενέργεια που μέχρι τώρα κατήγγειλε, ο κ. Καραγκούνης υπογραμμίζει: «Προειδοποιούμε τόσο την κυβέρνηση όσο και τις διοικήσεις των Ταμείων να εξασφαλίσουν τη διαθεσιμότητα των πόρων και να προστατεύσουν την περιουσία του ελληνικού λαού. Τα αδιέξοδα τα οποία οι ίδιοι έχουν προκαλέσει δεν μπορεί να τα πληρώνει ο Έλληνας φορολογούμενος με τη χρήση της περιουσίας του και την εσωτερική στάση πληρωμών. Οι ευθύνες θα είναι τεράστιες και να είναι σίγουροι ότι θα αναζητηθούν».
Το Ποτάμι στην ανακοίνωσή του υπογραμμίζει: «Με δεύτερη Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου σε λίγες μέρες ο Πρωθυπουργός εξάντλησε όλα τα αποθεματικά κοινοβουλευτικής αξιοπιστίας που είχε. Στις προγραμματικές δηλώσεις στις 8/2 είχε δηλώσει: «Θα αποκαταστήσουμε τη λειτουργία του Κοινοβουλίου, που είχε καταργηθεί μέσα από συνεχείς πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου. Η κυβέρνησή μας θα μείνει στην ιστορία ως η κυβέρνηση που τήρησε το λόγο της.» Και επί του θέματος υπογραμμίζει: «Με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου η κυβέρνηση εξαντλεί όλα τα αποθεματικά των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης σε μια ύστατη προσπάθεια να κρατήσει τον προϋπολογισμό όρθιο για λίγες ακόμη ημέρες. Είναι πια αναπόφευκτη κίνηση. Έτσι όμως, σε περίπτωση αποτυχίας των διαπραγματεύσεων η κατάρρευση του κράτους δε θα είναι μερική -όπως θα ήταν σε άλλη περίπτωση- αλλά πλήρης. Με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου η κυβέρνηση εξαντλεί και όποια αποθεματικά διαπραγματευτικής ισχύος της έχουν απομείνει. Οι διαπραγματεύσεις πια έχουν τον χαρακτήρα ζωής ή θανάτου. Οι κορώνες για σκληρή διαπραγμάτευση θα μείνουν κενό γράμμα γιατί η ολιγωρία των συγκυβερνώντων μας έφεραν κυριολεκτικά μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Είναι δεδομένο πως θα έπρεπε να είχαν εξελιχθεί διαφορετικά τα πράγματα και η κυβέρνηση έχει βαρύτατες ευθύνες για τη σημερινή πορεία. Όμως, έστω και τώρα, ας αναλογιστεί σε τι εφιαλτική θέση έχει φέρει τη χώρα κι ας πάρει τις σωστές αποφάσεις για να αποφύγουμε την καταστροφή» καταλήγει το Ποτάμι.
«Απαράδεκτη ενέργεια» η οποία εντάσσεται στους σχεδιασμούς για τη διαπραγμάτευση χαρακτήρισε ο κ. Νίκος Σοφιανός, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ και δημοτικός σύμβουλος Αθήνας, στο δημοτικό συμβούλιο την πράξη νομοθετικού περιεχομένου (ΠΝΠ) της κυβέρνησης που δεσμεύει τα ταμειακά διαθέσιμα των δήμων. «Το Δημοτικό Συμβούλιο της Αθήνας, μετά και από δική μας πρόταση, καταδίκασε την πράξη νομοθετικού περιεχομένου, επιφυλάχτηκε για τη στάση του και διέκοψε τη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου. Τονίσαμε ότι η ενέργεια αυτή της κυβέρνησης είναι απαράδεκτη, εντάσσεται στους σχεδιασμούς γύρω από την έκβαση της διαπραγμάτευσης και του επώδυνου των μέτρων, που μέσω και της λειτουργίας των δήμων θα χτυπήσουν τα ήδη περιορισμένα δικαιώματα και τις ανάγκες των λαϊκών οικογενειών», υπογράμμισε.
Για νέα πραξικοπηματική ενέργεια, στην οποία, όπως υποστηρίζει η κυβέρνηση προχωρεί για να καλύψει τα προβλήματα ρευστότητας «που δημιούργησαν η ανικανότητά της για αποτελεσματική διαπραγμάτευση με τους εταίρους και τα κρυφά της σχέδια για το άδηλο μέλλον του τόπου» κάνει λόγο το ΠΑΣΟΚ. Επίσης σημειώνει ότι η σχετική διάταξη ισχύει αναδρομικά, «δηλαδή έχουν ήδη προχωρήσει αυθαίρετα στις κινήσεις αυτές και προσπαθούν να τις ψευτονομιμοποιήσουν εκ των υστέρων». Κατακρίνει δε την κυβέρνηση ότι χρησιμοποιεί «ανερυθρίαστα τη μέθοδο της ΠΝΠ που κατήγγειλαν πάντοτε ως αντικοινοβουλευτική και αντιδημοκρατική και καλούσαν τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να μην υπογράφει».
Παράλληλα υποστηρίζει ότι η ρύθμιση που επιβάλλουν στους ΟΤΑ είναι επί της ουσίας αντίθετη στο Σύνταγμα, εφόσον αφορά τοπικές υποθέσεις, ενώ τονίζει ότι αντίστοιχοι συνταγματικοί φραγμοί υπάρχουν και για άλλες κατηγορίες φορέων. «Αφού απέτυχαν – εκθέτοντας τη χώρα – στις αναζητήσεις τους σε όλο τον κόσμο να βρουν δήθεν εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης, αφού έκαναν, ουσιαστικά, εσωτερική στάση πληρωμών, αφού παίζουν με τα διαθέσιμα των ασφαλιστικών ταμείων, τώρα δείχνουν με ακόμη πιο απροκάλυπτο τρόπο το πραγματικό, αυταρχικό τους πρόσωπο, με μια κίνηση που γίνεται για πρώτη φορά μετά από πολλές δεκαετίες (το 1951)» καταλήγει το ΠΑΣΟΚ.
Έντονες αντιδράσεις από τους Δήμους και από τις Περιφέρειες
Την ακύρωση της απόφασης ζητά από την κυβέρνηση η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), η οποία προειδοποιεί ότι σε αντίθετη περίπτωση οι δήμοι θα προχωρήσουν σε δυναμικές κινητοποιήσεις. Παράλληλα, με δήλωσή του ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ κ. Γιώργος Πατούλης αναγγέλλει ότι η ένωση των δήμων θα προσφύγει άμεσα στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για να ακυρώσει δικαστικά την απόφαση του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης. Επίσης, συγκαλείται αύριο, Τρίτη, έκτακτο ΔΣ της ΚΕΔΕ, στο οποίο θα προσκληθούν οι πρόεδροι όλων των Περιφερειακών Ενώσεων Δήμων (ΠΕΔ), για να καθοριστεί το πλάνο των κινητοποιήσεων της Αυτοδιοίκησης Α’ Βαθμού.
Ήδη δημοτικά συμβούλια ετοιμάζουν αποφάσεις καταδίκης της κυβερνητικής τακτικής, ο δήμαρχος Αθηναίων κ. Γιώργος Καμίνης εξέφρασε ήδη την αντίθεσή του και μίλησε για αντισυνταγματική απόφαση που πλήττει την αυτοτέλεια της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ενώ δημοτικές παρατάξεις και εκπρόσωποι εργαζομένων στους ΟΤΑ μιλούν για απαράδεκτες κυβερνητικές μεθοδεύσεις.
Παράλληλα, έντονη ήταν η αντίδραση του προέδρου της Ενωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ) κ. Κώστα Αγοραστού, ο οποίος υπογράμμισε ότι η κυβερνητική απόφαση δημιουργεί «δημοσιονομικό πανικό, συνθήκες “παύσης πληρωμών” και ουσιαστικά σταμάτημα των έργων (δρόμοι, νοσοκομεία, σχολεία, επενδύσεις καθώς και τους εργαζόμενους σε αυτά…)». Θεωρώντας ότι η πράξη αυτή έχει δραματικές επιπτώσεις στη λειτουργία των περιφερειών και θίγει την οικονομική και διοικητική τους αυτοτέλεια, συγκαλεί αύριο, Τρίτη, το μεσημέρι έκτακτο διοικητικό συμβούλιο της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας.
Ήδη ο περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας κ. Κώστας Μπακογιάννης ανακοίνωσε ότι η Περιφέρειά προσφεύγει δικαστικά στο Συμβούλιο της Επικρατείας, ζητώντας την ακύρωση της πράξης νομοθετικού περιεχομένου και την αναστολή εφαρμογής της, καθώς και προσωρινή διαταγή αναστολής εκτέλεσης. Όπως σημειώνει, «εν μια νυκτί η κυβέρνηση ακυρώνει τη λαϊκή εντολή της Αυτοδιοίκησης και ισοπεδώνει την αυτονομία και την ανεξαρτησία του θεσμού, παραβιάζοντας ευθέως το Σύνταγμα της Ελλάδας».