Οι ανήσυχοι  βουλευτές

Την παραμονή της σύγκλησής της, για πρώτη φορά μετά τις βουλευτικές εκλογές, μια ομάδα «γαλάζιων» βουλευτών προετοίμασε μια ερώτηση για το ζήτημα αυτό. Αν προχωρούσε, θα ήταν το πρώτο οργανωμένο εσωτερικό αντάρτικο κατά της κυβέρνησης, όμως οι βουλευτές εξέτασαν προσεκτικότερα τις συνέπειες και υπαναχώρησαν. Τα μηνύματα, ωστόσο, έφτασαν στο Μέγαρο Μαξίμου, και στο non paper που λαμβάνουν οι βουλευτές για τα θέματα της επικαιρότητας διαψευδόταν ο αριθμός 300.000 αλλά όχι και η πρόθεση της κυβέρνησης να νομιμοποιήσει κάποιον άγνωστο αριθμό μεταναστών.

Δεν ήταν μόνο το δημοσίευμα του ξένου Μέσου που υποδαύλισε την ανησυχία των βουλευτών. Ηταν και οι προγενέστερες δηλώσεις των αρμόδιων υπουργών Αδ. Γεωργιάδη, ο οποίος προσδιόρισε το έλλειμμα εργατικών χεριών σε πάνω από 500.000 άτομα, και Δ. Καιρίδη και Λ. Αυγενάκη, οι οποίοι μίλησαν για 300.000 νομιμοποιήσεις. Οι αντιδράσεις ήταν δύο ειδών, αυτών που είχαν ιδεολογική αφετηρία και εκφράστηκαν κυρίως από τον Θ. Πλεύρη και όσων δεν διαφωνούσαν με την έλευση ξένων εργατών αλλά έθεταν θέμα ξεκάθαρης διαδικασίας και υπογραφής διακρατικών συμφωνιών, ώστε να μη γίνει πόλος έλξης για τα κυκλώματα η χώρα μας. Ο Δ. Μαρκόπουλος μετέφερε το κλίμα σε ανώτατα κυβερνητικά στελέχη, ενώ ανταλλάχθηαν καρφιά και στη συνεδρίαση της ΚΟ.

Την Πέμπτη είχε δημιουργηθεί η εντύπωση ότι ο Κ. Μητσοτάκης στην ομιλία του στην ΚΟ θα έκανε παρέμβαση προκειμένου να ηρεμήσουν τα πνεύματα. Αυτό δεν έγινε, όμως στη συνέχεια ανέλαβαν οι Μ. Βορίδης και Π. Μαρινάκης να κατευνάσουν τα πνεύματα. «Δεν υπάρχει καμία πρόθεση ελληνοποιήσεων» δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, ο οποίος παραδέχθηκε ότι υπάρχει ανάγκη αύξησης των εργατικών χεριών, παραπέμποντας στις αλλαγές του νέου εργασιακού νομοσχεδίου για τους… συνταξιούχους, εντείνοντας την εντύπωση ότι το Μέγαρο Μαξίμου επιχειρεί με μια κίνηση τακτικής να ηρεμήσει το κλίμα.

Οι επαφές με την Τουρκία

Αυτά γίνονται σε μια συγκυρία σχετικά ευνοϊκότερη για την Ελλάδα σε σύγκριση με άλλες νότιες μεσογειακές χώρες, επειδή στη χώρα μας δεν έρχονται ακόμα τόσο πολλοί πρόσφυγες από τις αφρικανικές χώρες. Αρα, η συνεννόηση ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία αναμένεται να επιφέρει πλήγμα στα κυκλώματα, τα οποία έχουν γιγαντωθεί.

Αμέσως μετά τις εκλογές, ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης ξεκίνησε άτυπες συνομιλίες με τον ομόλογό του Χακάν Φιντάν για το θέμα αυτό. Τα πράγματα όμως προχωρούσαν πολύ αργά μέχρι που στο υπουργείο Ναυτιλίας τοποθετήθηκε ο Χρήστος Στυλιανίδης, ο οποίος έχει διαχρονικές επαφές με την τουρκική πλευρά και χαίρει εκτίμησης από την εποχή που ήταν επίτροπος της ΕΕ. Ανάλογη ήταν η παρέμβασή του το βράδυ του μεγάλου σεισμού στην Τουρκία.

Πολύ σύντομα πραγματοποιήθηκε και η συνάντηση των δύο ηγετών Ελλάδας και Τουρκίας στη Νέα Υόρκη, οπότε το κλίμα τώρα είναι πολύ διαφορετικό. Ενδέχεται, μάλιστα, το προσεχές διάστημα να συναντηθούν οι αρχηγοί Λιμενικού των δύο χωρών, ώστε να συντονίσουν αποδοτικότερα τους ελέγχους τους.

Πολλά βέβαια θα εξαρτηθούν από την ατμόσφαιρα στην οποία θα διεξαχθεί ο πολιτικός διάλογος και η θετική ατζέντα τον Οκτώβριο, απαραίτητα βήματα πριν από την υπογραφή συμφωνίας για το Μεταναστευτικό στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας τον Δεκέμβριο στη Θεσσαλονίκη.

Η αλλαγή στάσης  από την Αγκυρα

Γιατί η Τουρκία εμφανίζεται ξαφνικά πρόθυμη να κάνει όλα τα αναγκαία βήματα για το Μεταναστευτικό; Αρμόδιες κυβερνητικές πηγές θεωρούν ότι με τον τρόπο αυτόν επικυρώνει τη στροφή της προς τη Δύση. Η Τουρκία φιλοξενεί περί τα 5 εκατομμύρια πρόσφυγες, το να στείλει μερικές χιλιάδες προς την Ελλάδα, δηλαδή προς την Ευρώπη, δεν της λύνει το πρόβλημα. Αντιθέτως, αν σε συνεργασία με τη χώρα μας προσπαθήσει να ανακόψει τις ροές και να καταπολεμήσει τα κυκλώματα διακίνησης, προσφέρει κάτι θετικό σε ένα θέμα που «καίει» την ΕΕ και κυρίως τη Γερμανία, η οποία αυτή τη στιγμή έχει σε εκκρεμότητα 200.000 αιτήσεις ασύλου. Στη Γερμανία το Μεταναστευτικό έχει μετατραπεί σε ένα από τα βασικά πολιτικά θέματα.

Ταυτόχρονα, η Τουρκία διατηρεί τα ισχυρά διαπραγματευτικά της χαρτιά που είναι το βέτο για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, η συμφωνία για τα σιτηρά με την Ουκρανία, και η σχέση της με τις ΗΠΑ και τη Ρωσία. Την Πέμπτη ο κ. Καιρίδης συμμετείχε στη Σύνοδο των υπουργών Εσωτερικών της ΕΕ. Η σύνοδος έληξε χωρίς συμφωνία για το Μεταναστευτικό, εξαιτίας της σύγκρουσης Γερμανίας – Ιταλίας σχετικά με τις εγγυήσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα στα κέντρα κράτησης και τον ρόλο των ΜΚΟ στη διευκόλυνση των αφίξεων μεταναστών. Στις 5 Οκτωβρίου έχει προγραμματιστεί Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ, και ως τότε θα αναζητηθούν συμβιβασμοί, αλλά σε κάθε περίπτωση η ΕΕ κινείται προς τη θέσπιση αυστηρότερων κανόνων.

Χρηματοδότηση για τις ροές

Η Ελλάδα, πάντως, ζήτησε και έλαβε κάποια χρηματοδότηση για να αντιμετωπίσει τις ανάγκες από τις αυξημένες ροές του καλοκαιριού, που ήταν 30.000 και αναμένεται να φτάσουν τις 40.000 ως το τέλος του χρόνου. Συγκριτικά, το 2021 εισήλθαν στην Ελλάδα 8.000 παράτυποι μετανάστες και το 2022 αυξήθηκαν σε 18.000. Εκτός από την Τουρκία, η Ελλάδα έχει κάθε λόγο να διατηρήσει κοινό βηματισμό με τη Γερμανία, καθώς οι μετανάστες που φθάνουν στην Ελλάδα δεν μένουν στη χώρα μας. Φεύγουν με κάθε τρόπο προς τη Γερμανία. Αντιστοίχως, από την Ιταλία μετακινούνται κυρίως προς τη Γαλλία. Τελευταία, παρατηρείται αύξηση των ροών από την Αίγυπτο προς τη χώρα μας, οπότε ο κ. Γεραπετρίτης ανέλαβε τις σχετικές συνεννοήσεις με την αιγυπτιακή πλευρά.