Κ. Μητσοτάκης: Ελλάδα, Κύπρος και Αίγυπτος ταυτίζονται στην καταδίκη των τουρκικών προκλήσεων - Video&Εικόνες
«Οι θέσεις μας ταυτίζονται στην καταδίκη της προκλητικής πρακτικής και της επιθετικής ρητορικής της Τουρκίας», τόνισε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης στις δηλώσεις του μετά την 9η Τριμερή Σύνοδο Κορυφής Ελλάδας- Κυπρου- Αιγύπτου που πραγματοποιείται στην Αθήνα με την συμμετοχή των ηγετών των τριών χωρών.
Ο κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε πως η παρενόχληση του ερευνητικού σκάφους Nautical Geo όπως και οι απειλές για νέες παράνομες γεωτρήσεις εντός της κυπριακής ΑΟΖ δυστυχώς δεν αφήνουν περιθώρια παρερμηνειών των προθέσεών της, προσθέτοντας ότι «δυστυχώς η ηγεσία της Άγκυρας δείχνει να μην αντιλαμβάνεται τα μηνύματα των καιρών».
«Αυτές οι βλέψεις της Τουρκίας εις βάρος των γειτόνων της στην Ανατολική Μεσόγειο προφανώς και συνιστούν μία απειλή για την ειρήνη στην ευρύτερη περιοχή», πρόσθεσε ο κ. Μητσοτάκης και συμπλήρωσε: «δεν προοιωνίζονται όμως ούτε εποικοδομητική στάση ως προς την επίλυση του Κυπριακού. Γι΄αυτό η απάντηση και των τριών χωρών μας, όπως αποτυπώνεται και στην Κοινή Διακήρυξή, είναι σαφής. Μοναδικός δρόμος προόδου είναι οι δεσμευτικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Και η πρώτη αναγκαία κίνηση είναι η επανέναρξη των διαπραγματεύσεων τις οποίες προωθεί ο γενικός γραμματέας του Οργανισμού».
Όπως τόνισε ο πρωθυπουργός, «από την πλευρά της η Ελλάδα δηλώνει τις προθέσεις της με τις πράξεις της. Θωρακίζει την άμυνά της, υπογράφει συμφωνίες συνεργασίας με όλους, πάντα υπό το φως του Διεθνούς Δικαίου και διαμορφώνει συμμαχίες που εδραιώνουν τον στρατηγικό της ρόλο στην ευρύτερη περιοχή, ταυτόχρονα όμως και την ισχύ της ασφάλειας, της διεθνούς νομιμότητας και της ειρήνης».
«Τόσο η Ελλάδα όσο και η Κύπρος έχουμε υπογράψει συμφωνίες οριοθέτησης με την Αίγυπτο που βασίζονται στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και που ήταν προϊόν μακροχρόνιων, αλλά καλόπιστων και ειλικρινών διαπραγματεύσεων. Με τις υποδειγματικές αυτές συμφωνίες δείξαμε τον δρόμο για την οικοδόμηση σχέσεων συνεργασίας και καλής γειτονίας μακριά από λογικές επιβολής μονομερούς αυθαιρεσίας, πολιτικής κανονιοφόρων, απειλών πολέμου, πρακτικών που σίγουρα δεν ανήκουν στον 21ο αιώνα», συμπλήρωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Η ενέργεια καθίσταται γέφυρα μεταξύ της Αιγύπτου προς την Ευρώπη
Αναφερόμενος στο ζήτημα της ενέργειας λίγο μετά και την υπογραφή Μνημονίου που αφορά στη διασύνδεση των τριών χωρών για τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας, ο πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι «η ενέργεια καθίσταται όχι μόνο σημείο συνάντησης των κοινών μας συμφερόντων και στρατηγικό προτέρημα των κρατών μας, αλλά και γέφυρα μεταξύ της Αιγύπτου προς την Ευρώπη, καθώς η πρώτη μπορεί να αναλάβει κομβικό ρόλο στην ενεργειακή ασφάλεια της δεύτερης».
«Σε μία εποχή μεγάλων αναταράξεων στην ενεργειακή αγορά, η Αίγυπτος μετέχει αποφασιστικά στο μεσογειακό δίκτυο μεταφοράς φυσικού αερίου και ηλεκτρισμού. Και στο δίκτυο αυτό συμμετέχουν πια -και με την υπογραφή του σχετικού Μνημονίου- ενεργά και η Ελλάδα και η Κύπρος», σημείωσε ο κ. Μητσοτάκης, προσθέτοντας ότι «ταυτόχρονα, σε μία εποχή όπου αναζητούμε διαφοροποίηση των ενεργειακών μας πηγών, η Αίγυπτος μπορεί να γίνει και πάροχος ηλεκτρικού ρεύματος το οποίο θα παράγεται κυρίως από τον ήλιο. Και σταθμός του προς την Ευρώπη θα είναι στο εξής η Ελλάδα. Με άλλα λόγια και οι τρεις χώρες μας αναβαθμίζονται ως ενεργειακοί πόλοι της Μεσογείου με ευρύτερη σημασία», πρόσθεσε.
Κοινή Διακήρυξη
Στην Κοινή Διακήρυξη των ηγετών των τριών χωρών εκπέμπονται πολλαπλά μηνύματα προς την γειτονική χώρα. Υπογραμμίζεται η «σημασία του σεβασμού της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων όλων των κρατών στις θαλάσσιες ζώνες τους σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, όπως αντικατοπτρίζεται στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS)».
«Στο πλαίσιο αυτό, απορρίψαμε τις παράνομες γεωτρήσεις και σεισμικές έρευνες από τουρκικά σκάφη στην κυπριακή ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδα, σε θαλάσσιες περιοχές που έχουν ήδη οριοθετηθεί σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Επίσης, επαναλάβαμε την καταδίκη μας για τις συνεχείς παραβιάσεις του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου και των χωρικών υδάτων στο Αιγαίο Πέλαγος και όλες τις άλλες παράνομες δραστηριότητες σε περιοχές που βρίσκονται εντός της υφαλοκρηπίδας της Ελλάδας, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου. Ως εκ τούτου, ζητήσαμε από την Τουρκία να απέχει, με συνέπεια και ειλικρίνεια, από προκλήσεις και μονομερείς ενέργειες που παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της παρενόχλησης ερευνητικών σκαφών έγκυρα αδειοδοτημένων από την Ελλάδα ή την Κύπρο, συμβάλλοντας έτσι σε δημιουργία συνθηκών ευνοϊκών για διάλογο. Υπογραμμίσαμε ότι παραγωγικός διάλογος προσανατολισμένος σε αποτελέσματα δεν μπορεί να διεξαχθεί σε ένα επιθετικό περιβάλλον ή υπό την απειλή χρήσης βίας”, αναφέρεται στην Κοινή Διακήρυξη.
Όσον αφορά το Κυπριακό , επιβεβαιώνεται “η ισχυρή υποστήριξή μας σε μια δίκαιη, συνολική και βιώσιμη διευθέτηση σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών που απαιτούν διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία με ενιαία κυριαρχία, ενιαία διεθνή προσωπικότητα και ενιαία ιθαγένεια, καθώς και σύμφωνα με το κεκτημένο, τις αξίες και τις αρχές της ΕΕ».
«Αναφορικά με τα Βαρώσια, μνημονεύσαμε την Προεδρική Δήλωση του Συμβουλίου Ασφαλείας της 23ης Ιουλίου 2021, η οποία επαναβεβαίωσε το καθεστώς των Βαρωσίων, όπως ορίζεται σε προηγούμενα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, συμπεριλαμβανομένων των ψηφισμάτων 550 (1984) και 789 (1992), καταδίκασε την ανακοίνωση στην Κύπρο, την 20η Ιουλίου 2021, από Τούρκους και Τουρκο-Κύπριους ηγέτες σχετικά με περαιτέρω άνοιγμα μέρους της περιφραγμένης με συρματοπλέγματα περιοχής των Βαρωσίων, ζήτησε την άμεση αντιστροφή της πορείας αυτών των ενεργειών και την αντιστροφή όλων των βημάτων που πραγματοποιήθηκαν στα Βαρώσια από τον Οκτώβριο του 2020 και υπογράμμισε τη σημασία του πλήρους σεβασμού και εφαρμογής των Αποφάσεων του, συμπεριλαμβανομένης της μεταβίβασης των Βαρωσίων υπό τη διοίκηση των Η.Ε.», τονίζεται, ενώ υπογραμμίζεται η ανάγκη «επανεκκίνησης των διαπραγματεύσεων από το σημείο που είχαν σταματήσει και εκφράσαμε την υποστήριξή μας για τον διορισμό Ειδικού Συμβούλου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών με την εντολή να ενεργοποιηθεί με όλους εμπλεκόμενους, προκειμένου να επανεκκινηθεί η διαπραγματευτική διαδικασία. Επίσης τονίσαμε ότι μια συμφωνημένη, συνολική και βιώσιμη λύση του Κυπριακού δεν θα είναι προς όφελος μόνο της Κύπρου, των Ελληνο-Κυπρίων και των Τουρκο-Κυπρίων, αλλά θα συμβάλει επίσης καθοριστικά στην ειρήνη και σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή».
Οι τρεις ηγέτες στέλνουν μήνυμα και σε ότι αφορά την Λιβύη υπενθυμίζοντας ότι «το Μνημόνιο Κατανόησης για την Οριοθέτηση Περιοχών Θαλάσσιας Δικαιοδοσίας στη Μεσόγειο και το Μνημόνιο Κατανόησης Στρατιωτικής Συνεργασίας και Συνεργασίας Ασφάλειας που υπεγράφησαν τον Νοέμβριο 2019 μεταξύ Τουρκίας και κ. Fayez El Saraj, παραβιάζουν αντιστοίχως το διεθνές δίκαιο και το εμπάργκο όπλων των ΗΕ στη Λιβύη, και πως αμφότερα υπονομεύουν την περιφερειακή σταθερότητα· επιπλέον, το Μνημόνιο Κατανόησης για την οριοθέτηση περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας στη Μεσόγειο παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται με το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει έννομα αποτελέσματα».
Όσον αφορά την Λιβύη, αναγνωρίζεται «η πρόοδος που έχει επιτευχθεί στην πολιτική διαδικασία έως τώρα, επαναλάβαμε τη σημασία διατήρησης του συμφωνηθέντος στον Οδικό Χάρτη χρονοδιαγράμματος για τη διεξαγωγή ελεύθερων και δίκαιων εκλογών την 24η Δεκεμβρίου 2021, χωρίς ξένη παρέμβαση».
«Ο σεβασμός της εκεχειρίας και του εμπάργκο όπλων, καθώς και η απόσυρση όλων των ξένων δυνάμεων και μισθοφόρων είναι απαραίτητα για την ειρήνη και σταθερότητα στη χώρα. Επαινέσαμε τον κομβικό ρόλο της Μικτής Στρατιωτικής Επιτροπής 5+5, μέσω της οποίας έχουν γίνει πολλά απτά θετικά βήματα, ιδιαίτερα το άνοιγμα της Παράκτιας Οδού και η ανταλλαγή κρατουμένων στις δύο πλευρές. Συνολικά, αναγνωρίσαμε ότι πολλές προκλήσεις παραμένουν και πρέπει να αντιμετωπισθούν, εάν στόχος είναι η διαδικασία να οδηγήσει στην ενοποίηση της χώρας και των θεσμών της», τονίζεται στην Διακήρυξη.
Ν. Αναστασιάδης: Απαράδεκτη η θέση της Τ/Κ πλευράς για δύο ανεξάρτητα κράτη στην Κύπρο
Η Τουρκία πρέπει να καταλάβει ότι θα ωφεληθεί και η ίδια από μια επίλυση του Κυπριακού στη βάση αρχών και ψηφισμάτων του ΟΗΕ, και όχι στη βάση μιας επεκτατικής πολίτικης, τόνισε μεταξύ άλλων ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, κατά τη διάρκεια των δηλώσεών του μετά την τριμερή διάσκεψη.
«Ο διάλογος είναι η μόνη λύση, και επιτέλους η Τουρκία πρέπει να αντιλαμβάνεται πως πολύ περισσότερο θα ωφεληθεί εάν συμβάλλει στην υποβοήθησης λύσης του Κυπριακού στη βάση αρχών, και όχι στη βάση μιας επεκτατικής και αναθεωρητικής πολιτικής που την χαρακτηρίζουν τελευταία και την κατηγοριοποιούν στις χώρες-ταραξίας, στις χώρες με επεκτατικές διαθέσεις» είπε ο κ. Αναστασιάδης αναφερόμενος στις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό.
Ξεκαθάρισε ακόμη ότι είναι «απαράδεκτη η νέα θέση της Τ/Κ πλευράς για δυο ανεξάρτητα κράτη» και πρόσθεσε ότι κατά την πρόσφατη συνάντηση στη Νέα Υόρκη κατά την οποία ο ΓΓ του ΟΗΕ «στην προσπάθεια να δημιουργήσει συνθήκες που θα επέτρεπαν την συναντίληψη για το ποια θα πρέπει να είναι η λύση, που διαγράφεται μέσα από τα ψηφίσματα και τις αποφάσεις του ΟΗΕ και του Συμβουλίου Ασφαλείας» η Τουρκοκυπριακή απάντηση ήταν «η επανάληψη της θέσης ότι δεν πρόκειται να αρχίσει διάλογος αν πρώτα δεν αναγνωριστεί ισότητα του παράνομου Τ/Κ μορφώματος, με το νόμιμο καθεστώς της διεθνώς αναγνωρισμένης Κυπριακής Δημοκρατίας».
Όπως είπε ο κ. Αναστασιάδης η πρόταση του ΓΓ ήταν ο διορισμός ειδικού αντιπροσώπου που θα καλλιεργούσε τις προοπτικές κλίματος επανέναρξης διαλόγου. «Δεν επετεύχθη η πρόθεση του ΓΓ με αποτέλεσμα σήμερα να είμαστε σε ένα αδιέξοδο. Η βούλησή μας είναι να εμπλακούμε σε διάλογο όχι να εκτραπούμε του διεθνούς δικαίου, αλλά να εφαρμόσουμε τα ψηφίσματα του ΟΗΕ, να εφαρμόσουμε όλα εκείνα που θα δημιουργήσουν τις προοπτικές ενός ευρωπαϊκού κράτους όπως είναι η Κυπριακή Δημοκρατία, προστατεύοντας όχι μόνο τα ανθρώπινα δικαιώματα των Ε/Κ αλλά και των Τ/Κ».
Ο κ. Αναστασιάδης είπε ότι η αποφασιστικότητα και οι προσπάθειες που καταβάλλει από κοινού τόσο με τον κ. Μητσοτάκη στο πλαίσιο της ΕΕ, όσο και με τον κ. Σίσι στο πλαίσιο του οργανισμού ισλαμικής διάσκεψης, στοχεύουν στην διπλωματική ενεργοποίηση με απώτερο σκοπό τον διάλογο.
«Δεν μπορεί οι χώρες της ανατολικής Μεσογείου να συνεργάζονται στενά μεταξύ τους, να αποτελούν πυλώνα σταθερότητας και ειρήνης και η μόνη που διαταράσσει το Διεθνές Δίκαιο να είναι η Τουρκία» είπε ο κ. Αναστασιάδης και πρόσθεσε: «Οι τριμερείς συναντήσεις δεν αποκλείουν κανέναν, στοχεύουν στην σταθερότητα, και η Τουρκία είναι ευπρόσδεκτη αρκεί να σέβεται το διεθνές δίκαιο και την κυριαρχία των γειτόνων της».
Κατηγόρησε την Τουρκία για αδιαλλαξία και «για τις παραβιάσεις που γίνονται στην ΑΟΖ της Κύπρου κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου της θάλασσας, την παραβίαση του καθεστώτος της Αμμοχώστου, στην πρόσφατη εκμίσθωση -όχι γης που ανήκε σε Τ/Κ αλλά σε Ε/Κ- υπό κατοχή περιουσίας που δόθηκε με μακροπρόθεσμη μίσθωση στην Τουρκία για ευκόλως κατανοητούς στόχους που επιδιώκει η Τουρκία. Στη δημιουργία βάσης για μη επανδρωμένα αεροπλάνα και στη δημιουργία στρατιωτικού λιμένος στην περιοχή. Το χειρότερο όμως είναι ότι πέρα από την επιδεινωμένη προκλητικότητα της αναθεωρητικής πολιτικής, που δεν αντιμετωπίζεται μόνο στην περίπτωση στην Κύπρου αλλά εκτείνεται στο Αιγαίο στη Συρία τη Λιβύη το Ιράκ και αλλού, υπάρχει μια πολιτική -η Γαλάζια Πατρίδα- με την οποία θέλει ο κ. Ερντογάν να ελέγχει την περιοχή και πέραν αυτής», τόνισε ο κ. Αναστασιάδης.
Τέλος εξέφρασε τις “θερμότατες ευχαριστίες για την θερμότατη φιλοξενία και την εξαίρετη διοργάνωση και την ατζέντα της διάσκεψης”.
Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι: Στηρίζουμε την δίκαιη επίλυση του κυπριακού
«Στηρίζουμε την δίκαιη επίλυση του κυπριακού επί τη βάση του διεθνούς δικαίου και των ψηφισμάτων του ΟΗΕ», τόνισε μεταξύ άλλων ο Αιγύπτιος πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι. «Συζητήσαμε και το θέμα της τρομοκρατίας, αλλά και την παράνομη μετανάστευση».
Παράλληλα όπως είπε «πρόθεση μας είναι να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας στον τομέα της ενέργειας και επισημαίνω τη σημασία της υπογραφής σήμερα του μνημονίου συνεργασίας της τριμερούς ηλεκτρικής διασύνδεσης». Ο Αιγύπτιος πρόεδρος τόνισε ότι «θεωρούμε αυτό το ως προοίμιο της γενικότερης ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Ευρώπη. Μεγάλο σχέδιό μας είναι η ίδρυση του φόρουμ φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου για την αξιοποίηση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων όλων των χωρών με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο».
Ολοκληρώνοντας τις δηλώσεις του, ο πρόεδρος της Αιγύπτου ανέφερε: «Παρουσιάσαμε την προσέγγιση της Αιγύπτου για τα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά και τις συνθήκες υπό τις οποίες κάθε άνθρωπος θα αισθάνεται ασφαλής. Να σας ευχαριστήσω για τις προσπάθειες που καταβάλλετε για την ενίσχυση της τριμερούς συνεργασίας και αναμένω να σας φιλοξενήσω την 10η Σύνοδο Κορυφής της Τριμερούς Συνεργασίας Ελλάδος – Κύπρου – Αιγύπτου».
Νωρίτερα, παρουσία των τριών ηγετών υπεγράφησαν από τους αρμόδιους υπουργούς Ενέργειας Μνημόνιο Συνεργασίας για τη διασύνδεση των ηλεκτρικών δικτύων των τριών χωρών, καθώς και για τη συνεργασία σε θέματα Αποδήμων. Μάλιστα η υπογραφή αυτού του Μνημονίου Συνεργασίας έρχεται σε μια περίοδο που η συζήτηση για την εφοδιαστική αλυσίδα και την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης βρίσκεται στην κορυφή του προβληματισμού στις Βρυξέλλες, ενώ το θέμα θα απασχολήσει και την επικείμενη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Όπως ανέφεραν κυβερνητικές πηγές, η 9η Τριμερής Σύνοδος Κορυφής Ελλάδας-Αιγύπτου-Κύπρου σηματοδοτεί την επαναβεβαίωση της στρατηγικής σημασίας που αποδίδει ο πρωθυπουργός στο πλέγμα περιφερειακών σχημάτων συνεργασίας, τα οποία βασίζονται σε κοινές αντιλήψεις για σειρά κρίσιμων ζητημάτων, καθώς και τη δυναμική συνεργασίας σε σειρά από τομείς με βασικό τον τομέα της ενέργειας.