Η κατακόρυφη κλιμάκωση στις σχέσεις Ηνωμένων Πολιτειών – Ιράν προκαλούν παγκόσμια ανησυχία και βαθύ και έντονο προβληματισμό σε όλες τις χώρες της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου, περιλαμβανομένης και της Ελλάδας, η οποία έχει πλήρη αντίληψη ότι οι αλληλένδετες εξελίξεις των ημερών θα καθορίσουν την πορεία της περιοχής μας τα επόμενα χρόνια με τρόπους που ακόμα δεν είναι σαφείς.
Προ καιρού, όταν άρχισε η προετοιμασία της επίσκεψης του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στις Ηνωμένες Πολιτείες, πρώτο θέμα στην ατζέντα του ενδιαφέροντος ήταν η κλιμακούμενη τουρκική προκλητικότητα στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Οι τελευταίες εξελίξεις, ωστόσο, διευρύνουν κατά πολύ το πάζλ των εξελίξεων και εκ των πραγμάτων αναδιαμορφώνουν και κυρίως ενισχύουν τους στόχους και τις προτεραιότητες. Και αυτό για τρεις λόγους :
- Γιατί ενισχύεται ο ρόλος της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας σε μια «θάλασσα» αστάθειας
- Γιατί η Αθήνα παραμένει από τους σταθερούς και πλέον αξιόπιστους συμμάχους των Ηνωμένων Πολιτειών
- Γιατί, επιπρόσθετα, η Ελλάδα διατηρεί παραδοσιακά ισχυρούς ιστορικούς, πολιτιστικούς, οικονομικούς και θρησκευτικούς δεσμούς με τον Αραβικό Κόσμο
Υπό τα νέα δεδομένα, λοιπόν, η εμβάθυνση των σχέσεων της Αθήνας – Ουάσιγκτον, για την οποία η κυβέρνηση εργάζεται συστηματικά και σταθερά όλο το τελευταίο διάστημα, αναμένεται να επισφραγιστεί στη διάρκεια των συναντήσεων που θα έχει ο Πρωθυπουργός στο υπερατλαντικό του ταξίδι.
Aυξανόμενο τo αμερικανικό ενδιαφέρον για τις σχέσεις των δύο χωρών
Ηδη, άλλωστε, οι ΗΠΑ καταδεικνύουν με μία σειρά ενεργειών και δηλώσεων το αυξανόμενο αμερικανικό ενδιαφέρον για τη σύσφιξη και εμβάθυνση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών. Και αυτό, παρά τις κατά καιρούς αντιφατικές δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου Τράμπ, ο οποίος, ωστόσο, είναι προφανές ότι το μονο που δεν θέλει την ώρα που έχει «ανάψει το φιτίλι»στις σχέσεις ΗΠΑ-ΙΡΑΝ, είναι να πάρει «φωτιά» και η Ανατολική Μεσόγειος με τις προκλητικές κινήσεις του Ερντογάν.
- Υπό αυτό το πρίσμα, δεν είναι τυχαίο ότι οι κινήσεις της Ελληνικής διπλωματίας για τη διαμόρφωση μιας αμυντικής ομπρέλας απέναντι στις απειλές στης Άγκυρας, έτυχαν θερμής υποδοχής εκ μέρους των Ηνωμένων Πολιτειών.
Υπενθυμίζεται ότι στον αμυντικό τομέα, υπεγράφη τον Οκτώβριο στην Αθήνα η νέα συμφωνία αμυντικής συνεργασίας ανάμεσα στην Ελλάδα και τις ΗΠΑ από τον Νίκο Δένδια και τον ομόλογό του Μάικ Πομπέο. Πρόκειται για την υπογραφή του Πρωτοκόλλου Τροποποίησης της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (Mutual Defense Cooperation Agreement – MDCΑ), το οποίο έχει επιταχύνει σημαντικά τον βηματισμό της συμμαχικής σχέσης Αθήνας-Ουάσινγκτον, αναβαθμίζοντας τον στρατηγικό ρόλο της Ελλάδας. Να σημειωθεί επίσης ότι ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, έχει αναπτύξει ιδιαίτερα καλές σχέσεις με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, όπως και ο Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Μάικλ Πενς, οι οποίοι, μάλιστα, διοργανώνουν δείπνο προς τιμήν του Πρωθυπουργού με προσκεκλημένους περίπου 300 σημαντικούς παράγοντες των ΗΠΑ από τους τομείς της πολιτικής, της οικονομίας και της επιστήμης.
Η αμυντική συνεργασία Ελλάδας – ΗΠΑ στο επίκεντρο των συνομιλιών
Στην ατζέντα των συνομιλιών θα βρεθεί η ενίσχυση της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας σε συνεργασία με τις HΠΑ μέσω και της αναβάθμισης των F16 ενώ στο τραπέζι των συνομιλιών θα τεθεί και η προοπτική αγοράς F35 καθώς και η συμπαραγωγή drones. – δύο ζητήματα, τα οποία, ωστόσο, εξαρτώνται από τις μελλοντικές δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας.
Στο πλαίσιο της ανάδειξης της Ελλάδας ως βασικού εταίρου των ΗΠΑ, είναι σημαντική και η αναβάθμιση των σχέσεων με το Ισραήλ που αποτελεί επίσης σταθερό σύμμαχο των ΗΠΑ.
Ο ενισχυμένος ρόλος της Ελλάδας, ως δύναμη σταθερότητας εκφράζεται και στον ενεργειακό τομέα, αφού η χώρα μας αποτελεί πλέον μέρος και του ενεργειακού σχεδιασμού των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή. Με την ενσωμάτωση, μάλιστα, της EastMed Act στον προϋπολογισμό της γενικής κυβέρνησης των ΗΠΑ, ο αγωγός EastMed, θεωρείται πλέον και με την αμερικανική σφραγίδα ως ζωτικής σημασίας για τα συμφέροντα της Δύσης. Στο νομοσχέδιο που πέρασε από το Κογκρέσο συμπεριλαμβάνονται διατάξεις στήριξης της Ελλάδας και της Κύπρου και διατάξεις κατά της Τουρκίας, σχετικές με το πρόγραμμα των μαχητικών αεροσκαφών F-35 και των ρωσικών συστημάτων S-400.
Οι διατάξεις στήριξης της Ελλάδας και της Κύπρου αφορούν στην άρση του αμερικανικού εμπάργκο πώλησης όπλων στην Κύπρο, στην ίδρυση ενεργειακού κέντρου συνεργασίας ανάμεσα στις ΗΠΑ, στην Ελλάδα, στην Κύπρο, στο Ισραήλ και των υπόλοιπων χωρών που θα αναμειχθούν στον EastMed και στην παρακολούθηση των επικίνδυνων και κακόβουλων δραστηριοτήτων στην ανατολική Μεσόγειο.
Η συμφωνία αμοιβαίας αμυντικής συνεργασίας (MDCA) Ελλάδας-ΗΠΑ, προβλέπει τη χρήση μέρους των υποδομών στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης από τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις, αλλά θα χρησιμοποιηθεί και για τις εισαγωγές υγροποιημένου αμερικανικού φυσικού αερίου μέσω της προωθούμενης κατασκευής πλωτού σταθμού αεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG). Το γεγονός αυτό συμβάλει επίσης στην αναβάθμιση του ρόλου της Ελλάδας στην ενεργειακή σκακιέρα των Βαλκανίων και της Ανατολικής Ευρώπης. Οι εταιρίες Gastrade και Gaslog, έχουν ήδη δρομολογήσει την λειτουργία πλωτού σταθμού επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου στα ανοικτά της Αλεξανδρούπολης.
Πηγή: economico.gr