Το πρώτο, κομβικής σημασίας βήμα, μιας ευρύτερης στρατηγικής που αναδεικνύει την Ελλάδα σε καθοριστικό παράγοντα των εξελίξεων στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου γίνεται σήμερα με την υπογραφή ( στις 18.30 ) από τους πρωθυπουργούς της Ελλάδας και του Ισραήλ κ.κ. Μητσοτάκη και Νιετανιάχου και τον πρόεδρο της κυπριακής Δημοκρατίας κ. Αναστασιάδη, της διακρατικής συμφωνίας για την κατασκευή του αγωγού EastMed.
Πρόκειται για ένα έργο μείζονος σημασίας για την Αθήνα, καθώς, σε συνδυασμό με την κατασκευή του πλωτού σταθμού αεριοποίησης ανοιχτά της Αλεξανδρούπολης και την λειτουργία του αγωγού TAP η συμφωνία για κατασκευή του EastMed βάζει την Ελλάδα για τα καλά στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη. Εξίσου σημαντικό είναι το έργο και για την Ευρώπη, η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές ρωσικού αερίου, καθώς θα μεταφέρει στα κράτη-μέλη της φυσικό αέριο από άλλες πηγές και άλλους δρόμους.
Μετά τη σημερινή υπογραφή της Διακρατικής Συμφωνίας, έχει ήδη προγραμματιστεί η διεξαγωγή του EastMed Gas Forum στο Κάιρο στις 15-16 Ιανουαρίου.
Πρόκειται για το φόρουμ για το φυσικό αέριο της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, που τείνει να μετατραπεί σε οργανισμό συνεργασίας σε μόνιμη βάση. Σε αυτό συμμετέχουν, εκτός από την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ, η Αίγυπτος, η Ιορδανία και η Παλαιστινιακή Αρχή. Συμμετέχουν δηλαδή κράτη τα οποία είχαν και εξακολουθούν να έχουν διαφορές μεταξύ τους, στέλνοντας το μήνυμα ότι η πρόοδος πρέπει να υπερβεί τις διαφορές.
Ειδικότερα, όπως επισημαίνουν κυβερνητικές πηγές, η συμφωνία έχει στρατηγική σημασία για τέσσερις λόγους :
- Οδηγεί σε ένα έργο οικονομικά βιώσιμο και στηριγμένο στο Διεθνές Δίκαιο
- Υπηρετεί τα συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά την ενεργειακή τροφοδοσία και ασφάλεια
- Παρέχει βάση αναβαθμισμένης συνεργασίας της Ελλάδας με όλες τις χώρες της περιοχής
- Αναβαθμίζει τη γεωπολιτική θέση της χώρας μας και είναι σημαντικά επωφελής οικονομικά
Οι δυνατότητες του έργου
Από τις μελέτες που ήδη έχουν γίνει έχει αποδειχθεί η τεχνική σκοπιμότητα, η οικονομική βιωσιμότητα και η εμπορική ανταγωνιστικότητα του έργου. Επιπλέον, διεξήχθη με επιτυχία προκαταρκτική εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Το κόστος της επένδυσης εκτιμάται περίπου σε 5,2 δισεκατομμύρια ευρώ για χωρητικότητα 10 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων αερίου ανά έτος.
Το έργο θα συμβάλλει στη βελτίωση της ολοκλήρωσης της αγοράς περιοχών που σήμερα είναι απομονωμένες ενεργειακά -όπως η Κύπρος και ορισμένες ελληνικές περιφέρειες- στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και τη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού της Ευρώπης, αλλά και στη μείωση του λογαριασμού των καταναλωτών για το φυσικό αέριο σε ολόκληρη την ΕΕ.
Η σημασία του αγωγού για την Ευρώπη και η στάση της Κομισιόν
Ο EastMed είναι μείζονος σημασίας για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές ρωσικού αερίου, καθώς θα μεταφέρει στα κράτη-μέλη της φυσικό αέριο από άλλες πηγές και άλλους δρόμους.
Μπορεί, δηλαδή, να απαντήσει στο πολύ σημαντικό για την Ευρώπη ζητούμενο για διαφοροποίηση των πηγών και των οδεύσεων φυσικού αερίου. Η στάση της ΕΕ είναι απολύτως θετική αφού η Κομισιόν έχει ήδη αποφασίσει τη χρηματοδότηση των τελικών τεχνικών μελετών του αγωγού με 34,5 εκατομμύρια ευρώ, που καλύπτουν περίπου το μισό κόστους τους.
Τι σημαίνει η απουσία της Ιταλίας από την τελετή
Όπως σημειώνουν κυβερνητικές πηγές, η Ιταλία είναι ανοιχτή για να ακολουθήσει αμέσως μετά την υπογραφή της συμφωνίας από Ελλάδα, Κύπρο και Ισραήλ, καθώς είναι θετική επί της αρχής, αλλά έχει κάποια ζητήματα που αφορούν την εσωτερική και περιβαλλοντική πολιτική της. Έχει συμφωνήσει δε στην χρηματοδότηση από την ΕΕ των προκαταρκτικών μελετών για τον EastMed.
Άλλωστε, υπουργός Οικονομικής Ανάπτυξης της Ιταλίας Stefano Patuanelli απέστειλε στις 31 Δεκεμβρίου επιστολή στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Θα ήθελα να εκφράσω τις πιο θερμές μου ευχές για την επιτυχία της πρωτοβουλίας, την οποία η Ιταλία συνεχίζει να στηρίζει και στα πλαίσια των Ευρωπαϊκών Σχεδίων Κοινού Ενδιαφέροντος PCI (Project of Common Interest)».
Η στάση των ΗΠΑ
Οι ΗΠΑ έχουν κάθε λόγο να στηρίξουν τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας της Ευρώπης, η οποία σήμερα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές ρωσικού αερίου. Οι πρόσφατες ενέργειες της Ουάσιγκτον για δυνητική επιβολή κυρώσεων σχετικά με τους υπό κατασκευή αγωγούς Nord Stream 2 και TurkStream καταδεικνύουν την στάση των ΗΠΑ όσον αφορά την κυριαρχία του ρωσικού αερίου στην ευρωπαϊκή αγορά.
Όπως τόνισε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνέντευξή του στο Βήμα της Κυριακής, «η ψήφιση στις ΗΠΑ της νομοθεσίας EastMed Act αποτελεί ιστορική εξέλιξη. Η στήριξη στον αγωγό EastMed από τις Ηνωμένες Πολιτείες αναγνωρίζει την ανάγκη να διαφοροποιηθούν οι πηγές ενέργειας της Ευρώπης».
Υπενθυμίζεται πως ο αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Φράνσις Φάνον έλαβε μέρος στην τριμερή συνάντηση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ για ενεργειακά θέματα που πραγματοποιήθηκε στις αρχές Αυγούστου στην Αθήνα.
Το σημερινό πρόγραμμα
Στις 10:00, ο Πρωθυπουργός θα συναντηθεί στο Μέγαρο Μαξίμου με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη.
Στις 14:00, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα υποδεχτεί στο Μέγαρο Μαξίμου τον Πρωθυπουργό του Ισραήλ Benjamin Netanyahu. Θα ακολουθήσει γεύμα.
Στις 18:00 ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα μεταβεί στο Ζάππειο Μέγαρο, όπου στις 18:10 θα συμμετάσχει σε τριμερή συνάντηση με τον κ. Αναστασιάδη και τον κ. Netanyahu.
Θα ακολουθήσει, στις 18:30, η τελετή υπογραφής της διακρατικής συμφωνίας για τον αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου EastMed από τους Υπουργούς Ενέργειας, παρουσία των τριών ηγετών. Στη συνέχεια οι τρεις ηγέτες θα κάνουν δηλώσεις στους εκπροσώπους των ΜΜΕ. Ενώ στις 20:00, οι τρεις ηγέτες θα παρακαθήσουν σε δείπνο.
Τη Διακυβερνητική Συμφωνία θα υπογράψουν ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κωστής Χατζηδάκης και οι ομόλογοί του, από το Ισραήλ, ο κ. Yuval Steinitz και από την Κύπρο, ο κ. Γιώργος Λακκοτρύπης.
Μάλιστα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας απηύθυνε πρόσκληση προς τους πρώην υπουργούς Ενέργειας, Γιώργο Σταθάκη και Πάνο Σκουρλέτη από τον ΣΥΡΙΖΑ και Γιάννη Μανιάτη από το Κίνημα Αλλαγής να παραστούν στην τελετή υπογραφής της Διακυβερνητικής Συμφωνίας μεταξύ της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ για τον αγωγό φυσικού αερίου EastMed.
Πηγή: economico.gr