Φαίνεται πως η κυβέρνηση δεν “βάζει” μυαλό και ψάχνει ξανά νέους τρόπους να “συγκρουστεί” με τον Γερμανό Υπουργό Οικονομικών. Η κόντρα που ξέσπασε χθες ανάμεσα στην ελληνική κυβέρνηση και τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε φαίνεται πως θα συνεχιστεί, μιας και κυβερνητικά στελέχη κλιμακώνουν για δεύτερη ημέρα την αντιπαράθεση.
Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή. Η κυβέρνηση σήκωσε το γάντι που πέταξε ο Β. Σόιμπλε για την «τύχη» του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα, με έμμεση επαναφορά του Grexit -όπως υπονοούσε η αναφορά του στη… στάμνα που πάει συχνά στη βρύση και μπορεί να σπάσει. Πλέον, η προαναγγελθείσα σύγκρουση του Μαξίμου με τους «σκληρούς του Βερολίνου» πέρασε στο κυρίως θέμα -μετά τον πρόλογο της οξύτατης αντιπαράθεσης που είχε μόλις προ δύο ημερών με τη γερμανική Die Welt.
Η απάντηση της κυβέρνησης, δια της εκπροσώπου της Ολγας Γεροβασίλη, ήταν πάλι άμεση και ευθεία, αφενός καλώντας τον κ. Σόιμπλε «να διαχωρίσει τη θέση του από την απαράδεκτα σκληρή στάση του ΔΝΤ» και, αφετέρου, με την ειρωνική αναφορά: «Ευτυχώς που ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών πασχίζει να “κρατήσει τη στάμνα γερή”».
Από την πλευρά του, ο Υφυπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Μάρδας υποστήριξε πως η ελληνική κυβέρνηση απαντά με τον δέοντα τρόπο στον κ. Σόιμπλε. Μάλιστα, τον χαρακτήρισε πολύ σκληρό πολιτικό και σκληρό άνθρωπο.
Κυβερνητικά στελέχη εκτιμούν ότι η νέα σύγκρουση θα είναι ιδιαίτερα σκληρή, σύμφωνα με τα όσα αναφέρει και το αναλυτικό ρεπορτάζ του euro2day. Πίσω από τη στάση του Γερμανού ΥΠΟΙΚ (σ.σ. «και όχι συνολικά της γερμανικής κυβέρνησης») βλέπουν προσπάθειες να σκληρύνει το ελληνικό πρόγραμμα σε θέματα αιχμής, όπως το ασφαλιστικό και το εργασιακό, που όμως, όπως σημειώνουν, μόνο μέσω του ΔΝΤ μπορούν να ευοδωθούν, λόγω των «ευρωπαϊκών κεκτημένων».
Κατά τις ίδιες πηγές, ο κ. Σόιμπλε επιχείρησε να μπλοκάρει την (μέχρι τώρα) πορεία της αξιολόγησης, είτε συνδέοντας την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, ώστε «να φτάσουμε στο κούρεμα καταθέσεων τον Ιανουάριο» («κάτι που απέτρεψε ο Μάριο Ντράγκι»), είτε με τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας («εδώ συνέβαλε ο Φρ. Ολάντ, παίρνοντας επισήμως θέση υπέρ της προστασίας της στέγης»).
«Δεν χρειαζόμαστε το ΔΝΤ λόγω ανακεφαλαιοποίησης»
Την πρόθεση της κυβέρνησης να οδηγήσει το Ταμείο σε «έξοδο» από το ελληνικό πρόγραμμα («και από την Ευρώπη», κατά στελέχη της) έδειξε πρώτος ο Υπουργός Επικρατείας και στενός συνεργάτης του Πρωθυπουργού, Νίκος Παππάς, την Παρασκευή, με δήλωσή του σε ιταλική εφημερίδα.
Χθες, μέσω της ΕΡΤ, ο κ. Τσίπρας εμφανίσθηκε πιο διπλωματικός, καλώντας το ίδιο το ΔΝΤ να αποφασίσει τι ακριβώς θέλει, φωτογραφίζοντας ωστόσο μία τέτοια προοπτική. Οι πληροφορίες μάλιστα επιμένουν ότι είχε θέσει το θέμα στον Αμερικανό ΥΠΕΞ Τζον Κέρι, κατά την προ ημερών επίσκεψή του στην Αθήνα, χωρίς να λάβει αποτρεπτική απάντηση.
Στο κυβερνητικό επιτελείο, άλλωστε, ακούγεται εσχάτως πιο δυνατά η άποψη ότι εφόσον η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών ολοκληρώνεται με λιγότερα από 6 δισ. ευρώ από τα 25 δισ. που προέβλεπε η συμφωνία του Ιουλίου, μειώνονται ισόποσα οι ανάγκες του προγράμματος και άρα, δεν είναι αναγκαία η συνεισφορά του ΔΝΤ σε επίπεδο χρηματοδότησης.
Δεδομένου δε, ότι το πρόγραμμα του Ταμείου (βάσει των προηγούμενων μνημονίων) λήγει τον Μάρτιο, δεν χρειάζεται να ανανεωθεί με οικονομικούς όρους. «Θα μπορούσε να παραμείνει ως τεχνικός σύμβουλος», λένε.
Μόλις την Πέμπτη ο εκπρόσωπός του Τζέρι Ράις δήλωσε ότι το ΔΝΤ θα μετάσχει κανονικά στις διαπραγματεύσεις για το δεύτερο πακέτο προαπαιτουμένων και στην πρώτη αξιολόγηση, αλλά εν συνεχεία «θα αποφασίσει εάν θα μετάσχει στο υφιστάμενο πρόγραμμα, με κριτήρια την πορεία των μεταρρυθμίσεων και τη λύση που θα δοθεί για το χρέος».
Σε ενεργό ρόλο το Ευρωκοινοβούλιο
Σημαντική εξέλιξη θεωρούν στην κυβέρνηση την αποδοχή από το Ευρωκοινοβούλιο της πρότασης Τσίπρα για ενεργό ρόλο στην πορεία του ελληνικού προγράμματος. Στη χθεσινή απόφαση της Διάσκεψης των Προέδρων του ορίζεται ότι οι συζητήσεις θα γίνονται ανά τρίμηνο και δημοσίως, με παρουσία εκπροσώπων της ελληνικής κυβέρνησης.
Υποστηρικτικός της πρότασης ήταν ευθύς εξ αρχής ο Πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, ο οποίος προ ημερών είχε… άγρια κόντρα με τον κ. Σόιμπλε για το κακό κλίμα που έχει προκαλέσει η σκληρή πολιτική του στην Ευρώπη, με αποτέλεσμα να μην επιτυγχάνεται κοινή στάση στο προσφυγικό.
Κι επειδή όλα δείχνουν ότι η διαπραγμάτευση για το ασφαλιστικό και το εργασιακό «θα γίνει με όρους… καλοκαιριού», η κυβέρνηση εκτιμά ότι το θέμα της συνεννόησης («και όχι συναίνεσης, κατ’ ανάγκην») θα τεθεί εκ νέου και σε νέα βάση στην αντιπολίτευση. «Θα κληθεί εκ των πραγμάτων πάρει θέση και στη διάρκεια των συζητήσεων και στην ψηφοφορία στη Βουλή», λένε. Πόσο μάλλον στην περίπτωση «που νομοθετήσουμε μονομερώς τα ισοδύναμα, ώστε να μην περικοπούν οι κύριες συντάξεις».
Όλα ξεκίνησαν μετά την αναφορά του Αλέξη Τσίπρα στη συνέντευξη που παραχώρησε στην ΕΡΤ σχετικά με τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο τρίτο μνημόνιο και ενώ ήδη οι σχέσεις Ελλάδας-Γερμανίας ήταν σε ένταση μετά το δημοσίευμα της Die Welt περί ακυβερνησίας στη χώρα. Ο Αλέξης Τσίπρας είπε πως η Αθήνα δεν ήθελε να συμμετάσχει το Ταμείο στο τρίτο ελληνικό πρόγραμμα διάσωσης, κάνοντας μάλιστα λόγο για μη εποικοδομητική στάση του ΔΝΤ, το οποίο κατηγόρησε ότι ζητά «παράλογα πράγματα» ιδίως σε σχέση με τη βιωσιμότητα του χρέους.
Χθες ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε από το Ecofin σχολίασε τις δηλώσεις Τσίπρα περί εξόδου του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα, αναφέροντας αρχικά πως «δεν είναι προς το συμφέρον της Ελλάδας να αμφισβητεί την εμπλοκή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα διάσωσης». Ωστόσο ο Γερμανός ΥΠΟΙΚ ανέβασε τους τόνους και με ειρωνικό ύφος εξαπέλυσε επίθεση προς την ελληνική κυβέρνηση, εξοργίζοντας το Μέγαρο Μαξίμου, αφού ανέφερε πως η ελληνική κυβέρνηση «είναι, όπως πάντα, εκτός χρόνου, εκτός κάθε χρονικών προθεσμιών στη συμφωνία».
Συγκεκριμένα, ανέφερε: «Νομίζω ότι διαπραγματευτήκαμε επί μακρόν με τον κ. Τσίπρα, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Και πιστεύω ότι το υπέγραψε. Και έκανε και εκλογές μετά για να έχει και την εντολή του ελληνικού λαού ώστε να μπορέσει να τηρήσει αυτά που υπέγραψε. Δεν έλαβα καν υπόψη μου ότι μιλάει πάλι για το τι δεν θέλει να τηρήσει. Δεν είναι προς το ελληνικό συμφέρον.
Θα έπρεπε να επικεντρώσουν την προσοχή τους στο να κάνουν αυτό που έκαναν. Δεν ήμασταν ποτέ στενόμυαλοι. Είναι, όπως πάντα, εκτός χρόνου, εκτός κάθε χρονικών προθεσμιών στη συμφωνία. Αλλά το να το θέτεις υπό αμφισβήτηση επί της αρχής μπορεί να είναι αναγκαίο για εσωτερικούς πολιτικούς λόγους. Διαθέτει ισχνή πλειοψηφία, όπως είδα, αυτό ίσως να μην είναι εύκολο. Αλλά δεν είναι προς το συμφέρον της Ελλάδας».
Αναλυτικά οι δηλώσεις Γεροβασίλη
«Δεν αντιστοιχεί στην πραγματικότητα ο τίτλος ότι βρισκόμαστε σε τροχιά σύγκρουσης με το Βερολίνο» δήλωσε η κυβερνητική εκπρόσωπος Όλγα Γεροβασίλη. Μιλώντας στο “Πρώτο Πρόγραμμα” είπε πως «δεν είναι η πρώτη φορά που ο κ. Σόιμπλε εκφράζει τέτοιες θέσεις. Συχνά οι θέσεις αυτές, που δεν είναι προς το συμφέρον της χώρας και του λαού, ηττήθηκαν στην ΕΕ».
Σε ότι αφορά το ΔΝΤ σημείωσε πως πολλές φορές εκφράζει νεοφιλελεύθερες απόψεις, αλλά τόνισε πως δεν μπορεί να προεξοφληθεί το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης. Είπε πως το ΔΝΤ θα αποφασίσει τον Μάρτιο εάν θα συμμετέχει στο πρόγραμμα και σημείωσε: «αυτή τη στιγμή συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις, με το καθεστώς του παρατηρητή». Υπογράμμισε πάντως πως «η Ευρώπη θα έπρεπε να λύνει τα προβλήματα μόνη της παρά το γεγονός ότι ορισμένες χώρες επιθυμούν τη συμμετοχή του ΔΝΤ».
Σημείωσε, ακόμη, ότι «παρά το γεγονός ότι τάσσεται υπέρ της απομείωσης του χρέους, δεν ξεχνάμε ότι οι απόψεις του ΔΝΤ είναι εξαιρετικά νεοφιλεύθερες και πολλές φορές παρεμβαίνει και σε μη δημοσιονομικού χαρακτήρα θέματα». Αναφορικά με τις διαπραγματεύσεις, υπογράμμισε πως «έχουν ζητηθεί πολλά από τη χώρα που έχουν εφαρμοστεί, αλλά και πολλά που έχουν απορριφθεί», ενώ επισήμανε ότι «όλα είναι αποτέλεσμα συσχετισμού και αποτέλεσμα διαπραγμάτευσης και συμβιβασμών».
Οι δηλώσεις Μάρδας
«Είναι ένας πολιτικός πολύ σκληρός και είναι και σκληρός άνθρωπος. Η σκληρή πολιτική και οι σκληροί άνθρωποι θέλουν και σκληρές απαντήσεις. Στις θέσεις του κ. Σόιμπλε, η ελληνική κυβέρνηση απαντά με τον δέοντα τρόπο» τόνισε ο υφυπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Μάρδας για τις δηλώσεις του Υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του ΑΠΕ-ΜΠΕ “Πρακτορείο 104,9” και στην εκπομπή “Δεύτερη Ανάγνωση” με τον Κώστα Μπλιάτκα.
Επισήμανε ότι η ελληνική κυβέρνηση υλοποιεί με αποφασιστικότητα τις δεσμεύσεις της και είπε χαρακτηριστικά: «Σε αυτό το εννεάμηνο έχουν γίνει βήματα, αναφορικά με την προώθηση ζητημάτων, τα οποία κατά τα προηγούμενα πέντε χρόνια δεν αγγίχτηκαν, όπως, οι πρόωρες συντάξεις και οι σπατάλες του κρατικού προϋπολογισμού».
Ο κ. Μάρδας εξέφρασε την πεποίθηση ότι «το 2016 μπορεί να είναι έτος ανάκαμψης, αν γίνουν κάποια πράγματα, τα οποία έχουμε προγραμματίσει, και βρίσκονται εκτός συμφωνίας», όπως είπε, και έδωσε έμφαση στην ανάγκη αλλαγής του προσανατολισμού της ελληνικής οικονομίας τονίζοντας: «Έχουν προγραμματιστεί κάποια πράγματα, τα οποία συνδέονται με τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής οικονομίας, προκειμένου να δημιουργηθούν θετικές προσδοκίες, που θα καταλήξουν σε μια αλλαγή της ρότας της ελληνικής οικονομίας».
Παράλληλα, αναφέρθηκε στις κινήσεις διεθνούς οικονομικής διπλωματίας, που υλοποιεί το υπουργείο των Εξωτερικών, με τομείς ενδιαφέροντος της διεθνείς οικονομικές σχέσεις, αλλά και την προσέγγιση των ξένων επενδύσεων τονίζοντας: «Το αντικείμενο μας είναι η οικονομική πολιτική, στο πλαίσιο της πολιτικής εξωστρέφειας, με κατευθύνσεις την αύξηση των ελληνικών εξαγωγών, αλλά και την προσέλκυση οικονομικών κεφαλαίων».