Οδεύοντας προς τις πιο κρίσιμες εκλογές στην ιστορία της, η Ευρωπαϊκή Ένωση βλέπει τις φωνές αμφισβήτησής να ενισχύονται και ένα μεγάλο μέλος της να ετοιμάζεται να πει «αντίο».
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, οδήγησε στην μακροβιότερη ειρήνη στην ιστορία της ηπείρου, και σε μια σταθερότητα και ευημερία για περισσότερες από έξι δεκαετίες
Ωστόσο, ακόμη και αυτοί που ωστόσο πιστεύουν στο ευρωπαϊκό όραμα, αναγνωρίζουν πως παρά τα πολλαπλά οφέλη η πολυπόθητη σύγκλιση των μελών δεν ήλθε. Η Ε.Ε. εξακολουθεί να εμφανίζει την εικόνα μιας κοινότητας πολλών ταχυτήτων σε όλα τα επίπεδα.
Αυτό έχει να κάνει τόσο με το γεγονός ότι η οικονομική και πολιτική ενοποίηση δεν έχει προχωρήσει στον βαθμό που θα επέτρεπε να περιοριστούν οι «αποστάσεις», όσο και με τη στάση τής κάθε χώρας ξεχωριστά, τις ιδιαιτερότητες, τα ατού, τα χρόνια προβλήματα και τη διάθεση να τα αντιμετωπίσει.
Η «Ναυτεμπορική»* σε δημοσίευμα σκιαγραφεί τον χάρτη των αποκλίσεων
Απασχόληση
Το ποσοστό της ανεργίας στην Ευρωζώνη έχει μειωθεί στο 7,7% (Μάρτιος 2019), στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2008, πριν ακόμη γίνουν αισθητές οι επιπτώσεις της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης στην αγορά εργασίας. Στην Ε.Ε. των 28 κρατών-μελών είναι στο 6,5%, στο χαμηλότερο σημείο τουλάχιστον από το 2000, όταν άρχισε η συγκέντρωση μηνιαίων στοιχείων για την ανεργία στην κοινότητα.
Ενώ όμως στην Τσεχία το ποσοστό είναι στο θεαματικό χαμηλό 1,9%, στη Γερμανία στο 3,2% και στην Ολλανδία στο 3,2%, στην Πορτογαλία στο 6,4% και στην Κύπρο στο 7%, στη δεύτερη και την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία του ευρώ, τη Γαλλία και την Ιταλία, είναι πάνω από τον μέσο όρο, στο 8,8% και 10,2% αντίστοιχα. Ακόμη και αυτά τα ποσοστά είναι άκρως ζηλευτά για την Ελλάδα, όπου το ποσοστό παραμένει στο 18,5%, ή ακόμη και για την Ισπανία που είναι 4,5 μονάδες χαμηλότερο, στο 14%.
Σε πρόσφατη έκθεσή της η ολλανδική επενδυτική τράπεζα ING προειδοποιούσε πως Ελλάδα, Ισπανία και Ιταλία κινδυνεύουν με ακόμη μία χαμένη δεκαετία στην απασχόληση, η οποία θα ανοίξει ακόμη περισσότερο την ψαλίδα με την υπόλοιπη Ευρώπη. Στις χώρες αυτές η ανεργία των νέων εξακολουθεί να υπερβαίνει το 30%.
Κατά κεφαλήν ΑΕΠ
Οι αποκλίσεις είναι μεγάλες μεταξύ Βορρά-Νότου και ακόμη μεγαλύτερες εάν η σύγκριση γίνει μεταξύ των νεότερων μελών του πρώην ανατολικού μπλοκ. Ο στόχος της σύγκλισης μεταξύ των κρατών-μελών φαντάζει πολύ μακρινός, ενώ ακόμη και στο εσωτερικό της κάθε χώρας διαπιστώνονται σημαντικές ανισότητες μεταξύ των Περιφερειών.
Σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία της Eurostat που αφορούν το 2017 υπάρχουν Περιφέρειες όπου το κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε όρους αγοραστικής δύναμης είναι μόλις στο 31% του κοινοτικού μέσου όρου (π.χ. στη βορειοδυτική Βουλγαρία) και άλλες όπου φτάνει το δυσθεώρητο 626% (!) του κοινοτικού μέσου όρου (Εσώτερο Λονδίνο). Εξαιρετικά υψηλό κατά κεφαλήν ΑΕΠ καταγράφεται επίσης στο Λουξεμβούργο (253%), στη Νότια Ιρλανδία (220%), στο Αμβούργο (202%), στις Βρυξέλλες (196%), αλλά και στην Πράγα (187%), παρά το γεγονός ότι η Τσεχία δεν θεωρείται από τα πλούσια κράτη της Ε.Ε.
Στον αντίποδα, πέντε Περιφέρειες της Βουλγαρίας, τέσσερις της Ελλάδας και άλλες τόσες της Ουγγαρίας, τρεις της Πολωνίας και από δύο τόσο στη Ρουμανία όσο και στην πλούσια Γαλλία εμφανίζουν κατά κεφαλήν ΑΕΠ χαμηλότερο του 50% του μέσου κοινοτικού όρου. Είναι οι φτωχοί της Ευρώπης, με την εικόνα να είναι ανάλογη με αυτήν και πριν από τη μεγάλη κρίση του 2008-2012.
Μισθοί
Πρόσφατα η ιταλική εφημερίδα Corriere della Sera έκανε λόγο για το νέο «Σιδηρούν Παραπέτασμα», επικαλούμενη το χάσμα στο μέσο ημερομίσθιο ανάμεσα στη δυτική πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την ανατολική. Ουσιαστικά στους μισθούς έχουμε τρεις ταχύτητες, όπως προκύπτει από τις έρευνες της ΕΛΣΤΑΤ, η οποία συγκεντρώνει στοιχεία για το ωριαίο εργατικό κόστος (συμπεριλαμβανομένου και του μη μισθολογικού) και τους κατώτατους μισθούς στα κράτη-μέλη.
Το μέσο ωριαίο εργατικό κόστος το 2018 ήταν 27,4 ευρώ στην Ε.Ε.-28 και 30,6 στην Ευρωζώνη.
Κυμάνθηκε από μόλις 5,4 ευρώ στη Βουλγαρία έως και 45,3 ευρώ στη Δανία. Στην πρώτη ταχύτητα βρίσκονται χώρες όπως το Λουξεμβούργο (40,6 ευρώ), το Βέλγιο (39,7 ευρώ), η Ολλανδία (35,9 ευρώ), η Γαλλία (35,8 ευρώ) και η Γερμανία (34,6 ευρώ). Στη δεύτερη ταχύτητα η Ισπανία (21,5 ευρώ), η Κύπρος (16,3 ευρώ), η Ελλάδα (16,1 ευρώ), η Πορτογαλία και η Μάλτα με το μέσο ωριαίο εργατικό κόστος λίγο πάνω από τα 14 ευρώ. Και στην τελευταία, η Ρουμανία (6,9 ευρώ), η Λιθουανία (9 ευρώ), η Ουγγαρία (9,2 ευρώ), η Λετονία (9,3 ευρώ) και η Πολωνία (10,1 ευρώ).
Παρόμοια η εικόνα και στους κατώτατους μισθούς, που έχουν καθιερωθεί σε 22 από τα 28 κράτη-μέλη. Εδώ η Βουλγαρία είναι μία κατηγορία μόνη της, με τον κατώτατο μισθό στα 286 ευρώ. Εννέα κράτη-μέλη στην Ανατολική Ευρώπη έχουν κατώτατο μισθό από 400 έως 600 ευρώ (Λετονία, Ρουμανία, Ουγγαρία, Κροατία, Τσεχία, Σλοβακία, Πολωνία, Εσθονία και Λιθουανία).
Πέντε κράτη-μέλη έχουν κατώτατο μισθό από 650 έως 1.000 ευρώ (Ελλάδα, Πορτογαλία, Μάλτα, Σλοβενία και Ισπανία). Και στα υπόλοιπα επτά η ψαλίδα ανοίγει αρκετά, με κατώτατο μισθό από 1.450 ευρώ τον μήνα και πάνω. Πρόκειται για τις Βρετανία (1.453 ευρώ), Γαλλία (1.521 ευρώ), Γερμανία (1.557 ευρώ), Βέλγιο (1.594 ευρώ), Ολλανδία (1.616 ευρώ) και Λουξεμβούργο (2.071 ευρώ).
Φορολογική επιβάρυνση
Το ύψος φόρων και εισφορών στην Ε.Ε. ήταν κατά μέσο όρο 40,2% του ΑΕΠ το 2017, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Σε ισχυρές οικονομίες υψηλού εισοδήματος κινείται σε αρκετά υψηλά επίπεδα. Έτσι είναι στο 47,3% στο Βέλγιο, στο 46,5% στη Δανία, στο 44,9% στη Σουηδία και στο 43,4% στη Φινλανδία. Ακολουθούν Αυστρία και Ιταλία με 42,4% και ένα σκαλοπάτι πιο κάτω βρίσκεται η Ελλάδα με 41,8%. Συγκριτικά στις άλλες χώρες του Νότου, Ισπανία, Πορτογαλία, Κύπρο, Μάλτα είναι κοντά στο 35%.
Στον αντίποδα συναντάμε τους συνήθεις υπόπτους: Ιρλανδία (23,5%), Ρουμανία (25,8%) και Βουλγαρία (29,5%).
*Ολόκληρο το ρεπορτάζ στο naftemporiki.gr