Νέους τρόπους αναζητούν οι τράπεζες, προκειμένου να προχωρήσουν σε περαιτέρω μείωση του προσωπικού τους, καθώς η παροχή δελεαστικών κινήτρων οικειοθελούς ή συναινετικής αποχώρησης δείχνει να εξαντλεί, ως «εργαλείο», τη δυναμική του.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τη διετία 2018-19, οι τράπεζες πρέπει να μειώσουν το προσωπικό των εν Ελλάδι δραστηριοτήτων τους κατά 6.500 με 8.000 άτομα. Στόχος είναι, αφενός να μειωθούν τα κόστη λειτουργίας και να ενισχυθεί η προ προβλέψεων κερδοφορία, διευκολύνοντας την αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων, αφετέρου, να υπάρξει η αναγκαία προσαρμογή του προσωπικού στα νέα δεδομένα, που δημιούργησε η βαθιά ύφεση και οι εξελίξεις στην τραπεζική αγορά (εκτίναξη των ηλεκτρονικών συναλλαγών κ.ά.).
Τα προγράμματα εθελουσίας εξόδου ή συναινετικών αποχωρήσεων που έτρεξαν οι τράπεζες το 2016 δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Η κατάσταση δεν βελτιώθηκε φέτος καθώς, στην πράξη, τα προγράμματα έμειναν ανοικτά αλλά η συμμετοχή ήταν μειούμενη. Χαρακτηριστικό είναι ότι το σύνολο των συστημικών τραπεζών εμφάνισε στις 30 Σεπτεμβρίου σημαντικό αχρησιμοποίητο υπόλοιπο από τις προβλέψεις για αποχώρηση προσωπικού, τις οποίες είχαν σχηματίσει στο τέλος του 2015.
Η κατάργηση του προ-συνταξιοδοτικού καθεστώτος, με τον ασφαλιστικό νόμο Κατρούγκαλου, η σημαντική μείωση του μέσου όρου ηλικίας των τραπεζοϋπαλλήλων, μετά τα αλλεπάλληλα προγράμματα εθελουσίας και η δυσκολία εύρεσης άλλης εργασίας εξηγούν, σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, τη χαμηλή ανταπόκριση στα δελεαστικά bonuses αποχώρησης.
«Τα λεφτά δεν αρκούν πλέον, ως κίνητρο, για να αποφασίσουν οι εργαζόμενοι την οικειοθελή ή συμβιβαστική αποχώρησή τους» σημειώνουν χαρακτηριστικά, τονίζοντας ότι οι τράπεζες εξετάζουν εναλλακτικά σχέδια, προκειμένου να υλοποιήσουν τους στόχους μείωσης προσωπικού, που έχουν θέσει με τα επικαιροποιημένα business plans.
Μια από τις λύσεις, που ήδη υλοποιείται, είναι οι τράπεζες να μεταφέρουν σε τρίτες εξειδικευμένες εταιρείες προσωπικό από συγκεκριμένους τομείς υποστηρικτικών εργασιών (π.χ. μονάδες ασφάλειας, καθαριότητας κ.ά.).
Οι εργαζόμενοι, τα τμήματά των οποίων θα αποσχιστούν από την τράπεζα, θα αποζημιωθούν πλήρως, με βάση όσα προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία, ενώ θα συνεχίσουν να εργάζονται, ως εξωτερικοί συνεργάτες της τράπεζας, για όσο καιρό ισχύει η σύμβαση που έχουν οι εταιρείες με τις τράπεζες.
Πρόκειται για ένα δύσκολο εγχείρημα καθώς ήδη συναντά την αντίδραση της ΟΤΟΕ. Η Ομοσπονδία με ανακοινώσεις της αντιτίθεται στην πρόθεση της Πειραιώς να μεταφέρει τις μονάδες ασφάλειας και καθαριότητας σε τρίτες εταιρείες, μαζί με 120 άτομα προσωπικό. Για το θέμα έχει ορισθεί ήδη τριμερής συνάντηση στο υπουργείο Εργασίας, στην οποία θα διερευνηθεί το ενδεχόμενο βελτίωσης σημείων του προγράμματος μεταφοράς.
Ένα πιο προχωρημένο σχέδιο είναι η απόσχιση και εισφορά σε θυγατρική, που εν συνεχεία θα αυτονομηθεί, (carve out) κάποιων τμημάτων από υποστηρικτικές εργασίες. Κάτι τέτοιο, όμως, προϋποθέτει ότι θα αναπτυχθούν περαιτέρω επιμέρους αγορές (π.χ. δευτερογενής αγορά διαχείρισης κόκκινων δανείων κ.ά.).
Το «όπλο» που έχουν οι τράπεζες σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ότι μπορούν στις πωλήσεις ή τιτλοποιήσεις μεγάλων σε όγκο χαρτοφυλακίων να προσφέρουν στον προτιμητέο επενδυτή τη δυνατότητα να πάρει και στελεχωμένη γραμμή διαχείρισης.