Το ενδεχόμενο η Ιταλία να μην παραμείνει μακροπρόθεσμα στην ευρωζώνη αφήνει ανοιχτό ο Αμερικανός νομπελίστας οικονομολόγος ο οποίος σε συνέντευξή του στην γερμανική εφημερίδα Die Welt τονίζει ότι “όταν συνομιλώ με τους Ιταλούς διαισθάνομαι μιαν αυξανόμενη απογοήτευση από το ευρώ. Στους Ιταλούς γίνεται πλέον ξεκάθαρο ότι η Ιταλία δεν μπορεί να λειτουργήσει εντός του ευρώ. Είναι για τους Ιταλούς πραγματικά δύσκολο συναισθηματικά και χρειάστηκαν καιρό να το αποδεχθούν” και προσθέτει ότι “η ιταλική οικονομία βρίσκεται σε βαθιά κρίση. Οι τράπεζες της χώρας παλεύουν με τεράστια αποθέματα κόκκινων δανείων και η χώρα δεν αναπτύσσεται πλέον εδώ και δέκα χρόνια καθόλου, ενώ σε αυτό το διάστημα η ανεργία έχει αυξηθεί πάρα πολύ”.
O κ. Στίγκλιτς, θεωρεί ότι χωρίς βαθιές μεταρρυθμίσεις δεν μπορεί να λειτουργήσει η ευρωζώνη. Δεν πιστεύει επίσης πως η ευρωπαϊκή πολιτική μπορεί να σώσει μακροπρόθεσμα την πάσχουσα ακόμα ευρωζώνη. Τα κράτη μέλη δεν έχουν τη βούληση να προβούν σε βαθιές μεταρρυθμίσεις όπως είναι η τραπεζική ένωση ή να προχωρήσουν σε ένα κοινό σύστημα εγγύησης των καταθέσεων.
“Απουσιάζει η αποφασιστικότητα. Εγώ ανησυχώ για την έλλειψη ταχύτητας με την οποία υλοποιούνται οι αποφάσεις στην Ευρώπη. Η πολιτική αποφασίζει τι πρέπει να γίνει και μετά οι αποφάσεις μπλοκάρονται, αργούν, καθυστερούν”. Ο επιφανής Αμερικανός οικονομολόγος, λέει επίσης πως στην Ευρώπη λείπει και η πέραν των εθνικών συνόρων αλληλεγγύη.
Γι αυτό και η κοινή νομισματική ένωση πιθανόν να διαλυθεί τα επόμενα χρόνια. Τότε δεν θα υπάρχει πλέον ευρωζώνη με την σημερινή της μορφή “Η ευρωζώνη θα υπάρχει σε δέκα χρόνια, αλλά τίθεται το ερώτημα πώς θα είναι. Είναι εντελώς απίθανο ότι θα εξακολουθήσει να έχει 19 μέλη . Είναι δύσκολο να πει κανείς ποια θα ανήκουν σε αυτήν”. Η Γερμανία για παράδειγμα είχε ήδη αποδεχτεί ότι θα αποχωρήσει η Ελλάδα, όπως είπε. Ο ίδιος ο Στίγκλιτς μάλιστα είχε προτείνει να αποχωρήσουν από την ευρωζώνη η Ελλάδα και η Πορτογαλία.
Ο νομπελίστας οικονομολόγος μπορεί μεν να απαριθμήσει μια σειρά από μεταρρυθμίσεις οι οποίες θα ήταν αναγκαίες ώστε να λειτουργήσει η νομισματική ένωση, αλλά δεν πιστεύει ότι τα κράτη μέλη θα ήταν διατεθειμένα να κάνουν αυτά τα βήματα. Η κατάργηση του κοινού νομίσματος ή η διάσπασή του σε βόρειο και νότιο ευρώ είναι, επομένως, κατά τη γνώμη του, οι μοναδικές τις ρεαλιστικές επιλογές για να ανακάμψει και πάλι η παραλυμένη οικονομία της Ευρώπης.
“Η κρίση ξεκίνησε στις ΗΠΑ, αλλά η οικονομία εκεί ανακάμπτει και πάλι, ενώ η ευρωζώνη βρίσκεται σε σύγχυση. Και οι δυο οικονομικοί χώροι είναι όμοια διαμορφωμένοι, διαθέτουν το ίδιο ανθρώπινο δυναμικό, ίδιους πόρους και όμοιους θεσμούς. “Η μεγάλη τους διαφορά είναι το ευρώ”, τονίζει.