Έλλειμμα 5 δισ. ευρώ στα ελληνικά ταμεία από τον ΦΠΑ - Έκκληση Μοσκοβισί για αλλαγές στην ΕΕ

Σχεδόν 5 δισεκατομμύρια ευρώ ήταν οι απώλειες από τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) για τα ελληνικά κρατικά ταμεία το 2014, ενώ την ίδια χρονιά η Ευρωπαϊκή Ένωση “έχασε” περίπου 160 δισ. ευρώ.

Τα παραπάνω στοιχεία παρουσιάζονται στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τη συνολική διαφορά ανάμεσα στα προσδοκώμενα και τα πραγματικά έσοδα από τον ΦΠΑ (το λεγόμενο έλλειμμα ΦΠΑ) στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σύμφωνα με την έρευνα, το 2014 η Ελλάδα παρουσίασε έλλειμμα ΦΠΑ 4,92 δισ. ευρώ, έναντι 6,34 δισ. ευρώ που ήταν το 2013. Το αντίστοιχο έλλειμμα στην ΕΕ την ίδια χρονιά άγγιξε τα 159,5 δισ. ευρώ, ενώ το 2013 το ποσό αυτό ανήλθε περίπου στα 162 δισ. ευρώ.

Όπως εκτιμά η Κομισιόν, το 2013 η χώρα μας θα έπρεπε να εισπράξει από τον ΦΠΑ γύρω στα 18,9 δισ. ευρώ, όμως εκείνη τη χρονιά στα ταμεία μπήκαν περίπου 12,6 δισ. ευρώ, κάτι που μεταφράζεται σε απώλειες 33,5% των προσδοκώμενων χρημάτων.

Αναφορικά με το 2014, η ίδια έκθεση αναφέρει ότι τα κρατικά ταμεία έπρεπε να ενισχυθούν κατά 17,6 δισ. ευρώ, ωστόσο το ποσό ανήλθε στα 12,7 δισ. ευρώ, με τις απώλειες να ανέρχονται περίπου στο 28%.

Για την Ευρωπαϊκή Ένωση η αντίστοιχη απώλεια το 2014 ήταν της τάξεως του 14%. Το έλλειμμα ΦΠΑ κυμάνθηκε από το υψηλό ποσοστό μη εισπραχθέντος ΦΠΑ (37,9%) στη Ρουμανία, στο πολύ χαμηλό ποσοστό (1,2%) στη Σουηδία. Σε απόλυτους όρους, το υψηλότερο έλλειμμα ΦΠΑ σημειώθηκε στην Ιταλία (36,9 δισ. ευρώ), ενώ το Λουξεμβούργο είχε το χαμηλότερο (147 εκατ. ευρώ).

Με αφορμή τα αποτελέσματα της έκθεσης η Κομισιόν τόνισε εκ νέου την Τρίτη τις εκκλήσεις προς τα κράτη-μέλη «για ριζική αναμόρφωση του συστήματος ΦΠΑ της ΕΕ, προκειμένου να γίνει αποτελεσματικότερο και να καταπολεμηθεί η απάτη».

Ο επίτροπος Οικονομικών και Δημοσιονομικών Υποθέσεων, Φορολογίας και Τελωνείων, Πιέρ Μοσκοβισί, δήλωσε σχετικά: «Τα κράτη μέλη χάνουν δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ από μη εισπραχθέντα έσοδα ΦΠΑ. Αυτό είναι απαράδεκτο. Το ισχύον καθεστώς είναι εξαιρετικά ανεπαρκές για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της απάτης και των λανθασμένων υπολογισμών στον τομέα του ΦΠΑ και είναι σαφές ότι οι αριθμοί δεν πρόκειται να βελτιωθούν από μόνοι τους. Τα κράτη μέλη πρέπει να συμφωνήσουν γρήγορα στην καθιέρωση ενός οριστικού συστήματος ΦΠΑ στην ΕΕ που θα είναι θωρακισμένο έναντι της απάτης, όπως πρότεινε η Επιτροπή στις αρχές του τρέχοντος έτους. Ως εκ τούτου, καλώ όλα τα κράτη μέλη να πραγματοποιήσουν μία ειλικρινή και ουσιαστική συζήτηση, τα αποτελέσματα της οποίας θα ληφθούν υπόψη στη διαμόρφωση των προτάσεων του επόμενου έτους, έτσι ώστε να μπορέσουμε να δώσουμε οριστική λύση σε αυτό το πρόβλημα».

Η μελέτη για το έλλειμμα ΦΠΑ χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο των προσπαθειών της για τη μεταρρύθμιση του συστήματος ΦΠΑ στην Ευρώπη και την πάταξη της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής. Η σημερινή έκθεση δείχνει ότι, παρόλο που ορισμένα κράτη-μέλη έχουν βελτιώσει την ικανότητα είσπραξης του ΦΠΑ, ουσιαστική πρόοδος μπορεί να επιτευχθεί μόνον εάν τα κράτη μέλη συμφωνήσουν να απλουστεύσουν το ισχύον σύστημα ΦΠΑ, να το θωρακίσουν έναντι της απάτης και να το κάνουν φιλικότερο προς τις επιχειρήσεις.

Σε σύγκριση με το 2013, το έλλειμμα ΦΠΑ του 2014 μειώθηκε κατά 2,5 δισ. ευρώ. Ωστόσο, οι ατομικές επιδόσεις των κρατών μελών εξακολουθούν να διαφέρουν σε πολύ μεγάλο βαθμό όσον αφορά τη συμμόρφωση με το καθεστώς ΦΠΑ. Περίπου 18 κράτη μέλη παρουσίασαν βελτίωση ως προς τα αριθμητικά στοιχεία τους, ενώ οκτώ κράτη μέλη δεν μπόρεσαν να εισπράξουν περισσότερα έσοδα ΦΠΑ απ’ό,τι το προηγούμενο έτος.

Οι εκτιμήσεις για το 2014 είναι ακριβέστερες από αυτές των προηγούμενων ετών, χάρη στη βελτίωση των λογιστικών στοιχείων που παρέχονται από τα κράτη-μέλη της ΕΕ, σύμφωνα με τα νέα διεθνή πρότυπα.

Ιστορικό

Τον Απρίλιο του 2016, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το Σχέδιο δράσης για τον ΦΠΑ – Προς έναν ενιαίο χώρο ΦΠΑ. Το σχέδιο καθορίζει άμεσες και επείγουσες δράσεις για την αντιμετώπιση του ελλείμματος ΦΠΑ, καθώς και μακροπρόθεσμες λύσεις στρατηγικού χαρακτήρα για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ και τη βελτίωση της είσπραξης του ΦΠΑ σε όλη την ΕΕ. Περιγράφει τα αναγκαία βήματα που πρέπει να γίνουν για τη δημιουργία ενιαίου χώρου ΦΠΑ στην ΕΕ, και τον τρόπο προσαρμογής του συστήματος ΦΠΑ στην πραγματικότητα της εσωτερικής αγοράς, στην ψηφιακή οικονομία και στις ανάγκες των ΜΜΕ, αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Το 2017 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποβάλει νομοθετικές προτάσεις για να αποκατασταθεί η αρχή της επιβολής του ΦΠΑ στο διασυνοριακό εμπόριο εντός της ΕΕ. Κάθε χρόνο στην ΕΕ, η διασυνοριακή απάτη αποτελεί την αιτία για 50 δισ. ευρώ έλλειμμα ΦΠΑ. Το νέο σύστημα αναμένεται να μειώσει τη διασυνοριακή απάτη κατά 80% (περίπου 40 δισεκατομμύρια ευρώ).

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλεί τώρα τα κράτη μέλη να πραγματοποιήσουν ουσιαστική συζήτηση προκειμένου να καταλήξουν σε ένα οριστικό σύστημα ΦΠΑ που θα ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του 21ου αιώνα.