Paul Krugman για Ελλάδα: «Υπήρξαν πολλά χρόνια ταλαιπωρίας για πολύ μικρή ανταμοιβή»

Για «τρομερή καταστροφή» στην Ελλάδα λόγω της κρίσης αλλά και του τρόπου αντιμετώπισής της κάνει λόγο σε άρθρο του στην εφημερίδα New York Times ο νομπελίστας οικονομολόγος Paul Krugman. Ο Krugman σημειώνει ότι οι επιπτώσεις της κρίσης που ξέσπασε πριν πέντε χρόνια και της οποίας οι επιδράσεις συνεχίζουν να προκαλούν ζημιά τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, έχει προκαλέσει στην Ελλάδα τρομακτική καταστροφή.

«Η πραγματική καταστροφική επίπτωση της ελληνικής κρίσης, ήταν ο τρόπος με τον οποίο αλλοίωσε την οικονομική πολιτική, καθώς σοβαροί (υποτίθεται) άνθρωποι ανά τον κόσμο, έσπευσαν να μάθουν τα λάθος συμπεράσματα. Τώρα η Ελλάδα φαίνεται να είναι ξανά σε κρίση. Θα μάθουμε τα σωστά μαθήματα αυτή τη φορά;» διερωτάται ο οικονομολόγος.

Ο Krugman επιτίθεται σε όσους εκτιμούν και γράφουν σε ΜΜΕ ανά τον κόσμο ότι οι Έλληνες αντιδρούν γιατί δεν θέλουν τα αυστηρά μέτρα που απαιτεί η κατάσταση της οικονομίας της χώρας τους. Υπογραμμίζει ότι η χώρα έχει προχωρήσει σε τεράστιες μεταρρυθμίσεις, ότι έχει μειωθεί η απασχόληση στο δημόσιο, ότι έχουν μειωθεί οι μισθοί, ότι έχουν περικοπεί κοινωνικά προγράμματα και ότι έχουν αυξηθεί οι φόροι. «Εάν θέλετε μια αίσθηση της κλίμακας της λιτότητας, θα ήταν σαν οι ΗΠΑ να είχαν εφαρμόσει περικοπές δαπανών και αυξήσεις φόρων ίσες με 1 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως. Στο μεταξύ, οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα έχουν βυθιστεί, ενώ το ένα τέταρτο του ελληνικού εργατικού δυναμικού, καθώς και οι μισοί νέοι, παραμένουν άνεργοι», επισημαίνει.

Κατά τον Krugman η κατάσταση του χρέους επιδεινώθηκε, με το ποσοστό του ως προς το ΑΕΠ να διαμορφώνεται σε ιστορικό υψηλό, που εξηγείται και λόγω της συρρίκνωσης του ΑΕΠ εξαιτίας της ύφεσης. Η ύφεση και ο αποπληθωρισμός ευθύνονται, κατά τον οικονομολόγο, και για την εμφάνιση υψηλού ιδιωτικού χρέους. Μπορεί η οικονομία ν’ αναπτύσσεται «κάπως επιτέλους» κυρίως λόγω τουρισμού (κάτι που όπως αναφέρει είναι από τα λίγα θετικά), όμως η κυρίαρχη αίσθηση είναι ότι «συνολικά, υπήρξαν πολλά χρόνια ταλαιπωρίας για πολύ μικρή ανταμοιβή».

Ο Αμερικανός οικονομολόγος υπογραμμίζει ότι σε αντίθεση με τα όσα υποστηρίζουν διάφοροι στα διεθνή ΜΜΕ, αξιοσημείωτη είναι η προθυμία των Ελλήνων να υποστούν σκληρά μέτρα, αποδεχόμενοι ότι ισχύει το κύριο επιχείρημα του πολιτικού κατεστημένου ότι όλα αυτά τα βάσανα ήταν απαραίτητα και ότι τελικά θα οδηγήσουν στην ανάκαμψη.

«Και τα νέα που φτάνουν τις τελευταίες ημέρες, είναι ότι οι Έλληνες μπορεί να έχουν φτάσει στα όριά τους. Οι πληροφορίες είναι περίπλοκες, αλλά ουσιαστικά η σημερινή κυβέρνηση επιχειρεί έναν αρκετά απελπισμένο πολιτικό ελιγμό για να αναβάλει τις γενικές εκλογές. Και εάν αποτύχει, ο πιθανός νικητής των εκλογών είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, ένα κόμμα της αριστεράς που έχει ζητήσει μια επαναδιαπραγμάτευση του προγράμματος λιτότητας, και που μπορεί να οδηγήσει σε αντιπαράθεση με τη Γερμανία και έξοδο από το ευρώ», σημειώνει.

Αυτό που επισημαίνει ο Krugman, εκτιμώντας ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό, είναι ότι δεν φαίνεται να είναι μόνο οι Έλληνες αυτοί που δεν μπορούν ν’ αντέξουν άλλο τη συγκεκριμένη συνταγή αντιμετώπισης της κρίσης. Φέρνει ως παράδειγμα τις εξελίξεις στη Γαλλία, όπου το ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο της Marine Le Pen εμφανίζεται ικανό ακόμη και να κερδίσει τα Ηλύσια Πεδία, τις εξελίξεις στην Ιταλία, όπου πληθαίνουν οι φωνές εκείνων που ζητούν έξοδο από το ευρώ με τις γνωστότερες να είναι εκείνες της ακροδεξιάς Λέγκας του Βορρά αλλά πλέον να έχει αρχίσει το ζήτημα να θίγεται και από άλλες δυνάμεις, τις εξελίξεις στην Βρετανία όπου, όπως τονίζει, «τόσο η αντιμεταναστευτική πολιτική ορισμένων όσο και Σκωτσέζοι αυτονομιστές, απειλούν την πολιτική τάξη».

Ο Krugman χαρακτηρίζει «τρομερό» το ενδεχόμενο ένα από αυτά τα κόμματα να βρεθεί στην εξουσία, χαρακτηρίζοντας, αντίθετα, «σχετικά ήπιο» τον ΣΥΡΙΖΑ.

Συμπληρώνει όμως ότι μπορεί να αντιληφθεί τα αίτια του φαινομένου. «Αυτό συμβαίνει όταν μια ελίτ διεκδικεί το δικαίωμα στην εξουσία βασισμένο σε υποτιθέμενη τεχνογνωσία της, την αντίληψη του τι πρέπει να γίνει. Τότε αποδεικνύει ότι δεν ξέρει στην πραγματικότητα τι κάνει, αλλά και ότι είναι ιδεολογικά άκαμπτη να μάθει από τα λάθη της».

«Δεν έχω ιδέα πως τα εξελιχθούν τα γεγονότα στην Ελλάδα. Αλλά υπάρχει ένα πραγματικό μάθημα στην πολιτική της αναταραχή, που είναι πολύ πιο σημαντικό από τα ψευδή μαθήματα που πήραν πολλοί λόγω των ιδιαίτερων δημοσιονομικών δεινών της», καταλήγει ο Αμερικανός οικονομολόγος.