“Έντονες, σχεδόν πρωτοφανείς” χαρακτηρίζει η ελληνική υπηρεσία της DW σε ανταπόκρισή της από το Στρασβούργο τις αντιδράσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατά τη συζήτηση της Διατλαντικής Συμφωνίας Ελεύθερων Συναλλαγών (TTIP). Μάλιστα, αναβλήθηκαν και η συζήτηση και η ψηφοφορία.
Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ ΕΕ – ΗΠΑ στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου για δημιουργία “ζώνη ελεύθερου εμπορίου” οδηγήθηκαν σε αδιέξοδο μετά από αμφισβητήσεις προβλεπόμενων μηχανισμών όπως η εξωδικαστική επίλυση διαφορών, στην οποία θα μπορούν να προσφεύγουν οι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις, παρακάμπτοντας ουσιαστικά την τακτική δικαιοσύνη στη χώρα που δραστηριοποιούνται.
Όπως επισημαίνει ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Στέλιος Κούλογλου στην DW, «δίνεται η δυνατότητα σε ένα εξωδικαστικό σώμα να αποφασίζει και οι αποφάσεις αυτού του σώματος θα επιβάλλονται λίγο-πολύ στις κυβερνήσεις. Ένα πολύ κλασικό παράδειγμα είναι αυτό που έγινε στην Ουρουγουάη, όπου η Φίλιπ Μόρις μήνυσε την κυβέρνηση, γιατί θέλησε να βάλει στα πακέτα των τσιγάρων προειδοποίηση ότι ο καπνός κάνει κακό στην υγεία».
Αντίστοιχες προσφυγές «απειλούν» ακόμα και τις ισχυρές οικονομίες της Ευρωζώνης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η πρόσφατη προσφυγή της σουηδικής εταιρίας Vattenfall κατά της Γερμανίας σε διαιτητικό σώμα στην Ουάσιγκτον. Όλα αυτά προβληματίζουν τους ευρωβουλευτές με απρόβλεπτα αποτελέσματα: για το TTIP γνωμοδότησαν 14 κοινοβουλευτικές επιτροπές και κατατέθηκαν πάνω από 200 τροπολογίες. Την τελευταία στιγμή ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς ανέβαλε επ΄ αόριστον την ψηφοφορία, που είχε προγραμματιστεί για την Τετάρτη, ενώ, με ισχνή πλειοψηφία η Ολομέλεια ανέβαλε ακόμα και τη συζήτηση για το ΤΤΙΡ. Με αποτέλεσμα η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Αριστεράς στο Στρασβούργο Γκάμπι Τσίμερ να εξοργιστεί όσο ποτέ άλλοτε τα τελευταία χρόνια. «Εκατομμύρια άνθρωποι περιμένουν να δουν τι θα κάνουμε σήμερα κι εσείς απλώς το αναβάλλετε. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι θέλουν και πρέπει να ακούσουν τη φωνή του Κοινοβουλίου, αν πραγματικά θέλουμε να τους εκπροσωπούμε. Δεν φταίμε εμείς, εάν δεν μπορεί να συμφωνήσει σε ενιαία γραμμή ο μεγάλος συνασπισμός εδώ στο Κοινοβούλιο».
Ειδικά για την Ελλάδα, το άνοιγμα της διατλαντικής αγοράς εγκυμονεί κινδύνους για τα αγροτικά προϊόντα και ιδιαίτερα για τις παραδοσιακές «ονομασίες προέλευσης» (ΠΟΠ), λέει ο Έλληνας ευρωβουλευτής. «Ήδη γίνεται αυτό σε πολύ μεγάλη κλίμακα στη Γαλλία με τα ‘μικρά κρασιάʼ. Έχουν ποικιλίες κρασιών, τις οποίες δεν μπορούν να διατηρήσουν με την ιδιαίτερη ονομασία τους, γιατί υπάρχει ένας ‘οδοστρωτήραςʼ από μεγάλες εταιρίες, που αγοράζουν τις μικρότερες ή επιβάλλουν άλλου είδους προϊόντα ή τα κυκλοφορούν με δικό τους όνομα και παραβιάζουν τη νομοθεσία, η οποία θέλει τον σεβασμό στην apellation contrôlée, στην ‘ονομασία προέλευσηςʼ. Οι Γάλλοι έχουν εξεγερθεί, γίνονται σχετικές εκδηλώσεις.
Καταλαβαίνετε τι θα συμβεί στη δική μας περίπτωση, όπου οι επιχειρήσεις οι δικές μας είναι πολύ πιο μικρές κι έχουν πολύ μικρότερο περιθώριο νομικών αντιστάσεων».
Μήπως όμως, εκτός από τους όποιους κινδύνους, το καθεστώς ελεύθερων συναλλαγών προσφέρει και κάποιες ευκαιρίες για μία ελληνική επιχείρηση που επιχειρεί να προωθήσει τα προϊόντα της στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού; Ο ευρωβουλευτής Στέλιος Κούλογλου φαίνεται επιφυλακτικός. «Νομίζω ότι δεν διευκολύνεται σε τίποτα», επισημαίνει. «Ήδη οι ‘ταρίφεςʼ για να κάνει κανείς δουλειά στην Αμερική είναι πολύ μικρές, δεν νομίζω ότι οι δικές μας, μικρές επιχειρήσεις θα βοηθηθούν. Αυτό είναι κομμένο και ραμμένο στα μέτρα μεγάλων εταιριών».