Αποφεύχθηκε μια άμεση κρίση στο ελληνικό δράμα μετά και την πληρωμή των 750 εκατ. ευρώ προς το ΔΝΤ, ωστόσο η χώρα πλησιάζει όλο και περισσότερο σε ένα ατύχημα, αναφέρει σε νέο του άρθρο στο Bloomberg View ο επικεφαλής οικονομολόγος της Allianz και πρώην CEO της Pimco, Moxament El-Erian.
Η απόφαση της καταβολής της δόσης προς το ΔΝΤ ελήφθη την ώρα που οι Υπουργοί Οικονομιών της Ευρωζώνης εξέφραζαν μερική ικανοποίηση για τη σοβαρότητα που επέδειξε η ελληνική κυβέρνηση και την παρακίνησαν να κάνει περισσότερα και μάλιστα γρήγορα. Η συμφωνία, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει στο άρθρο του ο El-Erian, όντως αγοράζει χρόνο για την Ελλάδα και την Ευρώπη. Αλλά δεν φέρνει καμία πλευρά πιο κοντά προς την επίλυση μιας κρίσης, η οποία «προκαλεί μεγάλη ανθρώπινη τραγωδία στην Ελλάδα και διαβρώνει την αξιοπιστία των ευρωπαϊκών θεσμών».
Στην καλύτερη, πρόκειται για άλλη μία προσπάθεια να παραταθεί η κωλυσιεργία, παρά το κλιμακούμενο κόστος και την σταθερά μειούμενη αποτελεσματικότητα. Ως αποτέλεσμα, οι συνθήκες που επικρατούν συνεχίζουν να χάνονται από τον έλεγχο των Ελλήνων και Ευρωπαίων φορέων χάραξης πολιτικής.
Όπως εξηγεί ο κ. El-Erian, η Ελλάδα έχει δίκιο που κάνει ότι μπορεί για να τηρήσει τις υποχρεώσεις της στο ΔΝΤ, έναν από τους λίγους προνομιούχους πιστωτές παγκοσμίως. «Όπως έχω υποστηρίξει στο παρελθόν, μια αθέτηση πληρωμής προς το ΔΝΤ θα προκαλούσε την διακοπή της ελάχιστης ροής χρηματοδότησης που φθάνει ακόμη στην Ελλάδα, μεταξύ των οποίων, της απόλυτα κρίσιμης έκτακτης βοήθειας ρευστότητας από την ΕΚΤ.
Αυτό σημαίνει ότι μια αθέτηση πληρωμής του ΔΝΤ το πιο πιθανό είναι να οδηγήσει σε σειρά αθέτησης πληρωμών, στην επιβολή capital controls και στην de facto εισαγωγή ενός νέου νομίσματος μέσω της έκδοσης κρατικών IOUs για να ανταποκριθεί στις εγχώριες υποχρεώσεις, όπως την καταβολή συντάξεων και μισθών του δημοσίου.
Μια αθέτηση πληρωμής προς το ΔΝΤ θα μπορούσε επίσης να είναι επιβλαβής για το διεθνές νομισματικό σύστημα. Τέτοιες αθετήσεις έχουν μέχρι τώρα περιοριστεί σε πολύ λίγα ευάλωτα κράτη, και ήταν αδιανόητο ότι μια αναπτυγμένη οικονομία θα προχωρούσε σε αθέτηση πληρωμής, πόσο μάλλον ένα κράτος που ανήκει σε μια ομάδα ελίτ όπως είναι η Ευρωζώνη. Και πάλι, με το να κάνει το σωστό –για την ίδια και για το πολυμερές σύστημα- η Ελλάδα παίρνει πολύ λίγα ως αντάλλαγμα.
Στις διαπραγματεύσεις του Eurogroup χθες, η Ελλάδα δεν ήταν σε θέση να εξασφαλίσει ένα επαρκώς ισχυρό ανακοινωθέν στήριξης από τους Ευρωπαίους εταίρους, πολύ λιγότερο από την άμεση διοχέτευση των κεφαλαίων που χρειάζεται απεγνωσμένα. Στο μεταξύ το ΔΝΤ δεν βρίσκεται κοντά στο να ανακυκλώσει κεφάλαια στην Ελλάδα μέσω νέου δανεισμού. Αυτό, σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη φυγή κεφαλαίων από το εγχώριο τραπεζικό σύστημα, θα αναγκάσουν την ΕΚΤ να έρθει αντιμέτωπη αύριο με το κρίσιμο ερώτημα του εάν θα αυξήσει το δανεισμό στη χώρα.
Η Ελλάδα, η Ευρωζώνη και το διεθνές νομισματικό σύστημα χρειάζονται μια επείγουσα και βιώσιμη εφαρμογή σειράς σημαντικών πολιτικών, συμπεριλαμβανομένης της ανάληψης δράσης από την ελληνική κυβέρνηση για τις εσωτερικές μεταρρυθμίσεις, την μεγαλύτερη ελάφρυνση χρέους από τους πιστωτές και την αναμόρφωση της δημοσιονομικής λιτότητας υπέρ της ανάπτυξης.
Δυστυχώς, συνεχίζω να πιστεύω ότι υπάρχει πολύ χαμηλή πιθανότητα να συμβεί αυτό. Στην πραγματικότητα, τώρα εκτιμώ ότι οι πιθανότητες είναι μόλις 5%, δεδομένου του πόσο μακριά είναι οι δύο πλευρές από το να συμφωνήσουν στις πολιτικές, πόσο μάλλον για την εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο πλευρών” σημειώνει ο Moxament El-Erian.
“Αυτό που αυξήθηκε”, συνεχίζει ο El-Erian, “είναι η απειλή ενός οικονομικού ατυχήματος ή Graccident, με μεγάλη επίδραση στους ευημερούντες στην Ελλάδα. Η πιθανότητα ενός Graccident διαμορφώνεται τώρα περί το 50%, καθώς οι οικονομικές και χρηματοδοτικές συνθήκες συνεχίζουν να επιδεινώνονται. Αυτό φέρνει την πιθανότητα περαιτέρω κωλυσιεργίας για μεγάλο χρονικό διάστημα, κάτω του 50%, με τάση μείωσης”.
Και καταλήγει λέγοντας ότι “οι πιθανότητες αυτές προκαλούν προβληματισμό και το σενάριο για ένα ελληνικό ατύχημα είναι ιδιαιτέρως ανησυχητικό. Θα σήμαιναν ότι οι Έλληνες και οι Ευρωπαίοι φορείς χάραξης πολιτικής έχουν χάσει τον έλεγχο για το μέλλον της χώρας και τη συμμετοχή της στην Ευρωζώνη. Κι ενώ η υπόλοιπη Ευρώπη είναι μεν καλύτερα τοποθετημένη πλέον απέναντι στις βλαβερές συνέπειες από ένα “ατύχημα”, οι συνέπειες θα ήταν καταστροφικές για τον πληθυσμό της Ελλάδας που υποφέρει εδώ και καιρό”.