Άνω κάτω οι ΗΠΑ από το διάταγμα Τραμπ για τους πρόσφυγες - Θεσμικό μπλόκο από δικαστή & διαδηλώσεις

Πριν ακόμα κλείσει τη δεύτερη εβδομάδα στην προεδρία των ΗΠΑ, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει καταφέρει να δημιουργήσει μεγάλη αναστάτωση, έπειτα από την απαγόρευση εισόδου στη χώρα του για 90 ημέρες σε ανθρώπους από επτά χώρες, οι οποίες είναι κατά κύριο λόγο μουσουλμανικές:  Το Ιράκ, τη Συρία, το Ιράν, το Σουδάν, τη Λιβύη, τη Σομαλία και την Υεμένη. Παράλληλα ανέστειλε για 120 ημέρες το προσφυγικό πρόγραμμα των ΗΠΑ.

Ωστόσο, μια ομοσπονδιακή δικαστής μπλόκαρε τις απελάσεις όσων έφτασαν στις ΗΠΑ με έγκυρη βίζα, αλλά κρατήθηκαν κατά την είσοδό τους στη χώρα. Η Αν Ντόνελι του ομοσπονδιακού δικαστηρίου στο Μπρούκλιν δεν έβγαλε ετυμηγορία για τη συνταγματικότητα του διατάγματος Τραμπ, όμως κατάφερε να χαλάσει σε κάποιο βαθμό τα σχέδια της νέας αμερικανικής Κυβέρνησης, σημειώνουν τα μεγάλα ειδησεογραφικά πρακτορεία.

Το Σάββατο 28/1, η Αμερικανική Ένωση Πολιτικών Ελευθεριών (ACLU) και άλλες οργανώσεις κατέθεσαν αγωγή κατά της κράτησης δύο Ιρακινών που συνελήφθησαν στο αεροδρόμιο JFK της Νέας Υόρκης, κατά το διάταγμα του Ρεπουμπλικανού πολιτικού. Σε αυτή αργότερα προστέθηκαν δύο ακόμη ενάγοντες, οι οποίοι είχαν μάλιστα έγκυρη πράσινη κάρτα. Τελικά η απόφαση της Ντόνελι ισχύει για όλα τα άτομα που αντιμετωπίζουν παρόμοια κατάσταση σε όλη τη χώρα.

Αυτό που αξίζει να αναφερθεί, είναι ότι ένας από τους δύο Ιρακινούς, ο Χαμίντ Καλίντ Ντάργουις, έχει εργαστεί για την αμερικανική Κυβέρνηση για μία δεκαετία. Όσο για τον Χαϊντέρ Σαμίρ Αμπντουλκαλίκ Αλσαουί, έφτασε στη χώρα όπου βρίσκεται ήδη η σύζυγός του.

Κατά την απόφαση της Ντόνελι, οι απελάσεις θα μπορούσαν να προκαλέσουν «ανεπανόρθωτη βλάβη» στους ενάγοντες, αν τους έστελναν πίσω στις χώρες στις οποίες είχαν δεχθεί απειλές. Επίσης σημείωσε ότι οι ενάγοντες είχαν βίζα και ήδη είχε εγκριθεί η είσοδός τους στις ΗΠΑ, μία χώρα στην οποία θα έμπαιναν χωρίς πρόβλημα μόλις δύο ημέρες νωρίτερα.

Όπως ανέφερε η ίδια η δικαστής, η αναστολή θα είναι σε ισχύ τουλάχιστον μέχρι την ακρόαση που έχει προγραμματιστεί για τις 21 Φεβρουαρίου. Η εφαρμογή της θα γίνει σε όλη τη χώρα και περιλαμβάνει ανθρώπους με κάθε είδους έγκυρη βίζα και πράσινη κάρτα.

«Προφανώς η δικαστής αντιλαμβάνεται τη σημασία της εκτελεστικής διαταγής και του αντίκτυπου που έχει σε εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες», δήλωσε στον Guardian ο Αντονι Ρομέρο, επικεφαλής της ACLU.

Συνεχίζοντας ο Ρομέρο, εξήγησε ότι η εν λόγω δικαστική απόφαση έχει επηρεάζει μόνο εκείνους που βρίσκονται σε αμερικανικό έδαφος- δηλαδή εκείνους που ήταν σε πτήση ή είχαν προσγειωθεί όταν ο Τραμπ υπέγραψε τη διαταγή. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ίδιου, τουλάχιστον 100-200 άνθρωποι κρατούνται σε αεροδρόμια σε όλη τη χώρα, αν και -όπως είπε- ο αριθμός μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερος.

Από την πλευρά τους οι δικηγόροι των εναγόντων και ακτιβιστές εξέφρασαν την ανησυχία τους για εκείνους που πήραν την αναστολή, καθώς υποθέτουν ότι μπορεί να μείνουν σε μεταναστευτικά κέντρα κράτησης μέχρι την ακρόαση, που θα γίνει σε τρεις εβδομάδες.

Ο Μπράιαν Τσέσκι, συνιδρυτής της Airbnb, ανακοίνωσε μέσω Twitter ότι η εταιρεία του θα στεγάσει δωρεάν πρόσφυγες και όσους δεν τους επιτράπηκε η είσοδος στις ΗΠΑ, καλώντας τους να επικοινωνήσουν μαζί του.

Η δικαστής Ντόνελι πρότεινε στους δικηγόρους να επιστρέψουν στο δικαστήριο, αν οι ταξιδιώτες τοποθετηθούν σε κέντρα κράτησης και δεν αφεθούν ελεύθεροι.

Λίγο μετά από την απόφαση της Ντόνελι, ομοσπονδιακός δικαστής στη Βιρτζίνια απαγόρευσε την απέλαση όσων κρατούνταν στο διεθνές αεροδρόμιο Ντάλες της Ουάσινγκτον, όπως επίσης έδωσε εντολή να τους επιτραπεί να συναντηθούν με τους δικηγόρους τους. Ομως, με τη συγκεκριμένη απόφαση οι απελάσεις μπλοκάρονται για επτά ημέρες. Σε άλλη υπόθεση στην Ουάσινγκτον, ο ομοσπονδιακός δικαστής Τόμας Ζίλι σταμάτησε την απέλαση δύο ατόμων, ορίζοντας ακρόαση για τις 3 Φεβρουαρίου, προκειμένου να κριθεί το επόμενο βήμα.

Τα “μαζεύει” η Κυβέρνηση

Το βράδυ του Σαββάτου, αξιωματούχος από το Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας, είπε ότι θα επιτραπεί η επανείσοδος στη χώρα σε όσους το απαγόρευσε το διάταγμα Τραμπ. Μιλώντας σε δημοσιογράφους και κρατώντας κρυφά τα στοιχεία του, ανέφερε ότι όσοι έχουν πράσινη κάρτα και προέρχονται από τις 7 “ύποπτες” για τρομοκρατία -σύμφωνα με τον Τραμπ- χώρες, θα μπορούσαν να μπουν στις ΗΠΑ με ειδική άδεια. Σύμφωνα με το Associated Press, δεν έχει γίνει σαφές το αν θα χορηγηθούν άλλες πράσινες κάρτες. Σύμφωνα με τον ίδιο αξιωματούχο, κάθε περίπτωση θα εξετάζεται ξεχωριστά.

Τι προκάλεσε η εντολή Τραμπ

Η εντολή που υπέγραψε ο Τραμπ έφερε τα πάνω κάτω σε αεροδρόμια, πανεπιστήμια και επιχειρήσεις στις ΗΠΑ, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις και στο εξωτερικό.  Ξένοι ηγέτες, διάσημες προσωπικότητες, επιχειρηματίες, οργανισμοί, καθώς και απλοί πολίτες κατακρίνουν την απόφαση που έφερε τα πάνω κάτω στις ΗΠΑ και όχι μόνο.

Ταξιδιώτες ακύρωσαν τα σχέδιά τους ή κρατήθηκαν σε σημεία ελέγχου, πανεπιστήμια κάλεσαν τους φοιτητές που πιθανόν να τους επηρέαζε η απόφαση να μην φύγουν από τη χώρα, ενώ κολοσσοί της τεχνολογίας ανακάλεσαν τους υπαλλήλους τους από το εξωτερικό.

Το διάταγμα του Τραμπ όμως αιφνιδίασε και τις αεροπορικές εταιρείες. Ενημέρωση της Διεθνούς Ένωσης Αερομεταφορών, σύμφωνα με το Reuters, αναφέρει ότι ενημερώθηκε από την ομοσπονδιακή υπηρεσία τελωνείων και προστασίας των συνόρων των ΗΠΑ πως όλα τα μέλη πληρωμάτων που έχουν διαβατήρια χωρών όπως το Ιράν, συμπεριλαμβανομένων πιλότων και αεροσυνοδών, απαγορεύεται να εισέλθουν στην αμερικανική επικράτεια.

Από την πλευρά της, η βρετανική British Airways ανακοίνωσε πως είναι έτοιμη να επιστρέψει τα χρήματα του εισιτηρίου ή να επιτρέψει στους συγκεκριμένους πελάτες να κλείσουν τα εισιτήριά τους για άλλες ημερομηνίες.

Σε πολλές πόλεις των ΗΠΑ ξέσπασαν διαδηλώσεις, ενώ το σωματείο οδηγών ταξί της Νέας Υόρκης κήρυξε απεργία ενάντια στην «απάνθρωπη και αντισυνταγματική» απόφαση Τραμπ.

Αντιδράσεις από Google και Facebook

Το διάταγμα του 45ου Προέδρου των ΗΠΑ ανησύχησε ακόμη και πασίγνωστες εταιρείες-κολοσσούς, όπως την Google και το Facebook, οι οποίες εξέφρασαν την αγωνία τους για την τύχη των εργαζομένων τους που κατάγονται από κάποια από τις “απαγορευμένες” χώρες του Τραμπ. Σε ανάρτησή του στο Facebook, o Μαρκ Ζούκεμπεργκ γράφει: «Οι προ-παππούδες μου κατάγονται από την Γερμανία, την Αυστρία και την Πολωνία. Οι γονείς της Πρισίλα ήταν πρόσφυγες από την Κίνα και το Βιετνάμ. Οι ΗΠΑ είναι έθνος μεταναστών και πρέπει να είμαστε περήφανοι γι’ αυτό».

Πρόβλημα μέχρι και… στα Όσκαρ

Ακόμα και στην τελετή των Όσκαρ μπαίνουν εμπόδια εξαιτίας της απόφασης, καθώς  ο Ιρανός υποψήφιος για ντοκιμαντέρ Ασγκάρ Φαρχαντί δεν μπορεί να ταξιδέψει και να παραβρεθεί στην βραδιά της απονομής των βραβείων. Το διάταγμα είναι «εξαιρετικά προβληματικό», αναφέρει σε δήλωσή της η οργανωτική επιτροπή.

Ανάμεσα στους ανθρώπους που βρίσκουν κλειστή την πόρτα των ΗΠΑ, είναι και ο Βρετανός αθλητής μεσαίων αποστάσεων Μο Φάρα που ζει μόνιμα στις ΗΠΑ αλλά έχει και σομαλικό διαβατήριο. Σύμφωνα με πληροφορίες βρίσκεται στην Αιθιοπία και δεν μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι του!

Μέτωπο ηγετών κατά της απόφασης Τραμπ

Με το άκουσμα της εντολής που υπέγραψε ο Ντόναλντ Τραμπ, από τους πρώτους που αντέδρασαν ήταν ο Καναδός Πρωθυπουργός, Τζάστιν Τριντό. Σε ανάρτησή του στο Twitter, ο ίδιος ανέφερε ότι όσοι πρόσφυγες δεν γίνουν δεκτοί στις ΗΠΑ, θα τους καλωσορίσει ο Καναδάς.

Αντίστοιχα αρνητική δήλωσε και η Βρετανίδα Πρωθυπουργός, Τερέζα Μέι, ωστόσο κάπως καθυστερημένα. Κατά το ταξίδι της προς την Τουρκία και αφού συναντήθηκε με τον ίδιο τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο αρνήθηκε να καταδικάσει την απόφαση Τραμπ. «Είναι ζήτημα που αφορά αποκλειστικά τις ΗΠΑ» φέρεται να δήλωσε η Βρετανίδα ηγέτης, σύμφωνα με το Associated Press.

Ωστόσο επιστρέφοντας στην πατρίδα της, ο εκπρόσωπός της δήλωσε ότι η Βρετανία δεν εγκρίνει την πολιτική του Τραμπ.

Σφοδρή ήταν η αντίδραση του Φρανσουά Ολάντ:  «Η απομόνωση είναι αδιέξοδη» είπε και κάλεσε τον Τραμπ να σεβασθεί την αρχή της υποδοχής των προσφύγων, «θεμέλιο των δημοκρατιών μας», τόνισε.

Από την πλευρά της η Άνγκελα Μέρκελ επέκρινε τον Αμερικανό Πρόεδρο τονίζοντας πως «δεν υπάρχει δικαιολογία στο να υποβάλλεις ανθρώπους μιας συγκεκριμένης προέλευσης υπό γενική υποψία» για την τρομοκρατία.

Τα Ηνωμένα Έθνη και ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης ζήτησαν από την Διοίκηση Τραμπ να συνεχίσει το πρόγραμμα ασύλου, το οποίο χαρακτήρισαν «ζωτικής σημασίας».

Συγχαρητήρια από την Τσεχία και τον Ολλανδό Γκεερτ Βίλντερς

Υπέρ της απόφασης Τραμπ τάχθηκε ο Μίλος Ζέμαν, ο Τσέχος Πρόεδρος της Δημοκρατίας, που έγραψε στο Twitter πως ο Αμερικανός Πρόεδρος «προστατεύει την χώρα του», καλώντας την Ευρωπαϊκή Ένωση να πάρει ανάλογα μέτρα.

Συγχαρητήρια του έδωσε και ο ακροδεξιός πολιτικός Γκεερτ Βίλντερς: «Συγχαρητήρια Πρόεδρε, είναι ο μόνος τρόπος να μείνεις ελεύθερος και ασφαλής. Θα έκανα το ίδιο, και ελπίζω να προσθέσεις κι άλλες ισλαμικές χώρες, όπως η Σαουδική Αραβία, σύντομα».

Διαμαρτυρίες σε αεροδρόμια

Διαμαρτυρίες σημειώθηκαν σε δεκάδες αεροδρόμια σε ολόκληρη τη χώρα. Εκατοντάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στο αεροδρόμιο JFK στη Νέα Υόρκη, όπως και στα διεθνή αεροδρόμια του Λος Άντζελες, του Σαν Φρανσίσκο, του Χιούστον, της Φιλαδέλφεια και άλλων πόλεων στα οποία κρατούνταν άτομα.

Οι συγκεντρωμένοι στο αεροδρόμιο JFK, κρατούσαν πλακάτ με μηνύματα όπως «Είμαστε όλοι μετανάστες!» και «Όχι απαγόρευση! Όχι τείχος!». Μαζί τους ήταν και αρκετοί αξιωματούχοι της Νέας Υόρκης.