Η πρώτη μετεγκατάσταση προσφύγων ξεκινάει την Τετάρτη

Την Τετάρτη παρουσία του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, του επίτροπου για θέματα μετανάστευσης Δημήτρη Αβραμόπουλου, του προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, του Υπουργού Εξωτερικών του Λουξεμβούργου Ζαν Άσελμπορν και του Αναπληρωτή Υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννη Μουζάλα, θα πραγματοποιηθεί τελετή εν όψει της μετεγκατάστασης των πρώτων προσφύγων την ίδια ημέρα.

Πιο συγκεκριμένα, την Τετάρτη το πρωί αναχωρούν από το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» οι πρώτοι πρόσφυγες με προορισμό το Λουξεμβούργο. Πρόκειται για τους πρώτους 30 πρόσφυγες που μετεγκαθίστανται από την Ελλάδα σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Στο Λουξεμβούργο θα ταξιδέψουν έξι οικογένειες με μικρά παιδιά (μεταξύ αυτών και παιδιά με ειδικές ανάγκες), από τους οποίους οι τέσσερις οικογένειες είναι από τη Συρία και οι δύο από το Ιράκ.

Η αναχώρηση θα γίνει στις 08.30 με πτήση της Aegean με προορισμό τις Βρυξέλλες και από εκεί οι πρόσφυγες θα μεταφερθούν στο Λουξεμβούργο με λεωφορείο. Στο ταξίδι θα συνοδεύονται από εκπρόσωπο του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι πρόσφυγες βρέθηκαν σήμερα στην Υπηρεσία Ασύλου, όπου ενημερώθηκαν για τις λεπτομέρειες του ταξιδιού από συνεργάτες της υπηρεσίας και του ΔΟΜ, καθώς και για τη ζωή στο Λουξεμβούργο από εκπρόσωπο της χώρας.

Σημείο εισόδου στην Ελλάδα των 30 προσφύγων που έχουν επιλεγεί για να μετεγκατασταθούν στο Λουξεμβούργο, τη χώρα που ασκεί την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ήταν η Λέσβος, σύμφωνα με τα όσα αναφέρει το αναλυτικό ρεπορτάζ του naftemporiki. Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, οι πρόσφυγες έφθασαν πρόσφατα στη Λέσβο, καταγράφηκαν και ταυτοποιήθηκαν από τη Frontex και την Ελληνική Αστυνομία και στη συνέχεια υπέβαλαν αιτήματα ασύλου στην Υπηρεσία Ασύλου.

Τους πρόσφυγες συμβούλεψαν ως προς το πρόγραμμα μετεγκατάστασης η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ασύλου και η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Η επικοινωνία με τις αρμόδιες αρχές του Λουξεμβούργου έγιναν μέσω της Εθνικής Μονάδας Δουβλίνου, που υπάγεται στην Υπηρεσία Ασύλου. Κατά το διάστημα αυτό φιλοξενήθηκαν σε ανοιχτές δομές που διαχειρίζεται το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής, καθώς και σε δομές της Ύπατης Αρμοστείας και Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων. Εξάλλου, στην ανακοίνωση σημειώνονται με τη μορφή ερωταπαντήσεων διευκρινίσεις σχετικά με το πρόγραμμα μετεγκατάστασης.

Οι διευκρινίσεις είναι οι εξής:

Τι είναι το Πρόγραμμα Μετεγκατάστασης/ Relocation;

Το Πρόγραμμα Μετεγκατάστασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης αφορά τη μεταφορά ατόμων που χρήζουν διεθνούς προστασίας (ασύλου και επικουρικής προστασίας) από ένα κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε κάποιο άλλο. Είναι ένας ευρωπαϊκός μηχανισμός αντιμετώπισης της προσφυγικής κρίσης που έχει στόχο την πιο δίκαιη κατανομή των αιτούντων άσυλο στα κράτη-μέλη.

Ποιοι και πόσοι μπορούν να ωφεληθούν;

Το Πρόγραμμα Μετεγκατάστασης αφορά υπηκόους χωρών (και στην περίπτωση ανιθαγενών, των χωρών προηγούμενης συνήθους διαμονής τους), για τις οποίες το ποσοστό χορήγησης διεθνούς προστασίας είναι πάνω από 75% βάσει του ευρωπαϊκού μέσου όρου αναγνώρισης όπως αυτός προκύπτει από τα στοιχεία τριμήνου της Eurostat, και άρα είναι πολύ πιθανόν να χρήζουν διεθνούς προστασίας.

Αυτή τη στιγμή το Πρόγραμμα Μετεγκατάστασης αφορά Σύρους, Ιρακινούς, Ερυθραίους, υπηκόους της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας και ανιθαγενείς από τις χώρες αυτές. Στην περίπτωση της Ελλάδας, η μεγάλη πλειοψηφία – βάσει του αριθμού των αφίξεων – θα είναι Σύροι. Σε βάθος διετίας προβλέπεται να μετεγκατασταθούν 66.400 άτομα σε διάφορα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η αρχική φάση θα είναι κατ’ ανάγκη πιλοτική.

Ειδικές κατηγορίες αιτούντων όπως ασυνόδευτοι ανήλικοι, άτομα με επιβαρυμένο ιατρικό ιστορικό και προβλήματα υγείας ή άτομα που στο παρελθόν έχουν υποβάλει αίτημα ασύλου στην Ελλάδα έχουν δικαίωμα ένταξης στο Πρόγραμμα Μετεγκατάστασης.

Πώς μπορεί να ενταχθεί κάποιος στο Πρόγραμμα Μετεγκατάστασης;

Για να ενταχθεί κάποιος στο Πρόγραμμα Μετεγκατάστασης θα πρέπει να έχει εισέλθει στην Ελλάδα μετά τις 16/9/2015, να υποβάλει αίτηση ασύλου στην Υπηρεσία Ασύλου και να δακτυλοσκοπηθεί όπως όλοι οι αιτούντες άσυλο.

Πώς θα γίνει η μετεγκατάσταση;

Ο αιτών δεν έχει δικαίωμα να επιλέξει το κράτος στο οποίο θα μετεγκατασταθεί. Ωστόσο, για να αποφασιστεί το κράτος μετεγκατάστασης θα ληφθούν υπόψη από την Υπηρεσία Ασύλου η τυχόν ευαλωτότητα του αιτούντος, η ύπαρξη συγγενών του σε κάποιο κράτος μέλος καθώς και οι γλωσσικές του δεξιότητες.

Ο στόχος είναι η ομαλή ένταξη των αιτούντων διεθνή προστασία στο κράτος – μέλος της μετεγκατάστασής τους. Σε περίπτωση οικογένειας, όλα τα μέλη της θα μεταφερθούν στο ίδιο κράτος για να διατηρηθεί η οικογενειακή ενότητα.

Πώς και πότε θα γίνει η μεταφορά;

Η μεταφορά των αιτούντων στο κράτος μέλος στο οποίο θα μετεγκατασταθούν θα γίνεται το αργότερο εντός δύο μηνών δωρεάν κατά πάσα πιθανότητα από το Διεθνή Οργανισμό Μετεγκατάστασης, με τον οποίο η Υπηρεσία Ασύλου θα συνεργαστεί για την υλοποίηση του Προγράμματος Μετεγκατάστασης.

Τι σημαίνει στην πράξη η μετεγκατάσταση;

Παρόλο που η αίτηση διεθνούς προστασίας (ασύλου) υποβάλλεται στην ελληνική Υπηρεσία Ασύλου, στην περίπτωση μετεγκατάστασης η αίτηση θα εξεταστεί από τις αρμόδιες αρχές του άλλου κράτους. Κατά συνέπεια στην περίπτωση χορήγησης καθεστώτος διεθνούς προστασίας ο αιτών θα λάβει άδεια διαμονής από το κράτος όπου έχει μετεγκατασταθεί. Επίσης, ενώ εκκρεμεί η αίτηση ασύλου στο κράτος όπου έχει μετεγκατασταθεί ο αιτών, θα ενταχθεί στο σύστημα υποδοχής της χώρας για την κάλυψη των βασικών του αναγκών.

Σημειώνεται ότι ενδιαφέρον για μετεγκατάσταση προσφύγων έχουν εκδηλώσει, επίσης, το Βέλγιο, η Γαλλία, η Κύπρος, η Γερμανία, η Λιθουανία και η Φινλανδία.