Με προσωρινές ανανεώσεις των συμβάσεων εργασίας των ασχολούμενων στα Πολυδύναμα Ψυχοδιαγνωστικά Κέντρα του ΚΕΘΕΑ, επιχειρεί το Υπουργείο Εσωτερικών να αποσοβήσει το κλείσιμό τους. Παράλληλα, η γενικότερη έλλειψη πόρων και η συνεχής μείωση του προσωπικού του ΚΕΘΕΑ δυσχεραίνει την ανταπόκριση στην αυξημένη ζήτηση προγραμμάτων απεξάρτησης και επανένταξης.
Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών (26/6), ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του ΚΕΘΕΑ, Γεράσιμος Νοταράς, τόνισε τον άμεσο κίνδυνο να κλείσουν τα επτά Πολυδύναμα Ψυχοδιαγνωστικά Κέντρα διπλής διάγνωσης (χρήση ουσιών και ψυχικές διαταραχές), αφού μετά τις 21 Ιουλίου λήγει το πρόγραμμα χρηματοδότησης ΕΣΠΑ μέσω του οποίου καλύπτονται οι λειτουργικές τους ανάγκες.
Παρεμβαίνοντας στο ζήτημα, ο Αναπληρωτής Υπουργός Δημόσιας Διοίκησης, Γιώργος Κατρούγκαλος, δήλωσε ότι «αν και διανύουμε μια δύσκολη χρονιά για μόνιμες λύσεις θα επιχειρήσουμε μέσω 5μηνων ή 8μηνών συμβάσεων του προσωπικού να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα για το 2015. Από το 2016 που θα έχουν ξεπεραστεί τα εμπόδια της διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς θα αναζητήσουμε μονιμότερες λύσεις».
«Ζητάμε να ενταχθούν από 1η Ιανουαρίου του 2016 στον προϋπολογισμό και το τακτικό προσωπικό του ΚΕΘΕΑ, τα άτομα που απασχολούνται στα Κέντρα, ώστε να συνεχιστεί απρόσκοπτα η λειτουργία τους» απάντησε ο κ. Νοταράς.
Τα επτά Πολυδύναμα Ψυχοδιαγνωστικά Κέντρα του ΚΕΘΕΑ ξεκίνησαν να λειτουργούν το 2013 με πόρους από το ΕΣΠΑ και στόχο τη θεραπευτική υποστήριξη ατόμων με προβλήματα χρήσης και ψυχικά νοσήματα, καθώς και των οικογενειών τους. Μέχρι σήμερα, τα 42 μέλη του θεραπευτικού προσωπικού έχουν παράσχει υπηρεσίες σε 1.463 άτομα (864 ασθενείς και 597 μέλη οικογενειών).
«Πρόκειται για μια πολύ επιβαρημένη ομάδα χρηστών, σε ότι αφορά την κατάσταση της υγείας τους. Οι άνθρωποι αυτοί υποστηρίχθηκαν μέσα από ένα ολοκληρωμένο καθημερινό πρόγραμμα φροντίδας της ψυχικής και σωματικής τους υγείας. Χάρη στα Κέντρα η πλειονότητα των ατόμων αυτών είχαν την ευκαιρία της σταθεροποίησης και βελτίωσης της ψυχικής τους υγείας και της αντιμετώπισης της εξαρτητικής συμπεριφοράς» επεσήμανε ο Δρ Βασίλης Γκιτάκος διευθυντής του ΚΕΘΕΑ.
Ο πρόεδρος του ΚΕΘΕΑ σημείωσε και το γενικότερο πρόβλημα της συνεχιζόμενης μείωσης του προσωπικού του ΚΕΘΕΑ. Στα τέλη του 2014 διέθετε 467 εργαζομένους σε περισσότερες από 100 μονάδες πανελλαδικά, σε 23 πόλεις και 18 σωφρονιστικά καταστήματα. «Η μείωση του προσωπικού και η απουσία προσλήψεων επί μια δεκαετία έχει οδηγήσει σε οριακή κατάσταση πολλές μονάδες, ιδίως στην περιφέρεια και στις φυλακές. Επιπλέον το ΚΕΘΕΑ δε μπορεί να ανταποκριθεί στα συνεχή αιτήματα για νέες υπηρεσίες σε 15 περιοχές της χώρας, ούτε να υλοποιήσει προγραμματισμένες δράσεις. Και το σημαντικότερο είναι ότι για το 2015 πιστώνονται στον οργανισμό μόνο κονδύλια που αντιστοιχούν σε δαπάνες μισθοδοσίας» τόνισε ο πρόεδρος του ΚΕΘΕΑ.
Το 2014 η ζήτηση για υπηρεσίες παρέμεινε σε υψηλά επίπεδα, με το ΚΕΘΕΑ να προσφέρει συνολικά 8.000 θέσεις θεραπείας σε χρήστες ουσίες και υποστήριξη σε 6.500 μέλη οικογενειών. Περίπου 2.000 άτομα έλαβαν συμβουλευτικές και υπηρεσίες απεξάρτησης μέσω των δομών του ΚΕΘΕΑ στα 18 σωφρονιστικά καταστήματα.
Άνοδος καταγράφηκε και στη ζήτηση υπηρεσιών για τις «νόμιμες» εξαρτήσεις (αλκοόλ και τυχερά παιχνίδια). Το ΚΕΘΕΑ ΑΛΦΑ προσέφερε υπηρεσίες σε 562 άτομα, χωρίς να μπορεί να ανταποκριθεί σ’ όλα τα αιτήματα.
Ηρωίνη η κύρια ουσία εξάρτησης
Άνδρας (86,3%) κατά μέσο όρο 30,2 ετών, Έλληνας, εξαρτημένος από την ηρωίνη (54,5%) είναι κυρίως ο χρήστης στη χώρα μας, σύμφωνα με στοιχεία του 2014. Η κοκαΐνη αναφέρεται ως ουσία χρήσης από το 6,4%. Η πρώτη επαφή με τις ουσίες ξεκινά κατά μέσο όρο σε ηλικία 16 ετών και παρεμβάλλονται τουλάχιστον 10 χρόνια χρήσης μέχρι να αναζητήσουν βοήθεια από το ΚΕΘΕΑ.
«Αν και τα ποσοστά χρήσης της ηρωίνης βαίνουν μειούμενα τα τελευταία χρόνια, από τα φετινά στοιχεία επιβεβαιώνεται η αυξητική τάση στην κάνναβη ως κύρια ουσία κατάχρησης. Το ποσοστό έχει αυξηθεί από 20,5% το 2011 σε 32,1% το 2014» ανέφερε ο κ. Γκιτάκος.
Έξι στους δέκα χρήστες είναι άνεργοι και δύο στους δέκα έχουν περιστασιακή απασχόληση. Το 17,6 είναι άστεγοι ή έχουν προσωρινή στέγη, ενώ μειώνεται το ποσοστό αυτών που διαμένουν με την γονική οικογένεια (57,2% το 2014, έναντι 60,4% το 2013). Τέσσερις στους δέκα αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας, κυρίως ηπατίτιδα. Έξι στους δέκα έχουν νοσηλευθεί στο παρελθόν και τρεις στους δέκα αναφέρουν ιστορικό ψυχολογικό ή ψυχιατρικών προβλημάτων, κυρίως κατάθλιψη. Τέλος, τρεις στους τέσσερις έχουν συλληφθεί στο παρελθόν και το ένα τέταρτο έχει οδηγηθεί στη φυλακή.
Υπουργείο Υγείας: Πρόληψη της εξάρτησης με έμφαση στους νέους
Σε γραπτό χαιρετισμό που απέστειλε ο Αναπληρωτής Υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός στην εκδήλωση του ΚΕΘΕΑ επισημαίνεται ότι «οι ανάγκες των εξαρτημένων ατόμων αυξάνονται λόγω υποβάθμισης των συνθηκών διαβίωσής τους, λόγω στροφής σε φθηνότερες και πιο επικίνδυνες ουσίες και συνοσηρότητας από μολυσματικές ασθένειες. Τα άτομα που διεκδικούν μέσα από τη θεραπεία, την επανένταξη και την ισότιμη συμμετοχή τους στην κοινωνία έχουν να αντιμετωπίσουν την ανεργία και τον κοινωνικό αποκλεισμό».
Σύμφωνα με τον κ. Ξανθό, το Υπουργείο Υγείας θέτει ως κύριο μέλημά του τη στήριξη των δομών και των εργαζομένων, εστιάζοντας στον τομέα πρόληψης της εξάρτησης με στόχο την αναχαίτιση της αυξητικής τάσης της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών στο νεανικό πληθυσμό. Επενδύει στην εφαρμογή επιστημονικά τεκμηριωμένων θεραπευτικών προσεγγίσεων στοχεύοντας αφενός στην εξάλειψη της λίστας για ένταξη σε προγράμματα υποκατάστασης και αφετέρου στη στήριξη των προγραμμάτων ψυχοκοινωνικής προσέγγισης και απεξάρτησης. Προωθεί ένα νέο μοντέλο συνέργειας και λειτουργικής διασύνδεσης των δομών με επίκεντρο τον θεραπευόμενο, και στηρίζει την κοινωνική επανένταξη των απεξαρτημένων ως μέτρο ενίσχυσης του θεραπευτικού αποτελέσματος και πρόληψης της υποτροπής.
«Συμμετέχοντας στην Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών στέλνουμε το μήνυμα για στήριξη του δικαιώματος των ατόμων που έχουν εμπλακεί με την κατάχρηση ουσιών στην απεξάρτηση και την κοινωνική επανένταξη, με στόχο ένα δίκτυο δημόσιων και δωρεάν υπηρεσιών το οποίο θα είναι προσβάσιμο σε όλους με σεβασμό στα δικαιώματα των εργαζομένων και στην αξιοπρέπεια των εξαρτημένων» καταλήγει ο Αναπληρωτής Υπουργός Υγείας.