Τα εισοδηματικά κριτήρια για την καταβολή των παροχών της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ), καθώς και τα νέα ψηφιακά εργαλεία υποστήριξης των ανέργων, τέθηκαν σε ισχύ, καθώς ολοκληρώθηκε η διαδικασία μετάπτωσης των υφιστάμενων μητρώων ανεργίας, που τηρούσε η ΔΥΠΑ, στο νέο Ψηφιακό Μητρώο ΔΥΠΑ του άρθρου 18 του ν. 4921/2022.
Η σχετική υπουργική απόφαση δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης την Πέμπτη 29/12/2022 (ΦΕΚ Β’ 6867).
Με το νέο σύστημα, όπως αναφέρει το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων σε ανακοίνωσή του, το πλαίσιο απονομής των παροχών γίνεται πιο διαφανές και αποδοτικό, καθώς διασφαλίζεται ότι οι πόροι θα διατίθενται στους εγγεγραμμένους στο Μητρώο που έχουν πραγματικά ανάγκη, ενώ διευκολύνεται η αναζήτηση και εύρεση εργασίας.
Ειδικότερα, με τη δημοσίευση της απόφασης, τέθηκαν σε πλήρη εφαρμογή οι διατάξεις που προβλέπουν:
1. Θέσπιση νέων ψηφιακών εργαλείων για την εξυπηρέτηση των πολιτών, που είναι:
Α) Το νέο Ψηφιακό Μητρώο ΔΥΠΑ, το οποίο ενοποιεί και ψηφιοποιεί όλες τις διαδικασίες ένταξης στο μητρώο και διευκολύνει τόσο τη διαχείριση των λογαριασμών που διατηρούν στη ΔΥΠΑ οι αναζητούντες εργασία όσο και την επεξεργασία των δεδομένων τους από τη ΔΥΠΑ. Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, η λειτουργία του ψηφιακού μητρώου είναι το πρώτο βήμα, ώστε σταδιακά να ακολουθήσει μία διαφορετική πιο εξατομικευμένη και φιλική προς τον χρήστη εμπειρία ψηφιακής εξυπηρέτησης με τη ΔΥΠΑ.
Β) Το νέο Ψηφιακό Ατομικό Σχέδιο Δράσης (ΑΣΔ), που απαιτεί πλέον τη συναίνεση του αναζητούντος εργασία και του συμβούλου εργασίας για τον καθορισμό των δράσεων και του χρονοδιαγράμματος αυτών σχετικά με την εύρεση της κατάλληλης για εκείνους θέση εργασίας. Το Ατομικό Σχέδιο Δράσης, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει τα προσωπικά χαρακτηριστικά, το επαγγελματικό προφίλ και τους επαγγελματικούς στόχους, καθώς και τις ενέργειες που πρέπει να κάνει ο αναζητών εργασία, για να βρει δουλειά.
Γ) Η νέα Ψηφιακή Κάρτα ΔΥΠΑ, που σηματοδοτεί την κατάργηση της έντυπης μορφής της κάρτας ανεργίας και τη δημιουργία μίας νέας ψηφιακής κάρτας διαθέσιμης από την εφαρμογή του Gov.gr Wallet, η οποία θα είναι διασυνδεδεμένη και θα ενημερώνεται καθημερινά από το Ψηφιακό Μητρώο, ώστε να υπάρχει σαφήνεια για το ποιος δικαιούται ποια επιδόματα. Μέσω του μηχανισμού επαλήθευσης Gov.gr Wallet, θα είναι εύκολα αντιληπτό το τι είδους παροχές, επιδόματα, βοηθήματα ή διευκολύνσεις, θα δικαιούται ο εκάστοτε κάτοχος της νέας Ψηφιακής Κάρτας Ανεργίας. Η νέα Ψηφιακή Κάρτα Ανεργίας ΔΥΠΑ θα είναι διαθέσιμη από την ερχόμενη Δευτέρα μέσα από την εφαρμογή Gov.gr Wallet.
2. Προβλέπεται, επίσης, καθιέρωση εισοδηματικών κριτηρίων στις περισσότερες παροχές, επιδόματα, βοηθήματα ή διευκολύνσεις της ΔΥΠΑ, (όπως το ειδικό βοήθημα, μετά τη λήξη της τακτικής επιδότησης ανεργίας, το βοήθημα, μετά από τρίμηνη παραμονή στο Μητρώο Ανέργων, τα προγράμματα κοινωνικού τουρισμού, θεαμάτων, αγοράς βιβλίων, η ελεύθερη είσοδος σε αρχαιολογικούς χώρους/μουσεία, κ.ά.) για τους μακροχρόνια ανέργους (12+ μήνες εγγεγραμμένης ανεργίας), με την εξαίρεση φυσικά των επιδομάτων ανεργίας, καθώς και του ειδικού εποχιακού βοηθήματος.
Τα εισοδηματικά κριτήρια, που θα εφαρμοστούν, είναι εκείνα που ισχύουν για το επίδομα θέρμανσης, τα οποία σήμερα είναι τα εξής:
- Οικογενειακό εισόδημα έως 16.000 ευρώ για άγαμους, σε κατάσταση χηρείας, εν διαστάσει.
- Οικογενειακό εισόδημα έως 24.000 ευρώ για έγγαμους ή μέρη συμφώνου συμβίωσης, προσαυξανόμενο κατά 3.000 ευρώ για κάθε παιδί.
- Οικογενειακό εισόδημα έως 27.000 ευρώ για μονογενείς, συν επιπλέον 3.000 ευρώ για κάθε παιδί μετά το πρώτο.
3. Ενεργοποίηση ενός συστήματος αμοιβαίων υποχρεώσεων αναζητούντων εργασία και ΔΥΠΑ, που δημιουργεί συγκεκριμένα δικαιώματα και υποχρεώσεις συμπεριφοράς ή και σε συνέπειες, που μπορεί να οδηγήσουν έως και τη διαγραφή του αναζητούντος εργασία από το νέο Ψηφιακό Μητρώο ΔΥΠΑ. Συγκεκριμένα, προβλέπεται διαγραφή από το Ψηφιακό Μητρώο για δύο χρόνια στις περιπτώσεις που ο εγγεγραμμένος αρνηθεί τρεις κατάλληλες θέσεις εργασίας, (που αντιστοιχούν στα προσόντα, τις δεξιότητες, τον τόπο κατοικίας, κ.λπ.) και για έξι μήνες σε περίπτωση άρνησης συμμετοχής σε δράση κατάρτισης.
4. Θεσμοθέτηση του επιδόματος εργασίας για τους επιδοτούμενους ανέργους που βρίσκουν δουλειά, πριν λήξει η περίοδος επιδότησής τους. Ειδικότερα, για πρώτη φορά, θεσπίζεται επίδομα εργασίας για τους επιδοτούμενους ανέργους που βρίσκουν εργασία και το οποίο ισούται με το 50% του επιδόματος ανεργίας και καταβάλλεται για όσο διάστημα απομένει μέχρι τη λήξη του. Το επίδομα εργασίας αναμένεται να λειτουργήσει ως ισχυρό κίνητρο και επιβράβευση για την ταχύτερη επανένταξη στην αγορά εργασίας.
5. Απονομή εφάπαξ οικονομικής ενίσχυσης, ύψους έως 300 ευρώ, ως μέτρο ενεργοποίησης των μακροχρόνια ανέργων που παραμένουν εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων της ΔΥΠΑ για πέντε και πλέον έτη, με σκοπό τη δημιουργία ενός επικαιροποιημένου Ψηφιακού Ατομικού Σχεδίου Δράσης, βάσει του οποίου θα μπορούν να κατευθυνθούν άμεσα σε δράσεις ανάπτυξης της απασχολησιμότητάς τους (π.χ. επαγγελματική κατάρτιση) ή και εύρεσης εργασίας.
Όπως επισημαίνει το υπουργείο Εργασίας, η ΔΥΠΑ, από 1/1/2023, εισέρχεται σε μία νέα εποχή, με γνώμονα την ταχύτερη, ποιοτικότερη και αποτελεσματικότερη εξυπηρέτηση των αναζητούντων εργασία, την περαιτέρω μείωση της εγγεγραμμένης ανεργίας και την αύξηση της απασχόλησης, μέσα από εργαλεία, παροχές και προγράμματα, που στοχεύουν στην ενεργοποίηση των ανέργων και στην ταχύτερη κατά το δυνατόν (επανα)προώθησή τους στην αγορά εργασίας.