«Σκύβουμε με σεβασμό το κεφάλι στη μνήμη όσων αγωνίστηκαν για την ελευθερία, με την ευχή να μην ξαναδούμε ποτέ στην πατρίδα μας, στη χώρα που γέννησε τη Δημοκρατία, νοσταλγούς ιδεολογιών που αιματοκύλησαν τον κόσμο, εκφραστές και υποστηρικτές του ναζισμού, του φασισμού, της μισαλλοδοξίας», δήλωσε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου με την ευκαιρία του εορτασμού της 76ης επετείου Απελευθέρωσης της Αθήνας από τα στρατεύματα κατοχής.
Σαν σήμερα, πριν από 76 χρόνια, η Αθήνα απελευθερώθηκε από το ναζιστικό ζυγό. Τιμάμε τη μνήμη όσων αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν για την ελευθερία στα χρόνια της Κατοχής και ευχόμαστε να μην ξαναδούμε ποτέ στην πατρίδα μας εκφραστές ιδεολογιών που αιματοκύλησαν τον κόσμο. pic.twitter.com/IWlsEX5o03
— President GR (@PresidencyGR) October 12, 2020
Όπως τόνισε η Πρόεδρος: «Σαν σήμερα, πριν από εβδομήντα έξι χρόνια, η Αθήνα απελευθερώθηκε από το ναζιστικό ζυγό. Ήταν μια μέρα εθνικής ανάτασης, συλλογικής χαράς, αναπτερωμένης ελπίδας. Μια μέρα που δικαίωνε τον αγώνα και τις θυσίες του ελληνικού λαού στα χρόνια της γερμανικής Κατοχής».
H κ.Σακελλαροπούλου παρέστη, νωρίτερα σήμερα, στην έπαρση της σημαίας στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης και στη συνέχεια κατέθεσε στεφάνι στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη, στο πλαίσιο του εορτασμού της επετείου.
Η απελευθέρωση της Αθήνας τον Οκτώβριο του 1944 και οι εορτασμοί
Το καλοκαίρι του 1944 η έκβαση του πολέμου είναι δεδομένη και αυτό το γνωρίζουν καλύτερα απ’ όλους οι κατακτητές, που λειτουργούν πλέον σαν μια οργανωμένη συμμορία ατάκτων.
Καθημερινές εκτελέσεις αγωνιστών στο Χαϊδάρι, εκτελέσεις σε Καισαριανή, μπλόκο της Κοκκινιάς και μαζικές συλλήψεις συνθέτουν ένα σκηνικό τρόμου, επιβεβαιώνοντας ότι το πυκνότερο σκοτάδι είναι πριν από το ξημέρωμα…
Πολιτικά πάντως, όπως σχολιάζει σε επετειακό άρθρο του σήμερα Δευτέρα, ο Ελεύθερος Τύπος, η εικόνα της χώρας είναι τραγελαφική, αφού υπάρχουν παράλληλα τρεις κυβερνήσεις: Η γερμανόφιλη των δοσίλογων, η εξόριστη της Μέσης Ανατολής που αποτελείται απ’ όλα τα προπολεμικά κόμματα πλην ΚΚΕ, καθώς και η ΠΕΕΑ (Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης) του ΕΑΜ. (Λίγο διάστημα μετά δημιουργείται και τέταρτη στο εξωτερικό από κυνηγημένους από την Ελλάδα συνεργάτες των Γερμανών, αλλά αυτό δεν είναι παρά η φαιδρή κατάληξη μιας προδοσίας.)
Αν εξαιρεθεί η «κυβέρνηση» των δοσίλογων, που, βλέποντας το τέλος της να πλησιάζει, ρίχνει γέφυρες προς τους Συμμάχους, οι άλλοι δύο πολιτικοί σχηματισμοί είναι εξίσου βέβαιοι ότι θα κατακτήσουν το μεγαλύτερο κομμάτι της μεταπολεμικής εξουσίας. Η κυβέρνηση του Καΐρου, γιατί θεωρεί ότι είναι η φυσική συνέχεια της προηγούμενης πολιτικής κατάστασης, και το ΕΑΜ, γιατί αποτελεί τον μοναδικό πολιτικό στη χώρα σχηματισμό στη διάρκεια της τριπλής Κατοχής. Στην πραγματικότητα, όμως, η μόνη που έχει συγκροτημένο σχέδιο για το αύριο της χώρας, καθώς και τρόπο να το επιβάλει, είναι η Μεγάλη Βρετανία…
Οι Αθηναίοι της εποχής, βέβαια, ελάχιστα γνωρίζουν γι’ αυτό το παρασκήνιο και έχουν περάσει πάρα πολύ δύσκολες ημέρες για να μη θελήσουν να γιορτάσουν με την ψυχή τους την ημέρα Απελευθέρωσης της πρωτεύουσας.
Είναι Κυριακή 12 Οκτωβρίου και παρότι όλοι γνωρίζουν ότι η ώρα της λύτρωσης έχει φτάσει, παρότι βλέπουν τα γερμανικά στρατεύματα να αποχωρούν, παραμένουν επιφυλακτικοί, μέσα στην… κρούστα φόβου που υπάρχει πάνω από την πόλη τις 1.337 ημέρες της σκληρής γερμανικής Κατοχής.
Μόνον όταν κατεβαίνει η ναζιστική σημαία από τον Ιερό Βράχο της Ακροπόλεως, το ανθρώπινο ποτάμι αρχίζει να πλημμυρίζει τους δρόμους της πρωτεύουσας.
Η υποστολή της γερμανικής σημαίας και… η “ελληνική παράνοια”
Να πώς περιγράφει την υποστολή της γερμανικής σημαίας, καθώς και τις πρώτες στιγμές της Απελευθέρωσης, η Ιωάννα Τσάτσου στο ημερολόγιό της: «Η μακριά σκοτεινή ματωμένη πορεία μας έφτασε στην κορυφή. Ο Θεός είναι εκεί και τώρα θα ευλογήσει τα δάκρυα της λαχτάρας και τις πίκρας μας. Ανοίγω διάπλατα το παράθυρο. Φως, ήλιος, γαλανός ουρανός. Μαζί με τα παιδιά μου παρακολουθούμε με κατάνυξη θρησκευτική ένα σημείο απέναντι από την Ακρόπολη. Αυτό είναι ο κόσμος όλος. Και βλέπουμε τη γερμανική σημαία σιγά σιγά να υποστέλλεται, να εξαφανίζεται σαν να την κατάπιε ο Ιερός Βράχος. Και ν’ αρχίζει ν’ ανεβαίνει στον ιστό το αγαπημένο χρώμα του ουρανού μας. Τα θολωμένα μάτια μου δεν μπορούν πια να δουν. Όταν έχω στεγνώσει βιαστικά τα δάκρυα, η γαλανόλευκη ανεμίζει περήφανα. Η Ελλάδα είναι πάλι δική μας, δική μας. Την έχουμε κατακτήσει με το αίμα μας, με τον μόχθο μας, με την καθημερινή στέρηση, μα προπάντων με το σκοτάδι της οδύνης όλων των χρόνων της σκλαβιάς. Η Ελλάδα είναι πάλι δική μας. Αυτό είναι η δικαιοσύνη. Αυτό είναι η τάξη. Δεν ξέρω καλά καλά τι να κάνω. Αγκαλιάζω τις συμμαχικές σημαιούλες που μου είχαν φέρει και βγαίνω στους δρόμους».
Οι καμπάνες των εκκλησιών δίνουν ρυθμό στο πλήθος, ενώ «οι φοβερές σημαίες», όπως απήγγειλε έναν χρόνο πριν ο Άγγελος Σικελιανός, βγαίνουν από τα σεντούκια και ξεδιπλώνονται στον αέρα, στολίζοντας μπαλκόνια, δρόμους και ψυχές. Η εμφάνιση οποιουδήποτε με στρατιωτική στολή, είτε πρόκειται για αντάρτη του ΕΛΑΣ, του ΕΔΕΣ ή Βρετανού αξιωματικού, αρκεί ώστε να σηκωθεί στα χέρια και να στολιστεί με δάφνες. Ο λαός γιορτάζει με όλους τους τρόπους που μπορεί να εκδηλωθεί η χαρά: Χορεύοντας, τραγουδώντας, ψέλνοντας, αγκαλιάζοντας και φιλώντας αγνώστους, παίζοντας μουσική, κλαίγοντας από χαρά και από θλίψη για όσους δεν πρόλαβαν να ζήσουν αυτές τις στιγμές. Κι όλα αυτά με υποδειγματική τάξη και πνεύμα συναδέλφωσης, διαψεύδοντας όσους υποστήριζαν ότι μετά τη γερμανική αποχώρηση θα ακολουθούσαν χάος και αναρχία.
Ο πολιτικός σύμβουλος του Γερμανού στρατιωτικού διοικητή της Ελλάδας, Ρόναλντ Χάμπε, αναφέρει γι’ αυτό που συναντά: «Βρήκαμε τους δρόμους σκεπασμένους από μια ανθρώπινη πλημμύρα, έτσι που το αυτοκίνητό μας δεν μπορούσε ν’ ανοίγει παρά με δυσκολία τον δρόμο του. Ποτέ μου δεν είδα ανθρώπους κυριαρχημένους από τέτοια χαρά και τέτοιο ενθουσιασμό». Πράγματι, όσοι βιώνουν το παραλήρημα της Απελευθέρωσης δεν το συγκρίνουν με οτιδήποτε άλλο ζουν στη μετέπειτα ζωή τους…
Για να κατανοήσουμε το μέγεθος της ελληνικής παράνοιας που αδυνατεί να διαχειριστεί την υπέρτατη χαρά χωρίς να παρεισφρήσει σε αυτήν το στοιχείο της τραγωδίας, θυμίζουμε ότι η πατρίδα μας είναι η μοναδική χώρα που δεν γιορτάζει την Απελευθέρωση και τη λήξη του πολέμου αλλά την έναρξή του και η αιτία είναι προφανής: Έχουμε πολλούς λόγους να είμαστε περήφανοι για όσα γίνονται μετά την έναρξη του πολέμου, αλλά ελάχιστους για όσα συμβαίνουν μετά τον τερματισμό του…