Ως ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας με στόχο να μπαλώσει τις τρύπες του προϋπολογισμού, θεωρεί ο κ. K. Σκανδαλίδης τις μεταρρυθμίσεις που προωθεί η κυβέρνηση, ενώ χαρακτηρίζει όσα συνέβησαν στον ΟΤΕ «προϊόν φαύλης συναλλαγής». Ωστόσο, ο πρώην υπουργός εκτιμά ότι απαιτούνται τομές, όχι όμως – όπως χαρακτηριστικά λέει – από «ψευτο-μεταρρυθμιστές που λειτουργούν ως εισπράκτορες και κλειδοκράτορες του δημόσιου πλούτου».
Ο κ. K. Σκανδαλίδης τονίζει ακόμη ότι η «εποχή της σεμνότητας και της ταπεινότητας φαίνεται πια πολύ μακρινή και το σύστημα της δήθεν νέας διακυβέρνησης άρχισε να καταρρέει».
Κύριε Σκανδαλίδη, όλοι πια φαίνεται να συμφωνούν σχεδόν μονότονα στη διαπίστωση ότι η N.Δ. χάνει, αλλά και το ΠΑΣΟΚ δεν κερδίζει.
Θα το τροποποιήσω λίγο, «η N. Δ χάνει ταχύτατα, το ΠΑΣΟΚ άρχισε να κερδίζει». Είναι αλήθεια, όμως, ότι ούτε ο ρυθμός ανάκαμψης είναι αρκετός ούτε τα αίτια που την προκαλούν είναι επαρκή, ακόμη, για να σηματοδοτήσουν μία αξιόπιστη εναλλακτική πρόταση.
«Απώλεσε την ημέραν»
Ποια είναι, κατά τη γνώμη σας, η βασική αιτία που οδήγησε τον κ. Καραμανλή και την κυβέρνησή του τόσο σύντομα σε πορεία φθοράς;
Ο K. Καραμανλής πιστεύω ότι απώλεσε, αυτόν τον μόλις έναν χρόνο, κάθε δυνατότητα να σφραγίσει ιστορικά τις εξελίξεις στην παράταξή του αλλά και, κυρίως, στη θετική πορεία του τόπου όπως έκαναν προκάτοχοί του ηγέτες της δεξιάς. Σταμάτησε για καιρό στο σταυροδρόμι, «απώλεσε την ημέραν». Τώρα, κάτω από τις ισχυρές έξωθεν πιέσεις στις οποίες ο ίδιος αιχμαλώτισε τη χώρα, επιχειρεί να εμφανίσει την εικόνα του μεταρρυθμιστή. Τσαλαβουτά στα νάματα του νεοφιλελευθερισμού, προσπαθώντας αγωνιωδώς να διατηρήσει το λαϊκό προσωπείο σε μια στιγμή που η διακυβέρνησή του αναδεικνύει έντονα τα σημάδια του αυταρχισμού και της φαυλότητας. Ήδη η εποχή της σεμνότητας και της ταπεινότητας φαίνεται πια πολύ μακρινή, το σύστημα της δήθεν «νέας διακυβέρνησης» άρχισε να καταρρέει. Εξάλλου, από τον ορυμαγδό των αποκαλύψεων φαίνεται ότι το «φαινόμενο Χούπης» δεν αποτελεί σύμπτωμα αλλά ιδεολογία για τη «νέα διακυβέρνηση».
Ψευτο-μεταρρυθμιστές
Πάντως η κυβέρνηση, σε μια στιγμή που εσείς λέτε ότι παραπαίει, ανοίγει ξαφνικά τα μεγάλα θέματα των εργασιακών σχέσεων και του Ασφαλιστικού.
Με τις κατ’ ευφημισμόν διαρθρωτικές αλλαγές η κυβέρνηση έχει στόχο να μπαλώσει την τρύπα του ελλείμματος, ξεπουλώντας κατά βούληση τη δημόσια περιουσία, εξοικονομώντας πόρους από τη συμπίεση του μισθολογικού κόστους ή μετακυλίοντας στο κοινωνικό σύνολο το προϊόν μιας φαύλης συναλλαγής, όπως είναι η εθελουσία έξοδος στον ΟΤΕ που θέλουν να την κάνουν και πρότυπο. Πράγματι απαιτούνται νέες τομές, όχι όμως από ψευτο-μεταρρυθμιστές που λειτουργούν ως εισπράκτορες και κλειδοκράτορες του δημόσιου πλούτου, αλλά από κοινωνικούς οραματιστές με αίσθηση κοινωνικής δικαιοσύνης. Είναι προφανές ότι αυτές οι τομές δεν μπορεί να γίνουν από τη N.Δ.
Ο Πρωθυπουργός, ωστόσο, διαθέτει «εφεδρείες» όπως ο ανασχηματισμός ή ακόμη και οι πρόωρες εκλογές.
Το «όπλο» του εκλογικού αιφνιδιασμού χάθηκε οριστικά για τον κ. Καραμανλή. H προσφυγή στις κάλπες προϋποθέτει ανυπολόγιστο ρίσκο, αύριο θα είναι εντελώς απαγορευτική. Από το φθινόπωρο και μετά, πρόωρες εκλογές θα μπορεί να προκαλέσουν μόνο η ακυβερνησία και το κενό εξουσίας – και βέβαια, με αποτέλεσμα ήττα της N.Δ. Όσο για τον ανασχηματισμό, μπορεί ο Πρωθυπουργός με ένα μαγικό ραβδί να ανασχηματίσει την πολιτική τους γύμνια; Εξάλλου, δεν είναι τυχαίο ότι πολλές και ισχυρές δυνάμεις της συντηρητικής παράταξης φαίνεται να επενδύουν τόσο γρήγορα στην κ. Μπακογιάννη, ως εναλλακτικό πόλο με πιο καθαρές ιδεολογικά απόψεις και θέσεις. Δεν είναι πρωτόγνωρο, τόσο λίγο χρόνο από την ενσάρκωση των προσδοκιών της νεοδεξιάς στο πρόσωπο του κ. Καραμανλή;
ΓΙΑ TON ΓΙΩΡΓΟ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ «Να παρουσιάσει στην Έκθεση το νέο κυβερνητικό πρόγραμμα»
H σύντομη κατάρρευση της N.Δ. πιέζει το ΠΑΣΟΚ να προχωρήσει σύντομα στην κατάθεση της δικής του ολοκληρωμένης πρότασης για τη διακυβέρνηση της χώρας, τονίζει ο κ. K. Σκανδαλίδης.
Ο Γιώργος Παπανδρέου και η ηγετική ομάδα δέχεστε σκληρή κριτική για αντιπολίτευση χωρίς στόχευση, ενώ σε κρίσιμα θέματα δεν έχετε ξεκαθαρισμένες απόψεις. Παράδειγμα ο ΟΤΕ, όπου φάνηκε να αιφνιδιάζεστε και να διχάζεστε.
Υπάρχουν δύο όψεις. H πρώτη αφορά το είδος της αντιπολίτευσης. Είναι αλήθεια ότι δεν διαλέξαμε τον εύκολο δρόμο της ανεύθυνης δημαγωγίας και του λαϊκισμού. Για όσους είχαν συνηθίσει την αντιπολίτευση που ασκούσε η N.Δ., ασφαλώς για τον ΟΤΕ υπήρξε αίσθηση καθυστερημένης αντίδρασης. Θυμίζω μόνο ότι πέντε ημέρες μετά τη συμφωνία η κυβέρνηση ήταν ανίκανη να δώσει το ακριβές περιεχόμενό της, ενώ και οι συνδικαλιστές μας λειτούργησαν επιλεκτικά και, ίσως, καιροσκοπικά. H άλλη όψη είναι το πραγματικό πρόβλημα της διαμόρφωσης μιας αξιόπιστης εναλλακτικής πρότασης, που θα ανοίγει με τρόπο ριζοσπαστικό νέους ορίζοντες για τη χώρα και την ευημερία του λαού. Παρά τα βήματα που κάναμε, ομολογώ ότι ακόμη έχουμε δρόμο.
Όμως, κ. Σκανδαλίδη, πέρασαν 14 μήνες. Δεν έπρεπε ήδη να έχετε αποσαφηνίσει τις πολιτικές θέσεις σας και να προτείνετε ολοκληρωμένο μοντέλο διακυβέρνησης; Εσείς δίνετε την εντύπωση ότι κάνετε διάλογο για τον διάλογο.
Δεν είναι έτσι. Όλη η διαδικασία που εκτυλίχθηκε από το περασμένο φθινόπωρο, περιέχει πραγματικά καινούργια στοιχεία, εισάγει τη φιλοσοφία του ανοιχτού κόμματος, την πρακτική της κοινωνικής διαβούλευσης, ανεξάρτητα από την κριτική για τα αποτελέσματα της. Απλώς, με τη διαφαινόμενη κατάρρευση της N.Δ., ο χρόνος μάς πιέζει αφόρητα. Το φθινόπωρο ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, στην εικόνα του ανανεωτή, του ριζοσπάστη, του πολιτικού που εισάγει νέο ήθος, ύφος και πολιτισμό στη δημόσια ζωή, οφείλει να προσθέσει το κύρος, τη γνώση και τη δύναμη του αναμφισβήτητου επόμενου πρωθυπουργού. Να απαντήσει πολύ συγκεκριμένα στο γιατί και το πώς της δημοκρατικής ανατροπής, στο ερώτημα: «έτσι θα κυβερνήσω;».
Προβάρετε ήδη το σουηδικό μοντέλο. Κάποιοι ισχυρίζονται ότι είναι ανεφάρμοστο για την Ελλάδα.
Έχουμε την τάση όλα να τα μετατρέπουμε σε φολκλόρ όταν συζητούμε στον… αέρα. Το σουηδικό μοντέλο ασφαλώς δεν μεταφέρεται. Μπορεί όμως να «δείξει» κάποιες κατευθύνσεις που πρέπει να ακολουθήσουμε, προσαρμοσμένες στη δική μας πραγματικότητα. Είναι δυνατό ακόμη να συζητάμε για το αν θα μείνουμε ταμπουρωμένοι στις κατακτήσεις των προηγούμενων χρόνων, αν θα ανοίξουμε θέματα εργασιακά και ασφαλιστικά, αν θα συγκρουστούμε για θέματα αναδιανομής; Στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, με πρόταγμα «όλη την αλήθεια στον λαό», ο Γιώργος Παπανδρέου οφείλει να παρουσιάσει τον εναλλακτικό δρόμο, απέναντι στη μονεταριστική και εισπρακτική ψευδο-μεταρρύθμιση του Καραμανλή.
Πάντως, πολλοί στο κόμμα σας ισχυρίζονται ότι με όσα κάνει, ο Γιώργος Παπανδρέου επιχειρεί να δημιουργήσει ένα καινούργιο κόμμα εξοβελίζοντας τα παλαιά στελέχη, ώστε να επιβάλει όταν έρθει η ώρα – ας είναι και στις μεθεπόμενες εκλογές – ανεμπόδιστα το μοντέλο διακυβέρνησης που επιθυμεί.
Είναι άποψη που αδικεί κατάφωρα έναν άνθρωπο που μεγάλωσε στο περιβάλλον δύο πρωθυπουργών και έχει μακρά διαδρομή μάχιμου πολιτικού στο ίδιο το ΠΑΣΟΚ. Τον θεωρεί αφελή, ανιστόρητο και ανακόλουθο ως προς τις ιδέες που υπηρετεί με συνέπεια όλα αυτά τα χρόνια. Όπου το παλιό σαπίζει ή ξεπερνιέται, ασφαλώς πρέπει να κάνει στην άκρη – και αυτό δεν γίνεται με «προεδρικά διατάγματα», αλλά με δομές και διαδικασίες που προβλέπει για την ανανέωση το καταστατικό μας. Για ένα καινούργιο, όμως, που δεν αναπαράγει με την πρακτική του το παλιό, δεν θέτει προσωπικούς στόχους πάνω από τη συλλογική ανάγκη, δεν επαναφέρει διαχωριστικές γραμμές στο όνομα της ανανέωσης, ακόμη και στο όνομα του προέδρου. Ο Γιώργος Παπανδρέου πορεύτηκε πάντα «μοναχικός καβαλάρης» και τώρα, πολύ περισσότερο, δεν έχει ανάγκη από νεοπραιτωριανούς ούτε από προστάτες ούτε από παραστάτες που απλώς προβάρουν το κουστούμι της νέας εξουσίας. Το δήλωσε, άλλωστε, από την αρχή: Το νέο δοκιμάζεται στην καθημερινή πράξη. Εκεί κρινόμαστε όλοι.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “ΤΑ ΝΕΑ “